MAHKEMESİ : Kahramanmaraş 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 11/04/2012
NUMARASI : 2008/277-2012/147

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün davalı Şti. Vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacılar vek. Av. A. B..ve davacı müflis iflas idare memuru H. A.. ile davalı vek. Av. H. Y.. gelmiş, diğer ihbar olunan taraftan kimse gelmemiş olduğundan, onun yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan iflas idare memuru ve avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

-KARAR-
Davacılar vekili, müvekkili şirketin keşidecisi, diğer müvekkillerinin avalisti olduğu icra takibine konu 1.068.689,00 TL"lik çekin teminat amaçlı ve boş olarak davalı şirkete verildiği halde davalı tarafça doldurularak icra takibine konulduğunu, müvekkilinin bedelsiz olan çek nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak şimdilik 10.000,00 TL.lik kısmından borçlu olmadığının tespitine, %40 tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, icra takibine konu çekin karşılıksız olmayıp müvekkilinin ticari defterlerinde kayıtlı olduğunu, davacının bu çekin teminat amaçlı ve boş olarak verildiğine dair tanık dinletme taleplerine muvafakat etmediklerini, ispat yükünün davacıya ait olduğunu, davalı şirket yetkililerinin takipte takibe ve borca itiraz etmediklerine, borcu kabul ettiklerine dair beyanda bulunduklarını ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; dava konusu çekin teminat olarak davacı şirket tarafından davalı şirkete verildiği, ticari alacaklarda şirketlerin karşılıklı olarak alacak-borç ilişkisinin ticari defterler ile birbirini doğrulaması gerektiği, davalı şirket kayıtlarında söz konusu çek"in kayıtlı olduğu, ancak karşılığında mal veya hizmet verdiğine dair her hangi bir bilgi ve belgenin olmadığı, davacının önceden yapılan ticari ilişkiye bağlı olarak sadece 117.632,90 TL borçlu olduğunun bilirkişi raporu ile tespit edildiği, davacının söz konusu çek nedeniyle, 951056,18 TL lik kısmından borçlu olmadığına, aynı çekten dolayı davalı tarafa 117.632,90 TL borçlu olduğuna, talep yargılamayı gerektirdiğinden tarafların tazminat taleplerinin reddine karar verilmiş, hüküm davalı şirket vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, teminat olarak verilen boş çekin sonradan doldurulması ve bedelsiz kalması nedeniyle borçlu olunmadığının tespitine ilişkindir. Takip konusu çekin keşidecisi davacı-müflis ...Tekstil San. Ve Tic. A.Ş.dir. Davacılar K.. T.. ve N.. T.. ise bu çekte avalisttir. İspat külfeti davacı yandadır. Dosya kapsamı itibariyle mahkemece karar başlığında davacı olarak yazılan “.....A.Ş.”nin dava açılmadan önce iflas ettiği sabittir. İflas etmiş şirketin hakkında iflas idare memurlarınca açılmış bir dava bulunmamaktadır. İhbar yoluyla da müflis şirketin iflas idare memurlarının davaya dahil edilmesi mümkün değildir. Sonuç olarak iflas etmiş şirketin yetkilisinin bu davayı açma imkanı bulunmamakta olup müflis şirketin bu davada aktif dava ehliyetinin bulunmadığının gözetilmemesi yanlış olmuştur.
Davacılar Kadir ve N.. T.. ise yukarıda da belirtildiği üzere takip ve dava konusu çekte avalist konumundadırlar. Çekin teminat çeki ve bedelsiz olduğu yönünden mahkemece müflis ve davalı şirket ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Anılan rapor ile dava konusu çekin müflis .....A.Ş.nin ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı bildirilmiştir. Davalı G...A.Ş.nin ticari defterlerinde yapılan incelemede ise davalı şirketin müflis ...A.Ş."ye 19.04.2005 tarihli ve 1.068.689.08 TL. Bedelli fatura karşılığı mal sattığı ve bu miktar alacaklı olduğu, bunun karşılığında dava konusu çek verildiği, bu çekin fatura tarihinden 1 gün sonra verildiğinin davalı defterlerine kaydedilmiş olduğu, ancak bu çekin tahsil edilemediği, tahsil edilemeyen bu çek tutarının dışında davalının 117.632,90 TL. Cari hesap alacağı bulunduğu sabittir. Bu durumda davalı alacağı çek tutarı 1.068.689.08 TL ile cari hesap alacağı 117.632,90 TL toplamı 1186321,98 TL.dir. Mahkemece rapordaki bu tespitler ve çekin ödenmemiş olduğu göz ardı edilerek davalının davacıdan sadece cari hesap alacağı varmış gibi kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davalı şirket yararına BOZULMASINA, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davalı şirket yararına takdir edilen 990,00 TL. duruşma vekalet ücretinin davacılar Kadir ve N.. T.."tan alınarak davalı tarafa verilmesine, peşin harcın istek halinde iadesine, 26.02.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.