MAHKEMESİ : Silivri Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 25/01/2013
NUMARASI : 2010/1119-2013/68

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı itirazın iptali ve alacak davasına dair karar, davalı birleşen dosya davacısı vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Asıl dava, davacı kiracı tarafından 2000 TL depozito alacağının yasal faizi ile tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali ve icra inkar tazminatı, birleşen dava ise davacı kiralayan tarafından 6000 TL kira alacağının tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece asıl davanın kabulü ile depozito alacağının tahsili için kiracı tarafından başlatılan icra takibine itirazın iptaline ve icra inkar tazminatına, birleşen davanın reddine karar verilmesi üzerine hüküm davalı, birleşen dosyanın davacısı kiraya veren vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı birleşen dosya davacısı kiralayan vekilini asıl dava olan depozito alacağının tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali davasında verilen hükme yönelik temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davalı birleşen dosya davacısı kiralayan vekilini mahkemenin birleşen 2011/34 esas sayılı dava dosyasında kira alacağının tahsili istemine ilişkin davanın reddine yönelik hükme ilişkin temyiz itirazlarına gelince;
Taraflar arasında 01/08/2008 başlangıç tarihli 1 yıl süreli kira sözleşmesi konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşme ile kiralanan dükkan ticarethane olarak kullanılmak üzere kiralanmış olup aylık kira bedelinin 2000 TL olduğu, her ayın ilk 5 gününde peşin olarak ödeneceği, belirtilmiştir. Sözleşmenin 8. maddesinde kiracının taşınmazı boşaltmak istediğinde bir ay öncesinden haber vermek zorunda olduğu, 9. Maddesinde kiracının depozito olarak 2000 TL ödediği, 13. Maddesinde taşınmaz boşaltılırken oluşacak zarar ve ziyanın depozitodan giderileceği, bu karşılamazsa kiracının karşılamayı şimdiden kabul ettiği, 22. Maddesinde bir yıllık kira sözleşmesine istinaden 12 adet senet alındığı belirtilmiş, sözleşme kiraya veren F.. D.. ile kiracı M.. D.. arasında düzenlenmiştir.
Asıl davacı kiracı tarafından 18/01/2010 tarihinde başlatılan icra takibinde 2000 TL depozito alacağı ve 173,10 TL işlemiş yasal faiz alacağının tahsili istenmiş, ödeme emrinin tebliği üzerine kiraya veren hiçbir borcu olmadığını belirterek takibe itiraz etmiştir. Davacı kiracı tarafından itirazın iptali istemi ile açılan davada taşınmazın hangi tarihte tahliye edildiği belirtilmeksizin kira ilişkisinin sona erdiği bildirilerek depozito alacağının tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali ve icra inkar tazminatına karar verilmesi talep edilmiş, davalı vekili davanın reddine karar verilmesini savunmuş, yargılama sırasında kiralananın 2009 yılı Nisan ayında boşaltıldığını 2009 yılı Ocak, Şubat, Mart aylarından birikmiş 6000 TL kira alacağı olduğunu, hapis hakkını kullanarak depozitonun iade edilmediğini savunmuştur. Mahkemenin bu dosya ile birleştirilen 2011/34 Esas sayılı dosyasında ise davacı kiraya veren tarafından 10/01/2011 tarihinde açılan davada kiracının 07/01/2009 tarihli ihtarı göndererek akdi tek taraflı feshettiğini bildirdiğini ancak 2009 yılı Nisan ayına kadar mecuru boşaltmadığını kira bedelini de ödemediğini belirterek 2009 yılı Ocak, Şubat, Mart aylarına ilişkin 6000 TL kira alacağının vade tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, birleşen dosyanın davalısı kiracı ise cevabında sözleşmenin 8. Maddesindeki bir ay evvel bildirim yükümlülüğünü yerine getirerek 07/01/2009 tarihli ihtarname ile kira sözleşmesinin feshedileceğinin bildirildiğini, sözleşmede belirtilen senetlerin müvekkiline iade edilerek yırtıldığını, kira alacağı olsa idi senetlerin iade edilmeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur. Mahkemece taşınmazın tahliye edildiği gerekçesiyle asıl davanın kabulü ile itirazın iptali ve icra inkar tazminatına, birleşen davanın reddine karar verilmiş, hüküm davalı birleşen dosya davacısı kiraya veren vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Kiracının kira borcunu ödeme yükümlülüğü kiralananın tahliye edildiği tarihe kadar devam eder. Kiralananın tahliye edildiğinin (kiracının kiralananı iade borcunu yerine getirdiğinin) kabul edilebilmesi için, kiralananın fiilen boşaltılması yeterli değildir; anahtarın da kiraya verene teslim edilmesi gerekir. Kiracının bildirdiği tahliye tarihinin kiraya veren tarafından kabul edilmemesi, başka bir ifadeyle, tahliye tarihinin taraflar arasında çekişmeli olması halinde, kiralananın fiilen boşaltıldığını ve anahtarın teslim edildiğini, böylece kira ilişkisinin kendisince ileri sürülen tarihte hukuken sona erdirildiğini kanıtlama yükümlülüğü, kiracıya aittir. Kiracı, kiralananı kendisinin ileri sürdüğü tarihte tahliye ettiğini ispatlayamazsa, kiraya verenin bildirdiği tahliye tarihine itibar olunmalıdır.
Anahtarın kiraya verene teslimi, hukuki işlemin içerisinde yer alan bir maddi vakıa olmakla birlikte, sözleşmenin feshine yönelik bir hukuki sonuç doğurduğundan, bunun ne şekilde ispatlanacağı hususu, yıllık kira bedelinin tutarı esas alınmak suretiyle, HMK.nun 200. maddeleri çerçevesinde değerlendirilmelidir. Eş söyleyişle, yıllık kira bedelinin tutarı senetle ispat sınırının (HMK. md.200/1) üzerindeyse ve kiraya verenin açık muvafakati yoksa (HMK. md.200/2), bu yön kiracı tarafından ancak yazılı delille ispatlanabilir. Olayımızda asıl davacı kiracı tarafından, kiralananın 2009 yılı Ocak ayında tahliye edildiği, sözleşmede yazılı senetlerin iade edildiğini iddia etmekte, birleşen dosyanın davacısı kiraya veren ise taşınmazın 2009 yılı Nisan ayında tahliye edildiğini kira parasının ise ödenmediğini savunarak birleşen davada kira alacağının tahsilini talep etmektedir. Mahkemece kiralananın tahliye edildiği gerekçesiyle asıl davanın kabulüne karşı davanın reddine karar verilmiş ise de kiralananın hangi tarihte tahliye edildiği hususu tespit edilmemiştir. Davacı-kiracı tarafından dosyaya kira borcunun ödendiğine veya anahtarın teslim edildiğine dair yazılı delil sunulmamıştır. Bu sebeple mahkemece taşınmazın hangi tarihte tahliye edildiğine ilişkin tarafların tüm delilleri toplanarak kiralananın hangi tarihte tahliye edildiğinin tespiti ile sonuca gidilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmadığından hükmün bu sebeple bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl davaya yönelik temyiz itirazlarının reddi ile mahkemenin depozito alacağının tahsiline ilişkin başlatılan icra takibine itirazın iptali ve icra inkar tazminatına ilişkin hükmün ONANMASINA, yukarıda 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle mahkemenin birleşen 2011/34 esas sayılı davasında kira alacağının tahsili istemine ilişkin davanın REDDİNE ilişkin hükmün 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 12.02.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.