
Esas No: 2015/45934
Karar No: 2016/2218
Karar Tarihi: 09.02.2016
Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2015/45934 Esas 2016/2218 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : Yetki Tespitinin İptali
YARGITAY İLAMI
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davacı ...-İş Sendikası ve davalı ... vekili tarafından istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı Sendika vekili, davalı ... Sendikası"nın başvurusu üzerine diğer davalı Bakanlıkça davalı Sendika"nın dava dışı ... Belediyesi işyerinde çalışan çalışan 97 (doksanyedi) işçiden 56 (ellialtı)"sını üye kaydettiği ve yasanın aradığı çoğunluğu sağladığı gerekçesi ile bu Sendika lehine 02.10.2014 tarih ve 71106642/103.02/17129 sayılı olumlu yetki tespitinde bulunduğunu, bunun kendilerine 13.10.2014 tarihinde tebliğ edildiğini, 6 iş günlük süre içinde eldeki davanın açıldığını, yetki tespitinin hatalı olduğunu, zira yapılacak inceleme ile Belediye işyerinde çalışan işçilerin çoğunluğunun davacı Sendika"ya üye olduğu ve davacı ...-İş Sendikası"nın gerekli çoğunluğunu tespit ettiğinin anlaşılacağını, davalı Sendika"nın 56 üyesi olduğuna ilişkin tespitin hatalı olduğunu iddia ederek Bakanlığın 02.10.2014 tarihli olumlu yetki tespitinin iptaline karar verilmesini birleşen davada, davacı ... vekili, davacı Sendika"nın başvuru tarihi olan 18.08.2014 tarihi itibari ile ... Belediyesi"nde çalışan 97 (doksanyedi) işçiden çoğunluğunu üye kaydettiği ve TİS yapma yetkisine hak kazandığı halde davalı Bakanlıkça yasaya aykırı biçimde 02.10.2014 tarih ve 71106642/103.02/17128 esas sayılı kararı ile davacı Sendika"nın gerekli çoğunluğa sahip olmadığını belirterek olumsuz yetki tespitinde bulunduğunu, bu kararın yasaya aykırı olduğunu, zira Sendika"nın gerekli çoğunluğu sağladığını iddia ederek Bakanlığın 02.10.2014 tarih ve 17128 sayılı olumsuz yetki tespitinin iptalini talep etmiştir.
Davalı ... Sendikası vekili, bakanlık tespitinin yerinde olduğunu, davacı Sendika"nın bu tespitin hatalı olduğuna dair dava dilekçesine hiçbir delil eklemediğini, bu nedenle incelenmeksizin itirazın reddi gerektiğini, davacı Sendika"nın ... Belediyesi işletmesinde 18.08.2014 tarihi itibari ile yeterli çoğunluğa sahip olmadığı halde sırf yetki sürecini geciktirmek için kötü niyetli olarak dava açtığını beyanla davanın reddini istemiştir.
Davalı bakanlık vekili, davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, ... Sendikası"nın başvurusu üzerine yapılan incelemede ... Belediyesi"ne ait işletmede çalışan 97 işçiden 56"sının Hizmet İş Sendikası"na, 38 tanesinin ... Sendikası"na üye olduğunun tespit edildiğini beyanla davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, “...Dosya içeriğine göre, ... Belediyesi İşletmesinde 97 işçinin bulunduğu,bunlardan 3 kişinin herhangi bir sendikaya üyeliğinin bulunmadığı 94 İşçinin sendika üyesi olduğu, ... Sendikasının yetki tespit tarihi olan 18/08/2014 tarihinde üye sayısının 56 olduğu,Bakanlık yetki tespitinde de ... Sendikası üye sayısı 56 olarak belirlendiği, Yetki tespit tarihinde ... Sendikasının ise 38 üyesinin bulunduğu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 71106642/103.02/17129 sayılı ... Sendikasının yasanın aradığı gerekli çoğunluğu sağladığı yönündeki olumlu tespitinin usul ve hukuka uygun bulunduğu kanaatine varılarak, dosya içeriğine uygun bulunan bilirkişi raporu doğrultusunda davacının davasının reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” gerekçesi ile davanın ve birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
Davada taraf teşkilinin sağlanıp sağlanmadığı ihtilaflıdır.
6356 sayılı Yasa"nın 43.maddesinde, “ Kendilerine 42"nci madde uyarınca gönderilen tespit yazısını alan işçi veya işveren sendikaları veya sendika üyesi olmayan işveren; taraflardan birinin veya her ikisinin yetki şartlarına sahip olmadığı veya kendisinin bu şartları taşıdığı yolundaki itirazını, nedenlerini de göstererek yazının kendilerine tebliğ edildiği tarihten itibaren altı iş günü içinde mahkemeye yapabilir. (2) İtiraz dilekçesi görevli makama kayıt ettirildikten sonra mahkemeye verilir. Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin yüzde birinden daha az üyesi bulunan işçi sendikası, yetki itirazında bulunamaz. (3) İtiraz dilekçesinde veya ekinde somut delillerin yer almaması hâlinde itiraz incelenmeksizin reddedilir. İşçi ve üye sayılarının tespitinde maddi hata ve süreye ilişkin itirazları mahkeme altı iş günü içinde duruşma yapmaksızın kesin olarak karara bağlar. Bunların dışındaki itirazlar için mahkeme, duruşma yaparak karar verir ve karar temyiz edildiği takdirde Yargıtay tarafından on beş gün içinde kesin olarak karara bağlanır. (4) 42 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca kendisine yetki şartlarına sahip olmadığı bildirilen işçi sendikası, altı iş günü içinde yetkili olup olmadığının tespiti için dava açabilir. Mahkeme açılan davayı o işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birini üye kaydeden işçi sendikaları ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işverene de bildirir. Mahkeme davayı iki ay içinde sonuçlandırır. (5) İtiraz, karar kesinleşinceye kadar yetki işlemlerini durdurur.” hükmü yeralmaktadır.
Yasa maddesinde de açıkça düzenlediği üzere olumlu yetki tespitine itiraz ya da olumsuz yetki tespitine itiraz davalarında davanın işverene teşmili gereklidir. Hal böyle olunca mahkemenin davayı ... Belediyesi"ne teşmil ederek taraf teşkilini sağladıktan sonra esas hakkında karar vermesi gerekirken taraf teşkilini sağlamadan karar vermesi hatalı olmuştur.
Öte yandan hem Olumlu Yetki Tespitine İtiraz hem de Olumsuz Yetki Tespitine İtiraz davalarının 6 iş günlük hak düşürücü süre içinde açılması gerekir. Bu tür davaların süresinde açılıp açılmadığını mahkemenin resen araştırması gerekmektedir. Eldeki davada davacı Sendika vekilinin dava dilekçelerine eklediği belgelerden olumlu ve olumsuz yetki tespitine ilişkin davalı Bakanlık yazılarının 13.10.2014 tarihinde Sendika kayıtlarına girdiği anlaşılmakta ise de, davalı Bakanlığın gönderdiği Yetki Tespit Prosedür Dosyaları içindeki tebligat evrakı silik ve okunaksız olduğundan bu yazıların davacı Sendika"ya ne zaman tebliğ edildiği anlaşılamadığından davacı Sendika"nın bildirdiği tebliğ tarihinin denetimi yapılamamaktadır. Bu itibarla her iki yazının (olumlu ve olumsuz yetki tespit yazılarının) davacı Sendika"ya ne zaman tebliğ edildiği davalı Bakanlıktan sorularak tespit edilmeli, davaların 6 iş günlük süre içinde açıldığının belirlenmesi halinde işin esası hakkında karar verilmelidir.
Başka bir husus ise, ... Çalışma Genel Müdürlüğü"nün 71106642/103.02/17129 sayılı olumlu yetki tespitinin dava dışı Belediye"ye ait ... -1...-...-....052-...052 sicil numaralı işyerleri dikkate alınarak işletme düzeyinde davalı ...Sendikası lehine olumlu yetki tespiti yapmıştır. İşletme kapsamında olan ...052.11-40 sicil numaralı işyerinde 2014/8.dönem bordrosuna göre 63 işçi çalıştığı halde bunların Yetki Prosedür Dosyası içindeki yetki dökümünde isimlerinin bulunmadığı görülmekte olup bunun nedeni davalı Bakanlık"dan sorularak açıklığa kavuşturulmalıdır. Ayrıca ....052...., ....052.11.41.00, 1...1...052.... sicil numaralı işyerlerine ait 2014/8. dönem bordroları varsa getirtilmelidir.
Ayrıca Bakanlık yetki prosedür dosyası içindeki yetki dökümündeki işçi sayıları ile SGK dönem bordroları ve keza dava dışı Belediye"nin gönderdiği listedeki işçi sayılarının birbirinden farklı olduğu, yetki dökümünde görülen bazı işçilerin SGK dönem bordrolarında görünmediği, yetki dökümünde olmayan bazı işçilerin isimlerinin SGK dönem bordrosunda ve dava dışı Belediye"nin gönderdiği listede yeraldığı görülmekle bu husustaki karışıklık da giderilmemiştir.
Eksikliklerin tamamlanmasından sonra gerekirse konusunda uzman bilirkişi ya da bilirkişilerden rapor alınarak dosya içindeki tüm deliller ile birlikte değerlendirilerek çıkacak sonuca göre karar verilmelidir.
Taraf teşkili, davanın süresinde açılıp açılmadığı hususları mahkemenin resen gözeteceği hususlar olduğundan diğer eksiklikler ile birlikte temyiz edenin sıfatına bakılmadan bozma nedeni yapılması gerektiğinden karar bu nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacının diğer, davalı Bakanlığın avukatlık ücretine ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 09/02/2016 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.