Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2016/1021 Esas 2016/3187 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasında görülen davada İskilip Asliye Hukuk ve Çorum 4. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R

Dava, tapulama harici bırakılan yerin davacı adına tescili istemine ilişkindir.
İskilip Asliye Hukuk Mahkemesince, ... ... yargı çevresinde bulunan ... ilçesinin 14/04/2015 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren HSYK Genel Kurulunun 08/04/2015 tarih 387 karar sayılı karar ile ... ... yargı alanından çıkarılarak ... ... yargı alanına bağlandığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Çorum 4. Asliye Hukuk Mahkemesi ise, derdest dosyaların davanın açıldığı İskilip Asliye Hukuk Mahkemesince görülmeye devam etmesi gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik yönünde hüküm kurmuştur.
Taşınmazın aynından doğan davalarda yetki başlıklı 6100 sayılı HMK"nın 12. maddesinin birinci fıkrasında "Taşınmaz üzerindeki aynî hakka ilişkin veya aynî hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir." hükmüne yer verilmiştir. Mahkemenin yargı yetkisi HMK"nın 12. maddesine göre idarî sınır esas alınarak belirlenir, davaya taşınmazın idarî sınırları içerisinde bulunduğu ilçe veya il adli yargı yerinde bakılması gerekir. Bu kural kamu düzeni ile ilgili olup mahkemece re"sen gözetilir.
Aynî hakka ilişkin taşınmaz mal davalarına bakılmakla iken, taşınmaz malın bulunduğu yerde, mahkeme teşkilatı kurulur veya o yer bir kaza çevresine alınırsa kamu düzeniyle ilgili bu durum karşısında mahkeme doğrudan doğruya (re"sen) tarafların yetki itirazında bulunmalarını beklemeden yetkisizliğine karar vererek dava dosyasını taşınmaz malın bulunduğu yer mahkemesine gönderir (HGK 24.11.1965 tarih 1965/6-1030-437 sayılı karar).
Gayrimenkulün bulunduğu yerin başka bir mahkemenin yargı çevresine girmesi nedeniyle, davaya bakan mahkemenin dava dosyasını o mahkemeye göndermesi, devir kararı olup, teknik anlamda bir yetkisizlik kararı değildir (Baki Kuru 1. Cilt sayfa 527).
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun 08.04.2015 tarih ve 387 sayılı kararı uyarınca ... ilçesinin, ... ilçesi yargı alanından çıkarılarak ... ili yargı alanına bağlandığı, buna göre İskilip Asliye Hukuk Mahkemesinin davadaki kesin yetkisinin son bulduğu ve bu yetkinin gayrimenkulün yargı çevresine yeni girdiği Çorum 4. Asliye Hukuk Mahkemesine ait olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın Çorum 4. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Çorum 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 14/03/2016 gününde oy birliği ile karar verildi.