MAHKEMESİ : Bingöl İcra Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 06/03/2013
NUMARASI : 2012/98-2013/28

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki temyiz eden tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden Daire"ye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR

Davacı alacaklı vekili, Bingöl İcra Müdürlüğü’nün 2012/4211 sayılı takip dosyasında alınan 22.08.2012 tarihli haciz kararı uyarınca, takip borçlusunun üçüncü kişi banka nezdindeki tüm hesapları üzerine haciz konulduğunu, iki hesapta para bulunduğunu, ancak bankanın borçlu ile imzaladıkları kredi sözleşmeleri nedeni ile rehin hakkı bulunduğu ileri sürülerek istihkak iddia ettiğini, ancak somut olayda rehin hakkını ileri sürmek için aranan yasal şartların gerçekleşmediğini bu nedenle istihkak iddiasının reddine dair davasının kabulüne karar verilmesini istemiştir.
Davalı üçüncü kişi vekili, üçüncü kişi bankanın haciz kararını rehin haklarından sonra gelmek üzere işleme koymasının bu konudaki mevzuata ve borçlu ile imzalanan kredi sözleşmeleri ile çek hesabına ilişkin Ticari Müşteri Sözleşmesine uygun olduğunu, belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece toplanan delillere göre: takip borçlusuna ait davalı üçüncü kişi banka nezdinde bulunan iki ayrı hesap üzerine haciz konulduğu, ancak üçüncü kişi bankanın takip borçlusuna kullandırılmış bulunan krediler nedeni ile hesaplardaki bakiye üzerinde rehin hakkının bulunduğunu iddia ettiği, taraflar arasında imzalanan Genel Kredi Sözleşmesi"nin 23. maddesinde müşterinin doğmuş, doğacak borçları nedeni ile hesapları üzerinde bankanın rehin hakkının bulunduğunun kararlaştırıldığı, ayrıca borçlunun üçüncü kişi bankaya iade etmediği 17 adet çek yaprağının bulunduğu, bunlar nedeni ile bankanın yasal sorumluluğunun söz konusu olduğu, yapılan sözleşme gereğince bankanın rehin hakkının bulunduğu, kısa kararda davalı olarak görünmeyen borçlu hakkındaki davanın husumet yokluğundan reddine dair sehven hüküm kurulduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davalı alacaklı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-19545 numaralı hesaptaki para ile ilgili kurulan hükmün temyiz incelemesinde;
Dava, üçüncü kişinin İİK’nun 96. vd. maddeleri uyarınca açtığı “istihkak” davası niteliğindedir.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 4949 sayılı Yasa"nın 101. maddesiyle değişik 363. maddesi hükmüne göre; Yasa"nın yürürlüğe girdiği 30.7.2003 tarihinden sonra icra mahkemelerince verilecek kararların temyiz edilebilmesi için, temyize konu dava değerinin 2.000.000.000.- TL’sını geçmesi gerekir.
İİK"na 4949 sayılı Yasa"nın 102. maddesiyle eklenen Ek 1. madde uyarınca parasal sınır, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere, önceki yılda uygulanan parasal sınırların 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesi uyarınca Maliye Bakanlığı"nca her yıl tespit ve ilan edilen yeniden değerlendirme oranında artırılması suretiyle uygulanır. Bu şekilde belirlenen sınırların (Onmilyon TL) 10,00.-TL"sını aşmayan kısımları dikkate alınmaz.
Buna göre hesaplama yapıldığında 2013 yılında İcra Mahkemeleri’nce istihkak davaları sonucunda verilecek kararların temyiz edilebilmesi için, temyiz konusu 5.240,00.-TL’sının üzerinde bulunmalıdır.
İİK’nun 363. maddesinin 1. fıkrasının 7. bendinde temyiz edilebilecek kararlar arasında sayılan istihkak davalarında ve istihkak davalarına ilişkin takibin taliki kararlarında temyiz incelemesi yapılabilmesi için aynı fıkranın son cümlesinde yer alan özel düzenlemeye göre İcra Mahkemesi kararının taalluk ettiği malın veya hakkın değerinin belirlenen bu miktarı geçmesi şarttır.
Somut olayda temyiz konusu mahcuzların değeri 5.240,00.-TL’nin altındadır.
Dava değeri istihkak iddiasına konu edilen iki ayrı hesap açısından ayrı ayrı ele alınıp belirlenmesi gerekir. 19545 numaralı hesaptaki para tutarı 2.023,74.-TL olduğuna göre buna ilişkin hüküm kesin nitelik taşıdığından temyiz dilekçesinin İİK’nun 363, 365/3, Ek 1. maddeleri uyarınca reddi gerekmiştir.
2-21175 numaralı hesaptaki para ile ilgili kurulan hükmün temyiz incelemesine gelince:
Davalı üçüncü kişi banka, haciz kararına verdiği yazı cevabında, borçluya çek karnesi verilmesi nedeni ile imzalanan çek taahhütnamesi uyarınca karşılıksız çıkan ve henüz muhatap bankaya ibraz edilmeyen çek yaprakları bulunduğunu, diğer yandan borçlu ile kredi sözleşmeleri imzalandığını, bu nedenlerle borçluya ait 21175 numaralı hesaptaki para üzerinde rehin ve hapis haklarının olduğunu belirterek istihkak iddiasında bulunmaktadır.
Bankaca rehin hakkının banka ile müşterisi (borçlu) arasında imzalanan çerçeve sözleşmede ve kredi sözleşmelerinde yer aldığı iddia edilmektedir. Esasen rehin hakkı, banka ve müşterisi arasında imzalanan çerçeve sözleşmede ve kredi sözleşmelerinde yer almaktadır ve bankanın borçlusuna karşı ileri sürebileceği bu hakkını borçlunun alacaklısına karşı da istihkak iddiası olarak ileri sürmesi mümkündür.
Diğer yandan davacı bankanın, çekle işleyecek hesap açarken ve çek karnesi verirken gerekli basiret ve itinayı göstermek zorunda olduğu da dikkate alındığında rehin hakkını sadece karşılıksız kalan çekler ve ibraz edilmeyen çekler ile ilgili olarak ileri sürebileceğinin kabulü gerekir. Bu nedenle haciz tarihi itibarı ile tamamen ya da kısmen karşılıksız kalan çeklerden doğan yasal sorumluluk miktarı ile henüz muhatap bankaya ibraz edilmeyen çek yapraklarından kaynaklanan risk miktarı toplamının banka kayıtları üzerinde yaptırılacak teknik bilirkişi incelemesi ile tespiti, oluşan sonuca göre bir karar verilmesi gerekir. Aynı şekilde bankanın dayandığı kredi sözleşmeleri kapsamındaki borcun tamamının haciz tarihi itibarı ile ödenip ödenmediği hususları da bilirkişi eli ile saptanmalıdır. Yargıtay’ın ve Dairemizin bir süredir istikrar kazanan uygulaması da bu yöndedir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı, 21.09.2011 tarih, E.2011/17–51-K.2011/549)
Belirtilen tüm bu hususlar dikkate alınmadan, 21175 numaralı hesapta bulunan 10.200,00.-TL bakiye ile ilgili eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak yazılı biçimde hüküm kurulması hatalı olmuştur.
Kabule göre de; dava konusu hesaptaki para üzerinde, yasal sorumluluk ve risk miktarı toplamı ile sınırlı olarak üçüncü kişi banka lehine rehin ve hapis hakkının bulunduğunun tespitine yönelik hüküm kurulmaması isabetli değildir.
Davalı alacaklı vekilinin yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle temyiz dilekçesinin İİK’nun 363, 365/3, Ek 1. maddeleri uyarınca REDDİNE; (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün İİK"nun 366. ve HUMK"nun 428. maddeleri gereğince BOZULMASINA 24,30 TL peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine 20.02.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.