MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


DAVA TÜRÜ : Elatmanın Önlenmesi, Yıkım, Ecrimisil, Alacak

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün asıl ve birleşen dava davalısı...İletişim Hizmetleri A.Ş, asıl dava davalıları... İletişim Hizmetleri A.Ş. ve ... İletişim Hizmetleri A.Ş. vekilleri tarafından ayrı ayrı temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

... A R A R

Davacı vekili (asıl dava); müvekkiline ait 152 parsel sayılı taşınmazın üzerine davalıların izinsiz olarak baz istasyonlarını besleyen enerji direği diktiklerini, müvekkilinin davalıların eylemlerini sonlandırmaları için noter kanalı ile ihtar gönderdiği halde sonuç alamadığını ileri sürerek, elatmanın önlenmesi ve enerji direğinin yıkılması istekli eldeki davayı açmıştır.
Davalı.... İletişim Hizmetleri A.Ş. vekilleri, ayrı ayrı davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemenin, 2014/113 Esas sayılı dava dosyası ile iş bu dava dosyası (bozma sonrası) birleştirilmiş, birleşen dava dosyasında davacı vekili, taşınmaza davalı şirket tarafından haksız şekilde baz istasyonlarını besleyen enerji direği dikildiğini belirterek 6100 Sayılı Yasa"nın 107. maddesi uyarınca toplanacak delillere göre tahkikat sonucunda müvekkilin zararının tam ve kesin olarak belirlenebilmesi mümkün olduğu anda arttırılmak üzere geriye dönük beş yıllık asgari 5.000,00 TL ecrimisil bedelinin yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
(Birleşen dava) Davalı...İletişim Hizmetleri A.Ş. vekili, müvekkil şirketten 9 (dokuz) yıllık ecrimisil talebinin hukuksal dayanağının bulunmadığını, ecrimisil davalarının beş yıllık zamanaşımına tabi olup bu beş yıllık sürenin dava tarihinden geriye doğru işlemeye başladığını bu nedenle geçmişe yönelik 9 yıllık ecrimisil talebinin zamanaşımına uğrayan kısmının reddine karar verilmesi gerektiği ayrıca ecrimisil bedelinin emsallerinden çok yüksek belirlendiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; bozma öncesi kararda (asıl dava yönünden), davanın el atma yönünden kabulüne, kal yönünden ise kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ve davalı şirketler vekilleri tarafından süresinde ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 12.06.2014 tarih ve 2013/21680 Esas ve 2014/11656 Karar sayılı ilamında belirtilen “ .. mahkemece, 6100 sayılı HMK"nin 280. maddesinin gözardı edilerek bilirkişi raporlarının davalı...İletişim Hizmetleri A.Ş."ye tebliği sağlanmadan sonuca gidilmiş olması doğru değildir. ..” gerekçesiyle yerel mahkemece verilen karar bozulmuştur
Mahkemenin, 2014/113 Esas sayılı dava dosyası ile iş bu dava dosyası birleştirilmiştir.
Bozma üzerine Mahkemece; taşınmazın bilirkişi raporunda gösterildiği üzere GSM şirketlerine elektrik sağlamak için dikilen direğin taşınmazın zemininin altından geçen tesisat nedeniyle kullanılmaz hale geldiği, davacının izni ve rızası dışında hiçbir hakka dayanmaksızın mülkiyet hakkına davalılar tarafından müdahale edildiği, davacının müdahalenin meni konusunda dava açmakta hukuki yararının bulunduğu, yapılan müdahale nedeniyle davacının ecrimisil talep etme hakkının da bulunduğu, bu konuda düzenlenen raporun da somut duruma uygun ve denetlenebilir olduğu gerekçeleriyle “1-Davanın asıl dosya olan 2014/339 Esas Sayılı dosya bakımından KABULÜNE; ... İli, ... İlçesi, Yolbaşı Mahallesi, 152 ada 6 nolu parselde bulunan taşınmaza fen bilirkişisi Yaşar Altun"un 08/12/2015 tarihli raporunda ve fen bilirkişileri Abidin Altunkaya ve Ferhat Özkan"ın 26/04/2013 tarihli krokili raporlarında A harfi ile gösterdikleri 2,19 m2"lik kısma elektrik direği dikilmek suretiyle tüm davalılar tarafından ortaklaşa yapılan müdahalenin MEN"İNE,
2. Aynı taşınmaza elektrik direği dikilmek ve taşınmazın altından bu elektrik direğine ait enerji nakil hattının ve elektrik direğinin KAL"İNE, kal nedeni ile yapılacak 5.428,00 TL demontaj giderinin karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya VERİLMESİNE,
3. Mahkememizin dosyası ile birleşen ... 2. ASHM"nin 2014/113 Esas Sayılı dosyası kapsamında açılan ecrimisil davasının KABULÜNE, dava tarihinden geriye doğru 5 yıllık süre için hesaplanan toplam 17.808,61 TL"nin dava tarihindne itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya VERİLMESİNE,” karar verilmiştir. Hüküm, asıl ve birleşen dava davalılar vekilleri tarafından süresinde ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; çekişme konusu 152 ada 6 parsel sayılı taşınmazın davacıya ait olduğu, davalıların kayıttan ve mülkiyetten kaynaklanan bir haklarının bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Dava, çapa bağlı elatmanın önlenmesi, kal ve ecrimisil istemine ilişkindir.
(1) (Asıl dava yönünden) davalı...İletişim Hizmetleri A.Ş. vekili, davalı ...Ş vekili ve davalı Vodefone İletişim Hizmetleri A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
(a) Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, asıl dava davalılar vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
(b) Sair temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Bilindiği üzere; taleple bağlılık ilkesini düzenleyen 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 26. maddesi; “Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir.(2) Hâkimin, tarafların talebiyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümleri saklıdır." şeklindedir.
Ne var ki, davacı dava dilekçesinde elatmanın önlenmesi ve kal karar verilmesini istediği halde, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 26. maddesinde düzenlenen taleple bağlılık ilkesine aykırı şekilde talep aşılmak suretiyle 5.428,00 TL demontaj giderinin karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine hükmedilmesi doğru değildir.
(2) Birleşen 2014/113 Esas sayılı dava dosyasına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Hemen belirtelim ki, ecrimisil hesabı uzmanlık gerektiren bir husus olup, taşınmazın niteliğine uygun bilirkişi marifetiyle keşif ve inceleme yapılarak ve taleple bağlı kalınarak haksız işgal tazminatı miktarı belirlenmelidir. Alınan bilirkişi raporu, somut bilgi ve belgeye dayanmalı, tarafların ve hakimin denetimine açık, değerlendirmenin gerekçeleri bilimsel verilere ve HMK"nin 266. vd. maddelerine uygun olmalıdır.
Eğer, özellikle arsa ve binalarda kira esasına göre talep varsa, taraflardan emsal kira sözleşmeleri istenmeli, gerekirse benzer nitelikli yerlerin işgal tarihindeki kira bedelleri araştırılıp, varsa emsal kira sözleşmeleri de getirtilmeli, dava konusu taşınmaz ile emsalin somut karşılaştırması yapılmalı, üstün veya eksik tarafları belirlenmelidir.
İlke olarak, kira geliri üzerinden ecrimisil belirlenmesinde, taşınmazın dava konusu ilk dönemde mevcut haliyle serbest şartlarda getirebileceği kira parası, emsal kira sözleşmeleri ile karşılaştırılarak, taşınmazın büyüklüğü, niteliği ve çevre özellikleri de nazara alınarak yöredeki rayiçe göre belirlenir. Sonraki dönemler için ecrimisil değeri ise ilk dönem için belirlenen miktara ÜFE artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak miktardan az olmamak üzere takdir edilir.
Somut olayda, hükme esas alınan bilirkişi raporunda emsal kira sözleşmesinde belirtilen kira bedeline ÜFE oranları uygulanmak suretiyle davacının (dava dilekçesinde) talep ettiği ilk dönem (03.03.2009) ecrimisil değeri tespit edilerek sonraki dönemler için ise ilk dönem için belirlenen miktara ÜFE artış oranının tamamının yansıtılarak hak kazanılan toplam ecrimisil miktarının belirlenmesi gerekirken, en son dönem (03.03.2014) aylık ecrimisil değeri tespit edildikten sonra belirlenen bu değerin tüm dönemleri kapsar şekilde hesaba dahil edilmesi doğru değildir.
Sonuç olarak, yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda bilimsel verilere uygun, hüküm vermeye ve denetime elverişli bilirkişi raporu alınmamıştır
Hâl böyle olunca, Mahkemece gerekli görüldüğü takdirde mahallinde yeniden keşif yapılarak, Gayrimenkul Değerlendirme Uzmanı, Fen Bilirkişisi ve İnşaat Mühendisinden oluşan üç kişilik uzman bilirkişi heyetinden yukarıda belirtilen ilkeler ve olgular doğrultusunda bilimsel verilere uygun, denetime elverişli şekilde ecrimisil hesabı konusunda rapor alınması, ondan sonra varılacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak hüküm kurulmuş olması isabetsizdir.
Kabule göre de, (birleşen ecrimisil davasında) davacı vekili yalnızca...İletişim Hizmetleri A.Ş’ye husumet yöneltmiş olmasına rağmen mahkemece, diğer davalıları da kapsar şekilde “... davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya VERİLMESİNE,” şeklinde karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (2) nolu bent ve (1) nolu bendin (b) harfi ile gösterilen nedenlerle asıl ve birleşen dava davalılar vekillerinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK"nin Geçici 3. maddesi yollaması ile HUMK’un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, sıl dava davalılar vekillerinin diğer temyiz itirazlarının yukarıda (1) nolu bendin (a) harfi ile gösterilen nedenle reddine, taraflarca HUMK"un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz edenlere ayrı ayrı iadesine, 23.01.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.