Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2019/2602 Esas 2019/4278 Karar Sayılı İlamı

Taraflar arasında görülmekte olan menfi tespit davasının ilk derece mahkemesinde yapılan yargılaması sonucunda verilen kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine ... BAM 9. Hukuk Dairesi tarafından verilen istinaf talebinin kabulüne, ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına ve dosyanın HMK"nun 353/1-a-6 maddesi gereğince ilk derece mahkemesine iadesine ilişkin kararın davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteminin reddi hakkındaki ek kararın davalı vekilince süresi içerisinde temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.

- KARAR -

Davacılar vekili, davacıların inşaat ve taahhüt işiyle uğraştıklarını, ticari ilişki içinde oldukları davalı şirkete hatır senedi mahiyetinde ve kredi ilişkisi içinde bulunduğu bankalarda kullanmak üzere boş h çekler verdiklerini, davalının hatır çeki olarak verilen ve eksik unsurları nedeniyle çek vasfını taşımayan belgeye sonradan ilaveler sureti ile bankaya ibraz edilerek kullandığını ve takibe konulduğunu belirterek davacıların davalıya borçlu olmadıklarının tespitini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacıların keşideci ve lehtar olarak dava konusu çekin, boş hatır çeki olduğuna yönelik iddialarını yazılı delille ispatlamaları gerektiğini, icra takibinden önce dava açmayan davacıların icra takibi açılmasından sonra birlikte hareket ederek kötüniyetli olarak bu davayı açtıklarını savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde, çekin kural olarak mevcut bir borcun tediyesi amacıyla verildiğinin kabulü gerektiği, çekin hatır ya da teminat için verildiği yolundaki iddianın yazılı delille kanıtlanması gerektiği, ispat yükünün davacıda olduğunu ancak davacının bu iddiasını herhangi bir yazılı delille ispat edemediği, davacının yemin deliline de dayanmadığı, ticari defter üzerinde bilirkişi incelemesi yapmanın sonuca etkili olmayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Bölge Adliye mahkemesince yapılan yargılama neticesinde; davacının delilleri arasında ticari defterlerin bulunduğu, kaldı ki HMK"nun 222/1 maddesi uyarınca hakimin tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden karar verebileceği, ancak mahkemece ticari defterlerin getirtilmediği, bu nedenlerle tarafların ticari defterlerinin ibrazı istenerek, taraflar arasında ticari ilişki bulunup bulunmadığı, dava konusu çekin taraf defterlerinde kayıtlı olup olmadığı, şayet kayıtlı ise çekin hatır çeki olduğuna dair bir kayıt bulunup bulunmadığı hususunda bilirkişiden rapor alınıp tüm deliller toplanmadan karar verildiğinin anlaşıldığı gerekçesiyle bu konudaki eksikliğin giderilmesi için ... Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 22/03/2018 Tarih ve 2017/234 Esas, 2018/155 Karar sayılı kararının HMK"nun 353/1-a-6 maddesi uyarınca kaldırılmasına, dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince hükmün kesin olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin temyiz talebinin reddine dair ek karar verilmiş, ek karar davalı vekilince süresinde temyiz edilmiştir.
Davalı vekilinin 20/05/2019 tarihli ek karara yönelik yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan ... BAM 9. Hukuk Dairesi"nin 20/05/2019 Tarih, 2018/946 E. 2019/306 K. sayılı ek kararın ONANMASINA, dava dosyasının ilk derece mahkemesi olan İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi"ne gönderilmesine, 11/09/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.