Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2008/7516 Esas 2009/5010 Karar Sayılı İlamı

Davacı, SSK"lı hizmetleri hariç 1.3.1987 tarihinden itibaren tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine   karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı  vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan  ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki delillerle karardaki gerektirici nedenlere göre davalının tüm  davacının aşağıdaki bendin  kapsamı dışında  diğer temyiz  itirazlarının reddine 
2-Dava, davacının 01.12.1985 tarihinden itibaren çakışan 506 sayılı yasa kapsamında kısa süreli çalışmaları dışında tarım Bağ-Kur sigortalı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Yargılama sırasında davacı dava dilekçesini ıslah ile dava dilekçesinde yer almayan yaşlılık aylığı isteminde bulunarak 01.04.2005 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanması ve 3 aylık değerlendirme süresi dikkate alınarak 14.06.2005 tarihinden itibaren ödenmeyen aylıkların faizi ile birlikte kurumdan tahsili isteminde  bulunmuştur.
Mahkemece, ıslah dilekçesi ile istenilen yaşlılık aylığı ile ilgili olumlu yada olumsuz bir karar karar verilmemesi yanlıştır.
HUMK.’nun 83. ve devam maddelerinde düzenlenmiş olan ıslah müessesesi, mahkemeye yöneltilmesi gereken tek taraflı ve açık bir irade beyanı ile tarafların dilekçelerinde belirttikleri vakıaları, dava konusunu veya istem sonucunun değiştirebilmesi imkanını sağlamaktadır. Usule ilişkin işlemlerin tamamen ya da kısmen ıslahı mümkündür. Ancak, her iki durumda da usulüne uygun açılmış bir davanın bulunması şarttır. Başka bir anlatımla ıslah, açılmış bir davada taraflarca yapılmış usule ilişkin işlemlere yönelik olarak yapılmalıdır. Bu bağlamda, yargılaması devam eden bir dava içinde ıslah ile ikinci bir davanın açılması olanağı bulunmamaktadır. Davacı isterse dava dilekçesini tamamen ıslah ederek dava konusunu değiştirebilirse de, yeni dava konusu önceki dava konusunun yerine geçer ve yine tek bir dava söz konusu olur. Öte yandan  harca tabi davalarda her dava açılırken davalıdan  başvurma harcı ile nispi harca tabi davalarda  nispi karar ve ilam harcının  dörtte biri peşin olarak  alınır. Gerekli harçlar alındıktan sonra dava dilekçesi esas defterine kaydedilir ve dava,  dava dilekçesinin esas defterine kayıt edildiği tarihte  açılmış sayılır. Islah dilekçesinin nisbi harç ile birlikte başvuru harcının da yatırılması halinde bir ek dava dilekçesi olarak kabulü mümkündür
Somut olayda davacının ıslah dilekçesi ile birlikte harç ödeyip ödemediği dosya kapsamından anlaşılmamaktadır.
Mahkemece yapılacak iş; Davacının ıslah dilekçesi ile birlikte başvuru harcının yatırdığının anlaşılması halinde ek dava kabul edilerek yaşlılık aylığı istemi ile ilgili dosyadaki deliller birlikte değerlendirilerek karar vermek aksi takdirde, Islahta dava konusu olmayan bir istemin dava kapsamına alınması mümkün olmadığından. “davacının ayrıca dava açma hakkı saklı kalmak üzere yaşlılık aylığına ilişkin ıslah isteminin reddine” şeklinde karar verilmektir
Mahkemece, yukarda belirtilen maddi ve hukuksal olgular gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde,  davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya  iadesine,    06.04.2009  gününde oybirliğiyle karar verildi.