Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2007/5037 Esas 2008/2263 Karar Sayılı İlamı

Davacı,  davalılardan işverene ait işyerinde 02.06.1986-02.09.1986 tarihleri arasında geçen sigortalı çalışmalarının tesbitine  karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin  kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan  ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Dava nitelikçe  davacının davalı işyerinde 2.6.1986-2.9.1986 tarihleri arasında çalıştığının   tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece   isteminin   kabulüne karar verilmiştir
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı yasanın 79. maddesi bu tip hizmet tesbiti  davaları için özel  bir  ispat yöntemi öngörmemiş  ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş  içtihadı gereğidir.  Bu tür davalarda  öncelikle  davacının  çalışmasına ilişkin belgelerin  işveren tarafından verilip  verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa  işyerinin gerçekten var olup olmadığı  kanun kapsamında  veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı  eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir  duyarlılıkla araştırılmalıdır.  Çalışma olusu her türlü delille ispat  kazanabilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş  tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan  seçilmesine özen gösterilmelidir.  Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu  hiçbir kuşku ve duraksamaya  yer vermeyecek şekilde  belirlenmelidir. Yargıtay  Hukuk Genel  Kurulunun  16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da  bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davalı işyerinden davacı adına düzenlenen 2.6.1986 tarihli işe giriş bildirgesinin süresinde Kuruma verildiği ve mahkemece dinlenen tanıkların yukarıda belirlenmiş şekilde resmi kayıtlara geçmiş ve davacı ile aynı dönem  çalışmış kişilerden olduğuna dair dönem  bordroları getirtilmeden beyanlarına itibar edilerek sonuca gidildiği görülmektedir.
Mahkemece yapılacak iş; davalı işyerinden Kuruma verilen  uyuşmazlık dönemine ait  dönem bordrolarını getirtmek, , dinlenen tanıkların bordro tanığı olup olmadıklarını ve davacıyla aynı sürelerde çalışıp çalışmadıklarını denetlemek, gerek duyulması halinde başka bordro tanıklarını dinlemek, bordro tanıklarının   beyanlarının  yeterli olmadığı durumda giderek  davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma genişletilerek zabıtaca  komşu işyerlerinde benzer işi yapan işlerle uğraşan işverenler veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlar kayıtlarıyla  tesbit edilip beyanlarına başvurmak, işyerinin 506 sayılı Yasa kapsamına alınıp alınmadığını Kurumdan sormak, uyuşmazlık dönemindeki davacnın yaşı dikkate alınarak askerlik görevini yaptığı tarihleri bağlı olduğu Askerlik Şubesinden sormak  ve sonucuna göre karar vermekten ibarettir.   
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın  yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı kurumun  bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 14.2.2008 gününde oybirliğiyle  karar verildi.