MAHKEMESİ : Çorum İcra Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 08/01/2013
NUMARASI : 2012/419-2013/8

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki davacı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden Daire"ye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR

Alacaklı tarafından borçlu aleyhine ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibi başlatılmış, borçlu vekili, alacaklı ile vekil edeni arasında borç doğuran bir sözleşme bulunmadığı, takibe dayanak ipotek akdinin teminat ipoteği olduğu ve bu nedenle vekil edeni hakkında icra emri düzenlenemeyeceği, aynı ipotekle ilgili mükerrer takip yapıldığı, takipte istenen faiz oranının ve işlemiş faizin yasal olmadığı gerekçeleri ile icra emri ve takibin iptal isteği ile İcra Mahkemesi’ne başvurmuştur.
Mahkemece, teminat ipoteğinin icra emrine dayanak teşkil etmeyeceği yönünde delil gösterilmemesi ve mükerrer takip olduğu bildirilen Sarayköy İcra Müdürlüğü’nün 2010/351 Esas sayılı takipten feragat edildiği gerekçesiyle şikayetin reddine karar verilmesi üzerine hüküm, borçlu vekili tarafından temyiz edilmiştir.
İİK"nun l50/ı maddesinde, "borçlu cari hesap veya kısa, orta, uzun vadeli kredi şeklinde işleyen nakdi veya gayrinakdi bir krediyi kullandıran taraftan sözedilerek anılan maddede yazılı koşulların oluşması halinde, icra müdürünün aynı Kanunun 149.maddesi uyarınca işlem yapacağı yazılıdır. Bu maddede krediyi kullanan tarafın banka ya da finans kurumları veya hükmi şahıslar olması gerektiği yönünde bir kısıtlama getirilmemiş ise de taraflar arasında maddede öngörüldüğü şekilde işleyen bir kredinin varlığı ön koşul olarak belirlenmiştir. İİK"nun l50/ı maddesi uyarınca taraflar arasında cari hesap, kısa, orta, uzun vadeli kredi şeklinde işleyen bir ilişki bulunmadığı takdirde borçlu hakkında ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapılamaz.
Somut olayda; icra takip dosyasının incelenmesinde, ipoteğin, L.. Yapı Malzemeleri San. Tic. Ltd. Şirketinin alacaklı E.. B.. Gereçleri San. ve Tic. A.Şirketinden almış ve alacağı malzemelere karşı doğmuş ve doğacak borçlarının teminatını teşkil etmek üzere Sadettin Necati Bayrakçı tarafından müşterek borçlu- müteselsil kefil sıfatıyla tesis edildiği ve üst sınır (limit) ipoteği olduğu, alacaklı tarafından 17.10.2007 tarihli bayilik, cari hesap ve ipotek sözleşmelerinden kaynaklanan alacağa istinaden borçluya ihtarname gönderilerek, İİK"nun 150/ı maddesi uyarınca takibin başlatıldığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki hukuki ilişkinin dayanağı sözleşmenin, borçlu cari hesap, kısa, orta, uzun vadeli kredinin kullandırıldığını göstermemesi nedeniyle alacaklı İİK"nun 150/ı maddesinden faydalanamaz. Öte yandan, İİK"nun 150/ı ve buna bağlı olarak uygulanacak olan 68/b maddesi alacaklı banka lehine düzenlemeleri içermekte olup, anılan krediler de nitelik itibariyle bankalar tarafından verilebilmektedir. Bu nedenle İİK"nun 150/1. maddesindeki düzenlemenin banka ve kredi veren kuruluşlar için getirildiği, diğer gerçek ya da tüzel kişilerin anılan maddeye dayalı olarak ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibi yapmalarının mümkün olmadığı düşünülmelidir. Somut olayda, İİK"nun 150/ı koşullarını taşıyan limit ipoteği olmadığı gibi İİK"nun 149. maddesinde düzenlenen karz ipoteğinin varlığından da söz edilemez.
Bu durumda, borçlunun anılan sözleşme ve ipoteğe dayalı olarak borcunun bulunup bulunmadığı, miktarı gibi hususlar yargılamayı gerektirdiğinden, alacağın, ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla tahsili mümkün değildir. İcra İflas Kanunu"na göre inceleme yapmakla sınırlı yetkili İcra Mahkemesi"nce takibin iptaline karar verilmesi gerekirken, bu yetki aşılarak yapılan inceleme ile yazılı şekilde sonuca gidilmesi isabetsizdir.
SONUÇ: Borçlu vekilinin temyiz itirazlarının kısmen kabulüyle Mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366 ve 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HMK"nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, bozma nedenine göre borçlu vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, taraflarca HUMK"nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve İİK"nun 366/3. maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 10 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine 25.02.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verilmiştir.