MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki maddi ve manevi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davalı ... vekili ve davalı ... Elekt. Ltd. Şti. vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davacılardan 12 yaşındaki ..."un hayvan otlatırken yere düşen elektrik tellerini çekmesi sonucu yüksek gerilime kapıldığını, iki kolu ve iki bacağının kesildiğini, asıl işveren ve alt işveren olarak zarardan sorumlu olan davalıların bir hafta boyunca zarara yol açan telleri bulundukları yerden kaldırmadıklarını, davacı ..."un % 94 oranında malul kaldığını ve ömür boyu bakıma muhtaç hale geldiğini, kol ve bacaklarına protez takılması gerektiğini, davacı anne babanın çocuklarının desteğinden yoksun kaldığını belirterek, belirsiz alacak davası olarak açtıkları davada fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davacı ... için 1.000,00 TL. maddi ve 400.000,00 TL. manevi tazminatın, davacı ... ve ... için 1.000,00"er TL. maddi ve 200.000,00"er TL. manevi tazminatın, diğer davacılardan her biri için 30.000,00 TL. manevi tazminatın, olay tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiş; 07.09.2015 tarihli artırım dilekçesiyle, davacı ... için toplam maddi tazminat taleplerini 1.660.749,51 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı ... vekili, olay yerindeki tesislerin bakım onarım işlerinin ihale ile diğer davalıya bırakıldığını, olayda davalının kusuru bulunmadığını, sorumluluğun işi üstlenen diğer davalıya ait olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Elekt. Ltd. Şti. vekili, davalının olayda kusuru bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davanın kısmen kabulü ile davacı ... için bakıcı gideri 674.756,00 TL. ve sürekli iş görmezlik tazminatı 405.993,51 TL. olmak üzere toplam 1.080.749,51 TL. tazminattan davalı .... tarafından 11.09.2014 tarihinde ödenen 200.000,00 TL"nin mahsubu ile bakiye 880.749,51 TL"nin 11.09.2014 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline; 1.080.749,51 TL"nin olay tarihinden 11.09.2014 tarihine kadar işleyecek yasal faizinin davalılardan müteselsilen tahsiline; 580.000,00 TL. protez masrafı giderinin 03.02.2015 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline, davacı baba/anne ... ve..."ın destekten yoksun kalma tazminatı talebinin reddine, fazlaya ilişkin hakların saklı tutulmasına; davacı ... için 380.000,00 TL, davacı ... ve ... için 160.000,00"er TL. ve diğer davacılar için 15.000,00"er TL. manevi tazminatın, kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili ve davalı ... Elekt. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, özellikle, ceza dosyasında alınan, oluşa ve dosya kapsamına uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi heyeti raporundaki kusur tespitinin benimsenmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına göre; davalı ... vekili ve davalı ... Elekt. Ltd. Şti. Vekilinin, aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Haksız fiil sonucu çalışma gücü kaybının olduğu iddiası ve buna yönelik bir talebin bulunması halinde, zararın kapsamının belirlenmesi açısından maluliyetin varlığı ve oranının belirlenmesi gerekmektedir. Sözkonusu belirlemenin ise, Adli Tıp Kurumu İhtisas Dairesinin, çalışma gücü kaybı olduğu iddia edilen kişide bulunan şikayetler dikkate alınarak oluşturulacak uzman doktor heyetinden,
haksız fiilin gerçekleştiği tarihte yürürlükte olan Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü veya Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükümleri dikkate alınarak yapılması gerekmektedir.
Somut olayda, kaza neticesinde davacı ..."un maruz kaldığı yaralanmaya ilişkin olarak alınan ... Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi"nin 22.01.2014 tarihli raporu mahkemece benimsenmiş olup bu raporda, davacının % 94 oranında kalıcı maluliyetinin bulunduğu bildirilmiştir. Ne var ki, anılan bu raporda, yukarıda ifade olunan ve kaza tarihi itibariyle yürürlükte bulunan mevzuata uygun olarak maluliyet değerlendirmesinin yapılmadığı görülmektedir. Bu yönüyle, maluliyet oranı tespitine ilişkin bu rapor, hükme esas almaya elverişli olmadığından, maluliyetin belirlenmesi konusunda mahkemece yapılan araştırma yetersizdir.
Bu durumda mahkemece, kazayla ilgili eksik kalan tedavi evrakları celbedildikten sonra, yukarıda belirtilen açıklamalar ışığında, olay tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği esas alınarak, Adli Tıp Kurumu 3. İhtisas Dairesi"nden davacı ..."un olay nedeniyle uğradığı çalışma gücü kaybı bulunup bulunmadığı ve varsa oranı konusunda ayrıntılı, gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken; eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3-Davacı taraf, Yusuf"un davaya konu olaydaki yaralanması nedeniyle maluliyete uğradığını ve bakıma muhtaç hale geldiğini iddia ederek, maluliyet tazminatıyla birlikte bakıcı gideri tazminatının da tahsili isteminde bulunmuş; mahkeme ise, 11.06.2015 tarihli bilirkişi raporu doğrultusunda, davacı için hükümde yazılı bakıcı giderine hükmetmiştir.
Olay tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 54. maddesinde "Bedensel zararlar özellikle şunlardır: tedavi giderleri, kazanç kaybı, çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar, ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar" denilmek suretiyle, cismani zarar halinde, zarar görenin talep edebileceği zarar türleri örnekseme yoluyla sayılmış olup, cismani zarar sonucu doğan bakım ihtiyacı ve bunun için yapılacak giderin de madde kapsamında olduğu açıktır. Uğranılan cismani zarar nedeniyle doğan bakım ihtiyacı ve
yapılacak bakıcı giderinin doğru tespiti açısından ise, bakım ihtiyacının boyutunun belirlenmesi büyük önem arzetmektedir.
Somut olayda, mahkeme tarafından, davacı ..."un uğradığı cismani zarar nedeniyle bakım ihtiyacı bulunup bulunmadığı, varsa bu ihtiyacın oranı konusunda herhangi bir araştırma yapılmaksızın, 11.06.2015 tarihli hesap raporundaki miktara hükmedilmiştir. Hükme esas alınan bilirkişi raporu incelendiğinde ise; davacı ... için, kaza tarihi ile muhtemel ömür sonu arasındaki süre için, brüt asgari ücret üzerinden, bakıcı gideri hesaplaması yapıldığı görülmektedir. Mahkemenin bakıcı gideri yönünden yaptığı araştırma yeterli değildir.
İfade olunan hususlar karşısında mahkemece, davacı ..."un uğradığı cismani zarar nedeniyle duyacağı bakım ihtiyacı ve yapılacak bakıcı giderinin doğru tespiti bakımından, Adli Tıp Kurumu Başkanlığı ilgili ihtisas dairesinden, davacının uğradığı uzuv kayıpları nedeniyle ömür boyu ihtiyaç duyacağı protez giderlerinin de tazminine karar verildiği, bu protezler sayesinde davacının birkısım ihtiyaçlarını tek başına karşılayabileceği ve alması gereken bakım oranının azalacağı hususlarını da gözeterek, davacının bakım ihtiyacı oranının ne kadar olduğu konusunda, ayrıntılı, gerekçeli, denetime elverişli bir rapor alındıktan sonra, davacının bakıcı gideri talebi konusunda hesap raporu alınıp karar verilmesi gerekirken; eksik incelemeyle yazılı olduğu biçimde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
4-Davacı taraf, ..."un olay nedeniyle uğradığı uzuv kayıpları için, protez bedelinin de davalılardan tahsilini talep etmiş; mahkeme tarafından, 11.06.2015 tarihli bilirkişi raporundaki hesaplamalara göre, davacı için, hükümde yazılı protez bedellerinin tahsiline karar verilmiştir. Esas alınan raporun ilgili kısmı incelendiğinde; davacının ihtiyaç duyacağı protezlerin piyasa değerleri bakımından, ... Ortopedi ve Tıbbi Malzemeler Tic. San. Ltd. Şti. tarafından bildirilen bedeller esas alınmak ve ... tarafından bildirilen protezlerin değişim aralıkları baz alınmak suretiyle hesaplama yapıldığı görülmektedir. Mahkemenin, sadece tek bir şirket tarafından bildirilen bedelleri esas alarak hesaplama yapan bilirkişi raporuna göre hüküm tesisi de yerinde olmamıştır.
Zira, davacının ihtiyaç duyacağı protezler nedeniyle yapılacak giderlerin, resmi sağlık kurumundan değil de özel hukuk tüzel kişisi durumundaki davalı şirketlerden tahsilinin talep edildiği; serbest piyasa koşullarında, gerekli tıbbi
malzemenin çok sayıda sağlayıcı tarafından sunulabildiği; arzını birçok sağlayıcının yaptığı ürün için bedel yönünden farklı fiyatların ortaya çıkmasının kaçınılmaz olduğu hususları hep birlikte gözetildiğinde; davacı ... için gerekli olan protezlerin piyasadaki rayiç bedelinin sağlıklı biçimde belirlenmesi bakımından, birden çok sağlayıcıdan araştırma yapılarak rayiç bedel tespitinin yapılmasından sonra, protez bedelleri konusunda hesap raporu alınması gerekirken; yetersiz araştırma ile hüküm tesisi doğru olmamıştır.
5-Davacılar vekili, dava konusu olay sonucu davacı ..."un ağır bedensel zarara uğramasından duyulan üzüntü nedeniyle, davacılar için toplam 1.070.000,00 TL. manevi tazminat isteminde bulunmuş; mahkemece talebin kısmen kabulüne karar verilerek hükümde belirtilen miktarda manevi tazminata karar verilmiştir.
6098 sayılı TBK"nun 56. maddesi hükmüne göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
O halde mahkemece, davaya konu olay sonucu davacı ..."un ağır bedensel zarara uğraması nedeniyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla; tarafların sosyal ve ekonomik durumları, olayın meydana geldiği tarih ve paranın alım gücü, zararın boyutu göz önünde bulundurularak davacılar için hak ve nesafet kuralları çerçevesinde daha düşük manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, somut olay ile bağdaşmayan, bir miktar yüksek manevi tazminata hükmedilmesi uygun görülmemiş ve kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekili ve davalı ... Elekt.İnş.San.Tic.Ltd. Şti. vekilinin, yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2), (3), (4) ve (5) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davalı ... vekili ve davalı ... Elekt.İnş. San.Tic.Ltd.Şti. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... ve Teknik Elekt.İnş. San.Tic.Ltd.Şti. geri verilmesine 20/02/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.