16. Hukuk Dairesi 2015/9053 E. , 2016/6450 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında .... Köyü çalışma alanında bulunan temyize konu 103 ada 13, 14, 108 ada 53, 120 ada 1 ve 128 ada 38 parsel sayılı 45.049.28, 9.496.29, 29.749.37, 6.884.47 ve 515.615.96 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve tarım alanına dönüştürülmesi mümkün olan yerlerden oldukları belirtilmek suretiyle ham toprak ve hali arazi niteliği ile davalı ... adına tespit edilmiştir. Davacı ..., 103 ada 13, 14, 108 ada 53 ve 128 ada 38 parsel sayılı taşınmazların bir bölümü hakkında, davacı ..., 103 ada 13 parsel sayılı taşınmazın bir kısım bölümleri ile 120 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tamamı hakkında, davacılar ... ve ... ise 103 ada 13 parsel sayılı taşınmazın bir kısım bölümleri hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak ayrı ayrı dava açmışlar, yargılama sırasında davcılar ... ve ... ayrıca vergi kayıtlarına da dayanmışlardır. Mahkemece dava dosyaları birleştirilerek yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, çekişmeli 103 ada 13 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 9.872,20 metrekarelik bölümünün davacı ... adına, (B) harfi ile gösterilen 879,37 metrekarelik ve (C) harfi ile gösterilen 4.866,24 metrekarelik bölümlerinin davacı ... adına, (D) harfi ile gösterilen 10.471,88 metrekarelik bölümünün davacı ... ve müşterekleri adına, (E) harfi ile gösterilen 14.355,55 metrekarelik bölümünün davacı ... ve müşterekleri adına, geriye kalan ve (F) harfi ile gösterilen 4604,04 metrekarelik bölümünün tespit gibi tapuya tesciline, 120 ada 1 parsel sayılı taşınmazın davacı ... ve müşterekleri adına tesciline, 128 ada 38 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (C) harfi ile gösterilen 19.436,96 metrekarelik bölümünün davacı ... adına, kalan bölümünün tespit gibi tapuya tesciline, 103 ada 14 ve 108 ada 53 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ... ile davalı ... temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
1- Hükmü temyiz eden davacı ..."a kararın yöntemince tebliğ edildiği 26.01.2010 tarihi ile temyiz tarihi olan 30.09.2015 tarihleri arasında Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 432/1. maddesinde öngörülen temyiz süresinin geçtiği belirlenmiştir. Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu"nun 1.6.1990 tarih 1989/... Esas ve 1990/...sayılı Kararı ile Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 432/4 maddesi gereğince temyiz isteminin süre yönünden REDDİNE,
2- Dava konusu 103 ada 13 parsel sayılı taşınmaza yönelik davalı ... temsilcisinin temyiz itirazları bakımından; dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle bu taşınmaza ilişkin hükmün ONANMASINA,
3- Davalı ... temsilcisinin, çekişmeli 120 ada 1 parsel sayılı taşınmaz ile 128 ada 38 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (C) harfi ile gösterilen bölümüne yönelik temyizine gelince; mahkemece, sözü edilen taşınmazlar hakkında davacı şahıslar yararına zilyetlikle edinme koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmadığı gibi varılan sonuç dosya kapsamına da uygun düşmemiştir. Mahkemece, hükme esas alınan ziraatçı bilirkişi raporundaki; 120 ada 1 parsel sayılı taşınmazın üzerinin çalılık ve taşlık olduğu, 30-35 yıldır tarım arazisi olarak kullanılmadığı, 128 ada 38 parsel sayılı taşınmazın (C) bölümünün ise % 40-60 eğimli ve erozyona açık olduğu, ortasında ve kenarlarında suların götürdüğü toprak nedeniyle küçük dere yataklarının oluştuğu ve tarım için kullanılıp kullanılmadığının bilinemediğine yönelik tespitlere karşılık, aynı bilirkişi raporundaki; 120 ada 1 parsel sayılı taşınmazın ikinci sınıf kuru tarım arazisi olduğu, 128 ada 38 parsel sayılı taşınmazın (C) bölümünün orta kısımlardaki az eğimli yerlerinde 50-60 yıl önce sabanla ya da kazma-kürekle tarım yapıldığının belli olduğuna ilişkin tespitler ile mahalli bilirkişi ve tanıkların soyut nitelikteki beyanlarına itibar edilmiş, ziraatçı bilirkişi raporunun kendi içinde çelişkili olduğu ve bu çelişkinin yöntemince giderilmesi gerektiği hususu düşünülmediği gibi çekişmeli taşınmazların sınırında dere bulunduğu halde bu yerlerin dere yatağından elde edilmiş olup olmadığı ile toprak yapısı ve niteliğinin zilyetlikle iktisaba elverişli olup olmadığı yönünden jeolog bilirkişiden rapor alınması gerektiği hususu da düşünülmemiş ayrıca yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının maddi olaylara dayalı olması ve komşu taşınmaz tutanak ve dayanaklarıyla bilimsel esaslara dayanılarak hazırlanacak bilirkişi raporlarıyla denetlenmesi gerektiği hususu üzerinde de durulmamıştır. Sağlıklı sonuca varılabilmesi için öncelikle kadastro tespit tarihi olan 2006 tarihinden 15-20-25 yıl öncesi zaman dilimi içerisinde farklı tarihlere ait en az 3 hava fotoğrafı, bu hava fotoğrafları kullanılarak üretilmiş memleket haritaları ile temin edilebilen en eski ve yeni tarihli uydu fotoğrafları dosyaya getirtilmeli, bundan sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan ve önceki yerel bilirkişilerden farklı şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları, üç kişilik ziraat mühendisi, bir jeoloji mühendisi ve bir jeodezi ve fotogrametri uzmanından oluşan bilirkişi heyeti aracılığıyla yeniden keşif yapılmalı, yapılacak keşifte, hava ve uydu fotoğrafları üzerinden bilirkişilere bilimsel yöntemlerle (hava fotoğrafı ve memleket haritası ile kadastro paftası ölçeği harita çizim programları aracılığıyla eşitlenerek çekişmeli taşınmazın konumunun çevre parsellerle birlikte harita üzerinde gösterilmesi, hava fotoğrafları ile kadastro paftası çakıştırılıp stereoskop aletiyle) inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmazların öncesinin ne olduğu ve davacı tarafça ne şekilde kullanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, üç kişilik uzman ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan; çekişmeli taşınmazların toprak yapısı ile komşu taşınmazların toprak yapısı mukayese edilmek suretiyle taşınmazların toprak yapısı ve niteliğini belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, yine raporda taşınmazların imar-ihyaya tabi yerlerden olup olmadığı, öyleyse bu işlemin tamamlanıp tamamlanmadığı, tamamlanmışsa kadastro tespit tarihi ile tamamlanma tarihi arasında ne kadar süre geçtiği hususlarına yer verilmesi ve rapor ekinde taşınmazları değişik yönlerden çekilmiş komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde renkli fotoğrafların eklenmesi istenilmeli, jeoloji mühendisi bilirkişiden taşınmazların aktif dere yatağı içerisinde kalıp kalmadığı hususunda ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, çekişmeli taşınmazların öncesinin ne olduğu, kim tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı gibi hususlar tek tek ve olaylara dayalı olarak sorulup saptanmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri, komşu taşınmaz tutanak ve dayanaklarıyla bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanacak bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, ondan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Çekişmeli 120 ada 1 parsel sayılı taşınmaz ile 128 ada 38 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (C) harfi ile gösterilen bölümü hakkında eksik inceleme, araştırma ve uygulama ile yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi dava konusu 103 ada 14 ve 108 ada 53 parsel sayılı taşınmazlar hakkında da tespit gibi tescil kararı verilmek suretiyle sicil oluşturulacak şekilde hüküm kurulması gerekirken sadece davanın reddine yönelik karar verilmekle yetinilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle sözü edilen taşınmazlara yönelik hükmün BOZULMASINA, 07.06.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.