11. Hukuk Dairesi 2015/12538 E. , 2016/5988 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada ... Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 14/07/2015 tarih ve 2014/508-2015/624 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davalı Şirketler vekilleri tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 31.05.2016 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davalı .... Vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, müvekkillerinden ..."ın, davalılardan ..."ün dava dışı limited şirketteki % 50 hissesini 300.000 TL karşılığı devraldığını ve bu miktarı ödediğini, hisse devri gerçekleştikten sonra davalı ..."ün müvekkili ..."ı, hisselerini devraldığı şirketin işlettiği kantinlerin kira bedelini ödeyeceği gerekçesiyle, keşidecisi diğer müvekkili olan toplam 201.000 TL tutarlı çekleri aldığını, ancak daha sonra müvekkilinin bu kantinleri başkalarının işlettiğini öğrendiğini, bu nedenle verilen çeklerin bedelsiz kaldığını, çeklerin bir kısmının ödendiğini, ödenmeyen çeklerinde davalı şirketlere davalı ... tarafından aralarındaki kira sözleşmesi gereği ciro edildiğini, davalı şirketlerin kötüniyetli olduğunu, davalı ..."in müvekkili ..."i dolandırdığını bildiklerini ileri sürerek toplamda 121.250 TL tutarındaki çekler nedeniyle borçlu olmadığının tespitine ve çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı şirketler vekilleri, dava konusu çekleri, dava dışı şirketle aralarında yapılan kantin işletme sözlşemeleri gereğince işletme bedeli olarak dava dışı şirketin yetkilisi olan davalı ... tarafından kendilerine verildiğini, müvekkillerine husumet yöneltilemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, uyulan bozma ilamı ve tüm dosya kapsamına göre, dava konusu çeklerin hangi amaçla verildiği hususunda yazılı bir belge bulunmadığı, çeklerin ilk verildiği davalı ..."in davaya cevap vermeyerek davayı inkar ettiği, davacının bu davalıya yemin teklifinde bulunduğu, anılan davalının, yemine icabet etmediğinden davacının iddialarını ikrar etmiş sayıldığı, bu nedenle söz konusu çeklerin kira bedeline karşılık verildiği iddiasının sübut bulduğu, tanık beyanları ve dosya kapsamı gözetildiğinde dava konusu çeklerin, davalı şirketler tarafından kira borcuna mahsuben davacıların zararına teslim alındığı kanaatinin oluştuğu, dolayısıyla davacıların dava konusu çekler nedeniyle borçlu olmadıkları, tahsil edilen çek bedellerinin de iadesinin gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne, davacıların borçlu olmadıklarının tespitine, tahsil edilen çek bedellerinin davacı ..."a iadesine karar verilmiştir.
Kararı, davalı şirketler vekilleri temyiz etmiştir.
1-Dava, dava konusu çekler nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti ve yargılama sırasında tahsil edilen çek bedellerinin istirdadı istemlerine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine dair verilen karar, davacılar vekilinin temyiz istemi üzerine Dairemizce, “...davacının, dava konusu çeklerin kira bedeline karşılık verildiği iddiasını yazılı başka delille ispatlayamaması ve çeklerin bir borcun ödenmesi için verildiği karinesinin mevcut olması karşısında, davacılara, delil listesinde yemin deliline dayandığı gözetilerek, davalı ..."e yemin teklif etme hakkı hatırlatılarak, davacıların bu hususu kanıtlamaları halinde, diğer davalıların kötü niyetini her türlü delille kanıtlayabilecekleri nazara alınarak, diğer davalıların dava konusu çekleri karşılıksız olduklarını bile bile, kendilerinin zararına olarak devraldıklarını ispatlama imkanı verilerek oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar vermek gerekirken yazılı şeklide hüküm tesisi doğru olmamış...” gerekçesiyle bozulmuş, bozma ilamına uyan mahkemece de, davalı ..."e yemin teklifinde bulunulduğu, yemine icabet etmeyen davalının, davacının iddialarını ikrar etmiş sayıldığı kabul edilerek davanın kabulüne karar verilmiştir. Ancak, davalı ..."ün adresi ... olup bu adres itibariyle anılan davalı, işbu davayı gören mahkemenin yargı çevresi dışında oturduğundan HMK"nın 236. maddesi uyarınca istinabe yoluyla kendisine yemin teklifinde bulunulması gerekirken mahkemece bu hükme uyulmamış, davalıya doğrudan yemin davetiyesi tebliğ edilmiştir. Bu durumda, davalı ..."e usulünce yemin teklifinde bulunulduğu söylenemeyeceğinden ve uyulan bozma ilamı gereğince adı geçene yemin teklif edilip çeklerin hangi nedenle verildiği tespit edilmeden diğer davalıların söz konusu çekleri bile bile ya da kötü niyetli olarak borçlunun aleyhine iktisap edip etmedikleri değerlendirilemeyeceğinden mahkemece, davalı ..."e usulünce yemin teklif edilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
2-Bozma sebep ve şekline göre davalılar vekillerinin sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün mümeyyiz davalılar yararına BOZULMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekillerinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, takdir olunan 1.350,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı ...ye verilmesine, ödedikleri temyiz peşin harcın istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 31/05/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.