Mahkemesi :İş Mahkemesi


Dava, davacının 01.03.1999 tarihinde yaşlılık aylığına hak kazandığı, 01.01.2005 - 17.03.2012 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanunun 4/a kapsamında çalıştığı, ayrıca 28.01.2004-tarihi itibariyle yönetim kurulu üyeliğinin bulunduğu, Kurum tarafından yönetim kurulu üyeliği nedeniyle 28.01.2004 - 31.05.2011 tarihleri arası için tahakuk ettirilen sosyal güvenlik destek prim borcunu 4/a çalışması kapsamında ödemiş olduğundan, 28.01.2004 - 01.01.2005 ile çalışmasının kesintiye uğradığı 2008/1.2.3. aylar ve 2010/1 ve 12. aylar hariç mükerrer olarak tahakkuk ettrildiğinden, sosyal güvenlik destek prim borcuna ilişkin Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, 01.10.2008 tarihi öncesi sosyal güvenlik destek prim borcunun bulunmadığı, davacının 4/a kapsamında çalışmalarının olduğu 01.10.2008 - 31.12.2009, 01.01.2010 - 22.01.2010, 30.01.2010 - 31.05.2011 tarihleri için 4/b kapsamında sosyal güvenlik destek prim borcu bulunmadığının tespitine, davacının 4/a kapsamında çalışması bulunmayan Ekim 2010 dönemine ait 5 günlük çalışması karşılığı 4/b kapsamında sosyal güvenlik destek prim borcu bulunduğunun tespitine, aksi kurum işleminin iptaline karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1- Davacının 01.10.2008 - 31.12.2009, 01.01.2010 - 22.01.2010, 30.01.2010 - 31.05.2011 tarihleri arasında 5510 sayılı Yasanın 4. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendine tabi sigortalılığı bulunan davacının, aynı dönemde 4/1(b) sigortalılığı ile çakıştığı anlaşılmaktadır. Ayrıca davacının 4/b kapsamındaki sigortalılığının 28.01.2004 "de, 4/ a kapsamındaki sigortalılığının ise 01.12.2004 yılında başladığı dosya kapsamındaki belgeler ile sabittir.
Davalı kurumun yargılama safahatında dosyaya sunduğu belgelerden talebini daralatarak 01.10.2008 - 28.02.2011 arası için davacıdan 4/b kapsamında sosyal güvenlik destek prim borcunun tahsili yoluna gittiği anlaşılmaktadır.
Davada öncelikle çözülmesi gereken sorun, davacının çakışan dönemde hangi yasal düzenleme çerçevesinde sigortalı olduğu hususudur.
İhtilaf konusu 01.10.2008-28.02.2011 tarihleri arasındaki dönem yönünden davanın yasal dayanağı, 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasanın 53. maddesidir. Sigortalılık hallerinin birleşmesini düzenleyen 53. maddenin birinci fıkrasında , sigortalının, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sigortalılık hallerinden birden fazlasına aynı anda tabi olmasını gerektirecek şekilde çalışması halinde; öncelikle aynı maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında, (c) bendi kapsamında çalışması yoksa ilk önce başlayan sigortalılık ilişkisi esas alınarak sigortalı sayılacağı belirtilmiştir.
Bu bağlamda 5510 sayılı Yasanın 53. maddesinde, 13.02.2011 tarihli 6111 sayılı Yasanın 33. maddesi ile yapılan değişiklik üzerinde de durmakta yarar vardır. Anılan değişiklik ile, 53. madde “Sigortalının 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan sigortalılık statüleri ile (c) bendinde yer alan sigortalılık statüsüne aynı anda tabi olacak şekilde Kanun kapsamına girmesi halinde öncelikle aynı maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında, (a) ve (b) bentlerinde yer alan sigortalılık statülerine tabi olacak şekilde Kanun kapsamına girmesi halinde ise aynı maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılır..." şeklinde değiştirilmiş ise de; 6111 sayılı Yasanın yürürlüğe dair 215/b. maddesindeki, "...33...maddesi yayımı (25.02.2011) takip eden ayın birinci günü (01.3.2011)yürürlüğe girer." düzenlemesi ile, "Kanunun 53 üncü maddesinin birinci fıkrasında bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla yapılan değişiklikler, bu değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten öncesi için uygulanmaz." şeklindeki aynı Yasanın geçici 33. maddesi gözetildiğinde, uyuşmazlığın çözümünde, 5510 sayılı Yasanın 53. maddesinin, 6111 sayılı Yasanın değiştirilmesinden önceki halinin esas alınacağı anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca, mahkemece, öncelikle, ihtilaf konusu dönem yönünden davacının 5510 sayılı Yasanın 4. maddesinin 1. fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamındaki sigortalılık süreleri, başlangıcı ve bitişi belirlenerek, hangi sigortalılığın kabul edildiği anılan yasal çerçevede belirlenmeli ve bu kapsamda sosyal güvenlik destek prim borcunun 4/a mı yoksa 4/b kapsamında mı tahsil edilmesi gerektiği, hangi sigortalığının geçerli sayıldığı ortaya konulmalıdır.
2- Dava açıldıktan sonra meydana gelen bir olay nedeniyle dava konusunun ortadan kalkması; eş söyleyişle tarafların, davanın esası hakkında karar verilmesinde hukuki yararının kalmaması halinde, bu olayın hükümde göz önüne alınması ve mahkemenin, davanın konusuz kalması nedeniyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekir.
Somut olay incelendiğinde, davalı Kurumun yargılama safahatında dosyaya sunduğu belgelerden talebini daraltarak 01.10.2008 - 28.02.2011 arası için davacıdan sosyal güvenlik destek prim borcunun tahsili yoluna gittiği anlaşılmakla, 01.10.2008 yılı öncesi döneme ilişkin davanın konusuz kaldığı gözetilmekle bu hususta bir karar verilmesi gerekirken 01.10.2008 yılı öncesi için sosyal güvenlik dsetek prim borcu bulunmadığının tespiti yönünde bir karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve hatalı değerlendirme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 02/11/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.