Hükümlü veya tutuklunun kaçması suçundan sanık ..."in, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 292/1 ve 62. maddeleri gereğince 5 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, aynı kanunun 58. maddesi uyarınca cezasının mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilmesine dair ... Sulh Ceza Mahkemesinin 27.02.2014 tarihli ve 2013/415 esas, 2014/151 sayılı kararıyla ilgili olarak;
Dosya kapsanma göre, hükümlü sanığın 20.08.2013 tarihinde tedavi amacıyla götürüldüğü ... Devlet Hastanesinden ... Araştırma Hastanesine sevki esnasında kendisine nezaret eden görevlilerin elinden kaçarak aynı gün içerisinde ... Adliyesi polis noktasına teslim olduğunun anlaşılması karşısında, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 293. maddesinde "tutuklu veya hükümlünün, kaçtıktan sonra etkin pişmanlık göstererek kendiliğinden teslim olması halinde, kaçtığı günden itibaren teslimin gerçekleştiği güne kadar geçen süre dikkate alınarak, verilecek cezanın altıda beşinden altıda birine kadarı indirilir. Ancak, kaçma süresinin altı ayı geçmesi halinde cezada indirim yapılmaz." şeklindeki düzenleme nazara alınarak sanık hakkında etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanmaksızın fazla ceza tayininde isabet görülmediğinden bahisle, Yüksek Adalet Bakanlığının 27.10.2014 tarih ve 2014/18455/63582 sayılı istemlerine dayanılarak anılan kararın 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesi gereğince kanun yararına bozulmasına ilişkin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 10.11.2014 tarih ve 2014/364465 sayılı tebliğnamesiyle bozma talep edilmiş olmakla dosya incelenerek gereği düşünüldü.

TÜRK MİLLETİ ADINA
I) Olay:
.... Sulh Ceza Mahkemesinin 27.02.2014 tarih 2013/415 esas ve 2014/151 sayılı kararıyla hükümlü ..."in, hükümlü veya tutuklunun kaçması suçundan TCK"nın 292/1 ve 62. maddeleri uyarınca 5 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, TCK"nın 53/1-a-b-d ve e bentlerinde öngörülen haklardan hapis cezasının infazı tamamlayıncaya kadar, c bendindeki haklardan da koşullu salıverilmesine kadar yoksun bırakılmasına, verilen cezanın TCK"nın 58/6. maddesi gereğince mükerrirlere özgü infaz rejimine göre infaz edilmesine ve cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin uygulanmasına karar verdiği, temyiz edilmeyen hükmün 27.03.2014 tarihinde kesinleştiği tespit edilmiştir.
II) Kanun yararına bozma istemine ilişkin uyuşmazlığın kapsamı:
Hükümlü ... hakkında TCK"nın 293. maddesinin düzenlenen etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanma koşullarının bulunup bulunmadığına ve TCK’nın 53. maddesinin 3. fıkrası uyarınca 1. fıkranın (c) bendinde yazılı velayet hakkından, vesayet veya kayyımlığa ait bir hizmette bulunmaktan koşullu salıverme tarihine kadar yoksun bırakılmayı kendi altsoyu yönünden sınırlandırılıp sınırlandırılamayacağına ilişkindir.

III) Hukuksal Değerlendirme:
TCK"nın 53. maddesinin 1., 2. ve 3. fıkralarında; ""(1) Kişi, kasten işlemiş olduğu suçtan dolayı hapis cezasına mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak; a) Sürekli, süreli veya geçici bir kamu görevinin üstlenilmesinden; bu kapsamda, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliğinden veya Devlet, il, belediye, köy veya bunların denetim ve gözetimi altında bulunan kurum ve kuruluşlarca verilen, atamaya veya seçime tabi bütün memuriyet ve hizmetlerde istihdam edilmekten, b) Seçme ve seçilme ehliyetinden ve diğer siyasi hakları kullanmaktan, c) Velayet hakkından; vesayet veya kayyımlığa ait bir hizmette bulunmaktan, d) Vakıf, dernek, sendika, şirket, kooperatif ve siyasi parti tüzel kişiliklerinin yöneticisi veya denetçisi olmaktan, e) Bir kamu kurumunun veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşunun iznine tabi bir meslek veya sanatı, kendi sorumluluğu altında serbest meslek erbabı veya tacir olarak icra etmekten, yoksun bırakılır.
(2) Kişi, işlemiş bulunduğu suç dolayısıyla mahkûm olduğu hapis cezasının infazı tamamlanıncaya kadar bu hakları kullanamaz.
(3) Mahkûm olduğu hapis cezası ertelenen veya koşullu salıverilen hükümlünün kendi altsoyu üzerindeki velayet, vesayet ve kayyımlık yetkileri açısından yukarıdaki fıkralar hükümleri uygulanmaz. Mahkûm olduğu hapis cezası ertelenen hükümlü hakkında birinci fıkranın (e) bendinde söz konusu edilen hak yoksunluğunun uygulanmamasına karar verilebilir."" şeklinde,
TCK"nın 291. maddesinin 1. fıkrasında; ""Tutukevinden, ceza infaz kurumundan veya gözetimi altında bulunduğu görevlilerin elinden kaçan tutuklu veya hükümlü hakkında altı aydan bir yıla kadar hapis cezasına hükmolunur."" şeklinde,
TCK"nın 293. maddesinde; ""tutuklu veya hükümlünün, kaçtıktan sonra etkin pişmanlık göstererek kendiliğinden teslim olması halinde, kaçtığı günden itibaren teslimin gerçekleştiği güne kadar geçen süre dikkate alınarak, verilecek cezanın altıda beşinden altıda birine kadarı indirilir. Ancak, kaçma süresinin altı ayı geçmesi halinde cezada indirim yapılmaz."" şeklinde hükümlere yer verilmektedir.
Dairemizce de benimsenen Ceza Genel Kurulunun 12.12.2006 tarih 2006/11-301 esas ve 2006/296 sayılı kararında belirtildiği gibi, ""Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma"" başlıklı TCK"nın 53. maddesi ile güvenlik tedbirini düzenlendiği, bu hak mahrumiyetleri kasten işlenilen bir suçtan dolayı hapis cezasına ilişkin mahkumiyetin yasal sonucu olduğu, kararda gösterilmemiş olsa bile hükümlü açısından kazanılmış hakka konu olmayacağı değerlendirilmektedir.
İncelenen dosyada, ... Açık Ceza İnfaz Kurumundan başka bir suçtan hükümlü bulunan ..."in, 20.08.2013 tarihinde tedavi amaçlı götürüldüğü ... Devlet Hastanesinden ... Araştırma Hastanesine sevki sırasında kaçtığı, aynı günün akşam saatlerinde ... Adliyesi polis noktasına kendiliğinden gelerek teslim olduğu, ceza infaz kurumundan kaçması nedeniyle hakkında ... Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 2013/4735 numaralı dosya kapsamında yapılan soruşturmada 10.10.2013 tarih ve 2013/1604 esas sayılı iddianame ile hükümlü veya tutuklunun kaçması suçundan dava açıldığı, ... ... Sulh Ceza Mahkemesi 27.02.2014 tarih 2013/415 esas ve 2014/151 sayılı kararıyla, hükümlü ..."in, TCK"nın 292/1 ve 62. maddeleri uyarınca 5 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına ve TCK"nın 53/1-a-b-d ve e bentlerinde öngörülen haklardan hapis cezasının infazı tamamlayıncaya kadar, c bendindeki haklardan da koşullu salıverilmesine kadar yoksun bırakılmasına karar verdiği, TCK"nın 53/1-c bendinde belirtilen hakları koşullu salıverme tarihine kadar yoksun bırakılma hususunu hükümlünün kendi altsoyu yönünden sınırlamadığı anlaşılmıştır.
Hükümlü ..."in, firar ettikten sonra aynı gün kendiliğinden gelerek teslim olduğundan etkin pişmanlık hükmünün yasal şartlarının oluştuğu, bu sebeple hükümlü hakkında etkin pişmanlık hükmünün uygulanması ve tayin olunan cezasından TCK"nın 293. maddesi uyarınca makul ve hakkaniyete uygun bir oran belirlenerek indirim yapılması, TCK"nın 53/1-c bendinde belirtilen hakları koşullu salıverme tarihine kadar yoksun bırakılmayı hükümlünün kendi altsoyu yönünden sınırlandırma gerektiği gözetilmeden yazılı şeklide hüküm kurulması kanuna aykırılık teşkil etmektedir.
Bu itibarla haklı sebeplere dayanan Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
IV) Sonuç ve karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının istemi yerinde ve CMK"nın 309/4-d maddesi kapsamında olduğu görüldüğünden, ... Sulh Ceza Mahkemesinin 27.02.2014 tarih 2013/415 esas ve 2014/151 sayılı kararının CMK"nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2- Bozma nedenine göre uygulama yapılarak, hükmün 2. fıkrasını ""2- Sanığın kaçtıktan sonra etkin pişmanlık göstererek kendiliğinden teslim olması nedeniyle kaçtığı süre de dikkate alınarak 5237 sayılı TCK"nın 293 maddesi uyarınca verilen cezadan 5/6 oranında indirim yapılarak 1 AY HAPİS CEZASI İLE CEZALANDIRILMASINA,
3- Sanığa verilen cezadan, failin geçmişi, sosyal ilişkileri, fiilden sonraki ve yargılama sürecindeki davranışları, nedeniyle 5237 sayılı TCK"nın 62. maddesi uyarınca 1/6 oranında indirim yapılarak 25 GÜN HAPİS CEZASI İLE CEZALANDIRILMASINA,"" şeklinde,
TCK"nın 53. maddesinin uygulanmasına ilişkin hükmün 4. fıkrasını ise ""5237 sayılı TCK"nın 53. maddesinin 3. fıkrası uyarınca 1. fıkranın (c) bendinde yazılı hükümlünün kendi altsoyu üzerindeki velayet hakkından, vesayet veya kayyımlığa ait bir hizmette bulunmaktan koşullu salıverme tarihine, 1. fıkrada yazılı diğer haklardan ise 2. fıkra gereğince cezanın infazı tamamlanıncaya kadar yoksun bırakılmasına"" şeklinde değiştirilmesine,
Hükmün diğer kısımlarının aynen bırakılmasına, infazın buna göre yapılmasına, dosyanın gereği için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 09.11.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.