(Kapatılan)19. Hukuk Dairesi 2019/112 E. , 2020/1322 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki asıl alacak ve birleşen itirazın iptali davalarının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın ve birleşen .... Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2012/94 esas sayılı dosyasında davanın reddine; birleşen ... Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/2 esas sayılı dosyasında davanın kısmen kabulüne, birleşen ...Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2013/170 esas sayılı dosyasında davanın kabulüne yönelik verilen hükümlerin asıl davanın davalısı ve birleşen davaların davacısı vekili tarafından (Birleşen... Asliye Ticaret Mahkemesi 2013/170 esas sayılı dava dosyasında verilen hüküm temyiz edilmemiştir.) duruşmalı, olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde asıl davanın davacısı ve birleşen davaların davalısı vekili Av. ... ile asıl davanın davalısı ve birleşen davaların davacısı vekili Av. ... gelmiş olduğundan duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
- K A R A R -
Asıl davada davacı vekili, taraflar arasında bir kısım makinelerin satışı, işletmeye alınması ve montajı konusunda sözleşme yapıldığını, sözleşmenin 5. maddesinde teslimde gecikme halinde günlük 2.000 TL cezai şart öngörüldüğünü, davalının makineleri belirlenen sürede davacıya teslim etmeyip 35 gün geç teslim ettiğini, davacının gecikme üzerine sözlü olarak davalıyı uyardığını, gecikme nedeniyle haklarını talep ettiğini ve makinelerin bu kayıtla teslim alındığını, makinelerin montajının bitmesi sonrasında 50.000 TL fatura bedelinin geç teslim nedeniyle sözleşmenin anılan hükmüne dayanılarak davalıya ödenmediğini, bakiyesi olan 20.000 TL’nin de davalı tarafından davacıya ödenmediğini ileri sürerek 20.000 TL’nin ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl davada davalı vekili, davalının dava konusu malları geç teslim etmediğini, teslim tarihinden önce malları teslime hazır olduğunu davacıya bildirdiğini buna karşın davacının kendi kusuruyla malları geç teslim aldığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Birleşen ... Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/2 esas sayılı dava dosyasında davacı vekili, davacı ile davalı arasındaki 31.05.2010 tarihli sözleşme kapsamında düzenlenen 2 adet fatura bedelinin bakiyesinin tahsili için yapılan ilamsız icra takibine davalının haksız olarak itiraz ettiğini ileri sürerek, itirazın iptalini ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, sözleşmenin 5. maddesi gereği davacının makineleri belirlenen sürede davalıya teslim etmeyip 35 gün geç teslim ettiğini, makinelerin montajının bitmesi sonrasında 50.000 TL fatura bedelinin geç teslim nedeniyle sözleşmenin anılan hükmü gereği davalının cezai şart alacağı doğduğundan bu hakka mahsuben davacıya ödenmediğini, 35 günlük gecikme nedeniyle hesap edilen toplam 70.000 TL cezai şart alacağının bakiyesi 20.000 TL."nin ödenmemesi üzerine de davacı aleyhine dava açıldığını, anılan dava ile bu davanın birleştirilmesi gerektiğini, davalının davacıya borçlu olmadığını, sözleşme gereği davalının geç teslimden doğan cezai şart alacağının takip miktarından mahsup edildiğini belirterek davanın reddini ve davacı aleyhine kötü niyet tazminatına karar verilmesini istemiştir.
Birleşen ... Asliye Ticaret Mahkemesi 2013/170 esas sayılı dava dosyasında davacı vekili, davacı ile davalı arasındaki 31.05.2010 tarihli sözleşme kapsamında düzenlenen 1 adet fatura bedelinin bakiyesinin tahsili için yapılan ilamsız icra takibine davalının haksız olarak itiraz ettiğini ileri sürerek, itirazın iptalini ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, sözleşmenin 5. maddesi gereği davacının makineleri belirlenen sürede davalıya teslim etmeyip 35 gün geç teslim ettiğini, 35 günlük gecikme nedeniyle hesap edilen toplam 70.000 TL cezai şart alacağının oluştuğunu, davalının borçlu olmadığını, sözleşme gereği davalının geç teslimden doğan cezai şart alacağının takip miktarından mahsup edildiğini belirterek davanın reddini ve davacı aleyhine kötü niyet tazminatına karar verilmesini istemiştir.
Birleşen.... Asliye Hukuk Mahkemesi 2012/94 esas sayılı dava dosyasında davacı vekili, davalıya taraflar arasındaki 31.05.2010 tarihli sözleşme kapsamında olmayan eski makinelerin bakım işini yaptığını ancak söz konusu alacağa istinaden düzenlenen fatura alacağının ödenmediğini ve bu sebeple başlatılan icra takibine davalının haksız olarak itiraz ettiğini ileri sürerek, itirazın iptalini ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacıya 31.05.2010 tarihli sözleşme konusu dışında yaptırılan herhangi bir iş veya montajın bulunmadığını belirterek, davanın reddini ve davacı aleyhine kötü niyet tazminatına karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, asıl davanın 31.05.2010 tarihli sözleşme 20.000,00 TL cezai şart alacağının tahsili, birleşen ... Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2015/2 esas sayılı davasının 31.05.2010 tarihli sözleşme kapsamında düzenlenen 2 adet fatura bedelinin tahsili amacıyla başlatılan ilamsız icra takibine vaki itirazın iptali davası olduğu, birleşen İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2013/170 Esas sayılı davasının aynı sözleşme kapsamında düzenlenen fatura bedelinin tahsili amacıyla başlatılan ilamsız icra takibine vaki itirazın iptali davası olduğu, birleşen ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2012/94 esas sayılı davasının söz konusu sözleşme dışında bir adet fatura dayanak gösterilmek suretiyle başlatılan ilamsız icra takibine vaki itirazın iptali davası olduğu, taraflar arasında varlığı uyuşmazlık dışı bulunan 31.05.2010 tarihli sözleşme incelendiğinde asıl davada davacı tarafın davalıya verdiği siparişlerin en geç 08.07.2010 tarihinde teslim edilmesinin kararlaştırıldığı ve teslim tarihinden sonra gecikilen her gün için 2.000,00 TL cezai şart uygulanacağı hüküm altına alındığı, asıl davanın davalısı tarafından düzenlenen sevk irsaliyesinden sözleşmeye konu makine ve parçalarının asıl davanın davacısına fiilen sevk tarihinin 10.08.2010 tarihli olduğunun anlaşıldığı, ayrıca asıl davanın davalısının e-posta adresinden 05.08.2010 tarihinde asıl davanın davacısı şirket temsilcisine gönderilen e-postada 09.08.2010 pazartesi siparişlerin yükleneceğinin haber verildiği, siparişlerin 10.08.2010 tarihinde tesliminin yapılabildiği, asıl davada davacının cezai şart alacağının 66.000,00 TL olduğu, talep miktarı ise 20.000,00 TL olduğu, dava öncesinde temerrüt söz konusu olmadığından asıl davanın davacısının işlemiş faiz talep hakkının da bulunmadığı,
Birleşen ...Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2015/2 esas sayılı davası yönünden, birleşen davanın davacısının takip tarihi itibariyle davalıdan 98.911,00 TL alacaklı olduğu, birleşen davanın davacısının takipte 97.023,00 TL talep ettiği, 1.888,00 TL"lik farkın ise birleşen 18. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2013/370 esas sayılı davasına konu edildiği, talimat yoluyla alınan 16.08.2012 tarihli bilirkişi raporunda birleşen davanın davalısının cari hesap/muavin defter suretine göre davalının, birleşen davanın davacısına 98.911,00 TL borçlu olduğu, takip öncesinde birleşen davanın davalısının temerrüde düşürülmediğinden temerrüt faizi talep edilemeyeceği,
Birleşen ... Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2013/170 Esas sayılı davası yönünden takibe konu 29.09.2010 tarih ve 1.888,00 TL bedelli faturaya ilişkin talimat yoluyla alınan 16.08.2012 tarihli bilirkişi raporunda birleşen davanın davalısının, birleşen davanın davacısına 98.911,00 TL borçlu olduğu, 1.888,00 TL bedelli faturanın da birleşen davalının cari hesabında kayıtlı olduğu,
Birleşen ...Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2012/94 Esas sayılı davası yönünden alınan 26.12.2012 tarihli teknik bilirkişi raporu ve talimat yoluyla... Asliye Ticaret Mahkemesi"nden alınan 30.09.2013 tarihli bilirkişi raporlarında yapılan tespitler dikkate alındığında, 31.12.2010 tarihli takibe konu faturanın davalı şirket yetkilisinin talebi üzerine sözleşme dışı iş olarak davalının eski makinelerin bakımı, yerine yeniden montaj edilmesi gerekçe gösterilip düzenlendiğini, geçen süre karşısında yapıldığı bildirilen tadilat ve bakım işlerinin tespitinin teknik olarak mümkün olmadığı, 31.12.2010 tarihli faturanın davalıya tebliğ edildiğine dair birleşen davanın davacısı tarafından kargo teslim belgesi ibraz edilmişse de teslim alanın kimlik bilgileri ve kimlik numarasının okunamadığı, ilgili kargo şirketi nezdinde yapılan araştırma sonucunda noter tasdikli kargoya ait fatura örneğinde, dosyaya sunulan kargoya ait irsaliyeli fatura fotokopisi ile karşılaştırıldığı, dosyaya sunulan belgede açıklama kısmında “31/12/2010, 0175023 nolu fatura” ibaresinin el yazısı ile işlenmiş olduğu, buna karşın celbedilen tasdikli belge de ise açıklama kısmının boş olduğu, herhangi bir ibarenin de bulunmadığının belirlendiği, tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde, asıl davacısının sözleşme sebebiyle 66.000,00 TL cezai şart alacağının bulunduğu, birleşen davaların davacısının ise toplam 98.911,00 TL alacaklı bulunduğu, birleşen 12. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2015/2 esas sayılı davasına ilişkin olarak Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2013/16646 esas ve 2014/13244 karar ve 10.09.2014 tarihli ilamındaki asıl davanın davacısının takas def’inin değerlendirilmesi gerektiği konusundaki belirlemesi karşısında, asıl davanın davacısının birleşen ... Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2015/2 esas sayılı davasına dayanak teşkil eden icra takibine yaptığı itirazdaki takas def’inin dikkate alınarak, icra takibindeki alacak miktarının 97.023,00 TL olduğu, asıl dava davacısının 66.000 TL cezai şart alacağının takası sonucunda asıl davanın davalısının 31.023,00 TL alacaklı olacağı, asıl davanın davacısının... İcra Müdürlüğünün 2011/9279 esas sayılı dosyası üzerinden aleyhine başlatılan 97.023,00 TL tutarlı bu takip borcuna mahsuben 32.881,25 TL ödeme yaptığı, ödemenin birleşen bu davanın dava tarihinden önce yapıldığı, takip tarihinden ödemenin yapıldığı tarihe kadar işlemiş faiz miktarının 4.589,96 TL olduğu, yapılan 32.881,25 TL "lik ödemeden işlemiş faizin mahsubu sonucunda kalan takip konusu alacak miktarının 2.731,72 TL olacağı sonucuna varıldığı gerekçesiyle asıl davanın, asıl davadaki takas def’inin birleşen ... Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/2 esas sayılı davasında değerlendirilmesi ve birleşen dava öncesinde ödenmesi nedeniyle davanın reddine, birleşen ...Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/2 esas sayılı davasında asıl davanın davacısının takas def’i ve dava öncesi kısmi ödeme nedeniyle davanın kısmen kabulüne, birleşen...Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2013/170 esas sayılı davasında davanın kabulüne ve birleşen...Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2012/94 esas sayılı davasında davanın reddine, alacağın likit olması sebebiyle icra inkar tazminatının kabulüne, kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiş hüküm asıl davanın davalısı ve birleşen davaların davacısı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Birleşen...Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2012/94 esas sayılı davası yönünden, dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, birleşen davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Asıl dava ve birleşen ...Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/2 esas sayılı davası yönünden asıl davanın davalısı ve birleşen davaların davacısı ... Makina Elek. San. İnş. Paz. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. temyiz istemine gelince; taraflar arasındaki makine imal ve teslim sözleşmesindeki cezai şart ifaya ekli cezai şart olup makinelerin...Makina Elek. San. İnş. Paz. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından ... Madencilik ve İnş.San.Ltd Şti.’ye geç teslim edildiği ve sözleşmede ifaya ekli cezai şart hükmü bulunduğu anlaşılmakta ise de ... Madencilik ve İnş.San.Ltd Şti. tarafından makineler kendisine teslim edilirken TBK’nın 179/2. maddesindeki çekince (ihtirazi kayıt) koyup koymadığı hususu mahkemece incelenmemiştir. ... Makina Elek. San. İnş. Paz. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.’nin ise cezai şart talebinin yasal koşullarının bulunmadığını savunmuş ve bu yönden temyize geldiği anlaşıldığına göre mahkemece belirtilen hususun tartışılarak karar verilmesini teminen asıl dava ile birleşen İ....Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/2 esas sayılı davasında verilen hükümlerin bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle birleşen...Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2012/94 esas sayılı davada verilen hükme birleşen davacı vekilinin temyiz isteminin reddi ile hükmün ONANMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl dava ve birleşen ...Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/2 esas sayılı davasının asıl davanının davalısı ve birleşen davanın davacısı lehine BOZULMASINA, vekilleri Yargıtay duruşmasında hazır bulunan asıl davanın davacısı ve birleşen davaların davalısı, asıl davanın davalısı ve birleşen davaların davacısı yararına takdiren 2.540,00 TL duruşma vekalet ücretinin birinden alınarak yek diğerine verilmesine, peşin harcın istek halinde asıl dava davalısı - birleşen davaların davacısına iadesine, 06.07.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.