14. Hukuk Dairesi 2020/639 E. , 2020/2624 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 22/01/2008 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 02/02/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılardan ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, 3667 ada 22 parsel sayılı taşınmazdaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesini talep etmiştir.
Davalılardan ... vekili, muhdesat iddiasında bulunarak tespiti amacıyla dava açmış, mahkemece bu davanın sonucu bekletici mesele yapılmıştır.
Mahkemece, davanın kabulü ile 3667 ada 22 parsel sayılı taşınmazdaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine ve satış bedelinin tapu kaydı ve karara ekli ... 9. Noterliğinin 02.09.2013 tarihli 21667 yevmiye No"lu muris ...’a ait veraset ilamı ile 15.10.2015 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen oranlarda hissedar olan davacı ve davalılar arasında paylaştırılmasına karar verilmiştir.
Hükmü, davalılardan ... vekili temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Mahkemece, paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının ve harcın taraflardan hangi oranlarda tahsil edileceğinin hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
Somut olaya gelince; dava konusu 3667 ada 22 parsel sayılı taşınmazda ortaklardan ...’a ait muhdesat bulunduğu ve bilirkişi heyetince düzenlenen 15.10.2015 tarihli ek raporda muhdesatın arza oranlamasının yapıldığı ve hükümde de satış bedelinin, bilirkişilerce hazırlanan bu rapordaki oranlar, tapu kaydı ve karara ekli ... 9. Noterliğinin 02.09.2013 tarihli 21667 yevmiye No"lu muris ...’a ait veraset ilamı dikkate alınarak taraflara dağıtılmasına karar verildiği; ancak satış bedelinin dağıtılmasına ilişkin bu şekildeki birinci bentte dava konusu taraflarla alakalı olmayan ...’a ait mirasçılık belgesine atıf yapılmış olduğu ve bunun maddi hatadan kaynaklandığı anlaşılmış; ayrıca harcın, satış bedelinin dağıtılmasındaki oranlarda taraflardan tahsiline karar verilmesi gerekirken, payları oranında tahsiline karar verilmesi doğru görülmemiştir. Ne var ki bu hususlar yeniden yargılamayı gerektirmediğinden bu yönde düzelterek onama kararı vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hüküm sonucunun 1 numaralı bendinde yer alan “Karara ekli ... 9. Noterliğinin 02.09.2013 tarihli 21667 yevmiye No"lu muris ...’a ait veraset ilamı ile” ibarelerinin hükümden çıkarılmasına; 2 numaralı bendinde yer alan "Hissedarlardan" ibaresinden sonra gelmek üzere "Satış bedelinin dağıtılmasındaki oranlarda" ibarelerinin eklenmesine, “Hisseleri oranında” ibarelerinin çıkarılmasına, hükmün HUMK"nun 438/7. maddesi gereğince DEĞİŞTİRİLMİŞ ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, 04.03.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi