Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava Türü : Olumlu Yetki Tespitine İtiraz


YARGITAY İLAMI

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı şirket vekili, müvekkili şirkete 27/05/2015 günü tebliğ edilen ... Çalışma Genel Müdürlüğü"nün 21/05/2015 tarih 71155614/103.02-8246 sayılı yetki tespiti konulu yazısında müvekkiline ait 4735 sayılı kanunun 8 inci maddesi kapsamında bulunan ... Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi iş yerinde toplu iş sözleşmesi yapmak için ... Sendikası"nın yetki tespiti isteminde bulunması üzerine Bakanlıkça yapılan incelemede, adı geçen Sendika"nın yasanın aradığı gerekli çoğunluğu sağladığının tespit edildiğini ifade edildiğini, ne var ki müvekkili şirkete 6356 sayılı Yasa"nın 42 inci maddesi gereğince tebliğ edilen yetki tespitinin açıkça hatalı olduğunu, zira davacı şirketin ... sicil numaralı ... Adliyesinde yürüttüğü temizlik hizmetleri, ... sicil numaralı ... büro hizmetleri,... sicil numaralı ... Üniversitesi"nde yürüttüğü Destek Hizmetleri,... sicil numaralı ... Kurulu bünyesinde yürüttüğü temizlik hizmetleri ve ... sicil numaralı ... Bakanlığı bünyesinde yürüttüğü Temizlik ve Destek Hizmetleri işlerinin görüldüğü işyerlerinin de 20 numaralı Genel İşler işkoluna girdiğini, bu işyerlerinin bir bütün halinde “işletme” olarak kabul edilmesi gerektiğini, bu halde toplam işçi sayısının 677 olduğunu, %40 çoğunluğun 271 üyeye denk geldiğini, davalı Sendika"nın üyesi sayısının 150 olması nedeni ile çoğunluğu sağlayamadığını iddia ederek Bakanlığın 21/05/2015 tarih 71155614/103.02-8246 sayılı olumlu yetki tespitinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Bakanlık vekili, Bakanlıkça yetki tespit başvurularının 6356 sayılı Yasanın 41/7 inci maddesine göre Bakanlığa gönderilen üyelik ve üyelikten çekilme bildirimleri ile SGK"na yapılan işçi bildirimlerinin birlikte değerlendirilmesi sureti ile sonuçlandırıldığını, kayıtların tetkiki ile davalı Sendika"nın ... Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Merkezince 4734 sayılı Yasa"nın 62/1-e bendi kapsamında davacı şirkete ihale edilen “Ortak Destek Hizmet Alım İşi”nin yürütüldüğü işyerinde 06.03.2015 başvuru tarihi itibari ile 281 işçinin çalıştığı ve 150 işçinin Sendika"ya üye olduğu belirlenerek olumlu yetki tespiti yapıldığını, davacı şirketin Türkiye çapındaki tüm işyerlerinin dikkate alınarak işletme düzeyinde değerlendirme yapılması gerektiğine ilişkin iddia ve itirazının 4735 sayılı Yasa"nın 8/1 inci fıkrasına ve bu yasa maddesine göre çıkarılan Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş Sözleşmesinden Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik"in 4/1 inci fıkrasına göre yerinde olmadığını, zira aynı ihale kapsamında davacı şirketin tek işyerinin bulunduğunu, bu nedenle işyeri düzeyinde yetki tespiti yapıldığını, bunda yasaya aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddini istemiştir.
Davalı Sendika vekili, 4735 sayılı Yasa"nın 8/1 inci maddesi kapsamında yetki tespitinin talep edildiğini, Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş Sözleşmesinden Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik"in kamu kurumlarının açtığı personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında ihale kapsamı ile sınırlı toplu iş sözleşmesini mümkün kıldığını, bu nedenle ... Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Merkezinden ihale ile alınan işin yürütüldüğü tek işyerinin bulunması nedeni ile işyeri düzeyinde TİS yapma yetkisi verildiğini, yasaya aykırı bir yön bulunmadığını, itirazına somut itiraz nedenlerini ve delillerini eklemediğini. 281 işçinin 150"sini üye kaydeden Sendika"nın çoğunluğu sağladığını beyanla davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, “..Davacının, Kamu İhale Kanunu çevrevesinde aldığı iş gereği, Genel işler iş kolunda 658 işçi çalıştırdığı, mersin üniversitesi"nde 281 işçiden 150"sinin davalı sendika üyesi olduğu, toplu iş sözleşmesinin iş yeri değil, işletme düzeyinde yapılması gerekeceği, davalı sendikanın toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için gerekli üye nisabına ulaşamadığı sonucuna ulaşıldığından benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamıyla davanın kabulüne davaya konu yetki tespitinin iptaline karar vermek gerekmiştir.” gerekçesi ile 21/05/2015 tarih ve 71155614/103.02 -8246 sayılı olumlu yetki tespitinin iptaline karar vermiştir.
Mahkemenin yetkili olup olmadığı konusunda taraflar arasında ihtilaf bulunmaktadır.
6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun Madde 34 üncü maddesi uyarınca (1) Bir toplu iş sözleşmesi aynı işkolunda bir veya birden çok işyerini kapsayabilir.(2) Bir gerçek ve tüzel kişiye veya bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı işkolunda birden çok işyerinin bulunduğu işyerlerinde, toplu iş sözleşmesi ancak işletme düzeyinde yapılabilir.(3) Grup toplu iş sözleşmesi, tarafların anlaşması üzerine bir işçi sendikası ile bir işveren sendikası arasında, birden çok üye işverene ait aynı işkolunda kurulu işyerleri ve işletmeleri kapsamak üzere yapılır.(4) İşletme toplu iş sözleşmesi yapılacak işyerlerinin aranılan niteliğe sahip olup olmadıklarına ilişkin uyuşmazlıklar, işletme merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemede on beş gün içinde karara bağlanır. Kararın temyizi hâlinde Yargıtay on beş gün içinde kesin olarak karar verir.
43.maddesinde, “(1) Kendilerine 42 nci madde uyarınca gönderilen tespit yazısını alan işçi veya işveren sendikaları veya sendika üyesi olmayan işveren; taraflardan birinin veya her ikisinin yetki şartlarına sahip olmadığı veya kendisinin bu şartları taşıdığı yolundaki itirazını, nedenlerini de göstererek yazının kendilerine tebliğ edildiği tarihten itibaren altı iş günü içinde mahkemeye yapabilir.(2) İtiraz dilekçesi görevli makama kayıt ettirildikten sonra mahkemeye verilir. Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin yüzde birinden daha az üyesi bulunan işçi sendikası, yetki itirazında bulunamaz. (3) İtiraz dilekçesinde veya ekinde somut delillerin yer almaması hâlinde itiraz incelenmeksizin reddedilir. İşçi ve üye sayılarının tespitinde maddi hata ve süreye ilişkin itirazları mahkeme altı iş günü içinde duruşma yapmaksızın kesin olarak karara bağlar. Bunların dışındaki itirazlar için mahkeme, duruşma yaparak karar verir ve karar temyiz edildiği takdirde Yargıtay tarafından on beş gün içinde kesin olarak karara bağlanır. (4) 42 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca kendisine yetki şartlarına sahip olmadığı bildirilen işçi sendikası, altı iş günü içinde yetkili olup olmadığının tespiti için dava açabilir. Mahkeme açılan davayı o işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birini üye kaydeden işçi sendikaları ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işverene de bildirir. Mahkeme davayı iki ay içinde sonuçlandırır. (5) İtiraz, karar kesinleşinceye kadar yetki işlemlerini durdurur.
Aynı Yasanın “Görevli ve Yetkili Mahkeme” başlıklı 79. maddesi ise, “Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür. Ancak yedinci ila on birinci bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için, görevli makamın bulunduğu yer mahkemesinin yetkili olduğu belirtilmiştir.
6356 sayılı Kanun"un 2.maddesinde de “c) Görevli makam: İşyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, aynı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerleri için yapılacak grup toplu iş sözleşmelerinde bu işyerlerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, birden fazla Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerlerini kapsayacak grup toplu iş sözleşmesi için ise Çalışma Bakanlığı olduğu belirtilmiştir.
Buna göre yetki tespitine ilişkin düzenlemenin 6356 sayılı Kanun"un 8.bölümünde düzenlendiği de dikkate alındığında, davada Kanunun 2.maddesinde belirtilen görevli makam işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü"nün bulunduğu yer mahkemesidir.
Dava konusu uyuşmazlıkta, ... Çalışma Genel Müdürlüğü 21.05.2015 tarih ve 71155614/103.02-8246 sayılı olumlu kararı ile ... Entegre Tesis Yönetimi Ltd.Şti. (...Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Ortak Destek Hizmet Alımı işi)... Üniversitesi... Kampüsü ... adresinde bulunan ... SGK sicil numaralı işyerinde başvuru tarihi olan 06.03.2015 tarihi itibari ile 281 (ikiyüz seksenbir ) işçinin çalıştığı, 150 (yüzelli) işçinin sendika üyesi olduğu gerekçesi ile davalı ... lehine işyeri düzeyinde olumlu yetki tespiti yapılmıştır.
Davacı şirket vekili davacı şirketin aynı iş kolunda birden fazla işyeri bulunduğunu ve ancak işyeri düzeyinde toplu iş sözleşmesi yapılabileceğini iddia etmiştir. Dosya içeriğindeki imza sirkülerinden davacı şirketin (işletmenin) merkez adresinin ... olarak görünmektedir.
Mahkemece alınan bilirkişi raporundaki tespitler benimsenerek davacı şirketin aynı iş kolunda birden fazla işyerinin bulunduğu ve işletme iddiasının yerinde olduğu, işyeri düzeyinde yetki tespitinin mümkün olmadığı belirtilerek davanın kabulüne karar verilmiş ise de, 6356 sayılı Kanun"un 34, 43, 79 ve 2 inci maddeleri hükümleri dikkate alındığında ortada mahkemece bir işletme olduğu kabul edildiğine göre davaya bakmakla yetkili mahkeme işletme merkezinin bağlı olduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü"nün bulunduğu yer iş mahkemesi olarak ... İş Mahkemeleri yetkili olduğundan yetkisizlik kararı verilmesi gerekirken yazılı şekilde esas hakkında karar verilmesi hatalı olmuştur.
O halde davalıların bu yönü amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı Sendika"ya iadesine, 09.02.2016 tarihinde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.