Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2014/5825 Esas 2014/14989 Karar Sayılı İlamı

18. Hukuk Dairesi
Esas No: 2014/5825
Karar No: 2014/14989
Karar Tarihi: 28.10.2014

Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2014/5825 Esas 2014/14989 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Mahkeme, bir vakıf senedinde yapılan değişikliklerin tescil kabul edilmesine karar verilmiş ancak bu kararın vakfın amacının kuruluş iradesine aykırı şekilde genişletilmesi nedeniyle hatalı olduğu sonucuna varmıştır. Türk Medeni Kanunu'nun 101. maddesi uyarınca bir vakıf, belirli ve sürekli bir amaca özgülenen mal ve hakların tüzel kişilik kazandığı bir mal topluluğudur. Vakfın amacı, kuruluş senedinde belirlenir ve yönetim organları tarafından gerçekleştirilir. Zorunlu olmadıkça vakfın amacı genişletilemez veya değiştirilemez. Ancak vakfın amacı, başlangıçtaki anlamını kaybeder ve vakfedenin isteğine uymayacak derecede değişirse değiştirilebilir. Türk Medeni Kanunu'nun 113. maddesi, vakfın asıl amacının niteliği ve kapsamının vakıf senedinde belirtilen isteğe açıktan açığa uymayacak şekilde değiştirilmesi durumunda amacın değiştirilebileceğini düzenler.

18. Hukuk Dairesi 2014/5825 E. , 2014/14989 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : Muğla 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 14/11/2013
NUMARASI : 2013/53-2013/689

Dava dilekçesinde, vakıf senedinde yapılan değişikliklerin tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm ilgili Vakıflar Genel Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 101. maddesi hükmüne göre vakıf, gerçek ve tüzel kişilerin yeterli mal ve hakları belirli ve sürekli bir amaca özgülemeleri ile oluşan tüzel kişiliğe sahip mal topluluğudur. Kurulmuş olan bir vakfın özgülendiği amacı doğrultusunda varlığını sürdürmesi ve yönetim organlarınca da bu amacın gerçekleştirilmesi esastır. Vakfın kuruluş senedinde belirlenen amacı ve örgütlenme biçimi, zorunluluk olmadıkça kural olarak vakıf organlarınca değiştirilip genişletilemez. Bununla birlikte vakfın amacı geçen zaman içinde tamamen değişik bir anlam ve nitelik kazanmış olursa, ancak bu nedenle değiştirilmesi söz konusu olacaktır.
Türk Medeni Kanunu"nun 113. maddesinde; vakfın asıl amacının niteliği ve kapsamı vakfedenin vakıf senedinde belirttiği isteğine açıktan açığa uymayacak derecede değişmiş olursa, amacın değiştirilmesinin mümkün olduğu hükme bağlanmıştır. Burada ölçü, vakfın değişen koşullar karşısında başlangıçtaki amacın gerçekleşmesinin imkansız duruma gelmesidir. Amacın değiştirilmesi için objektif ve subjektif koşulların birlikte bulunması gerekir. Objektif koşullar amacın anlam ve içeriğini yitirmesine, subjektif koşullar ise değişmiş olan amacın artık vakfedenin isteğine açıktan açığa uymayacak derecede değişmiş olmasına bağlıdır. Ancak bu iki koşulun gerçekleşmesi durumunda vakıf yönetim organının veya denetim makamının başvurusu üzerine mahkemece diğerinin yazılı görüşü de alındıktan sonra vakfın amacı değiştirilebilir.
Somut olayda, tescil edilmiş M.. V..’nın amacını ve faaliyet alanını düzenleyen senedin Deyimler başlıklı 2.maddesindeki "Muğla Üniversitesi" ibaresi "Türkiye’de bulunan Üniversiteler ve Bağlı Yüksek Öğrenim Kurumları", 5.maddesindeki "diğer Üniversiteler" ibaresinin önüne "yurtdışındaki" sözcüklerinin getirilmesi suretiyle tüm çalışma ve faaliyetleri yalnızca Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi ile sınırlı tutulmuş iken, belirtilen bu değişiklikler sonucunda amaç ve faaliyetler ülkedeki tüm üniversitelere yayılarak çok daha geniş kapsamlı olarak vakfın amacının kuruluş iradesine aykırı şekilde genişletildiği ve değiştirildiği anlaşıldığından; vakıf senedinde yapılan sözkonusu değişikliklerin, yukarıda açıklanan esaslara ve özellikle Türk Medeni Kanunu"nun 113.maddesinde öngörülen koşullara uygun düşmediği gözetilmeden tesciline karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 28.10.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.