MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesi


Taraflar arasındaki itirazın iptali, menfi tespit ve ipoteğin kaldırılması davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkilinin yönetim kurulu başkanlığını yaptığı .... Fabrikası-Akçaabatlılar Gıda Mad.Tic. Ve San.A.Ş. Adına un ve kepek ürettiği ve sattığını, şirketin ürettiği mamüllerin Trabzon il merkezinde pazarlama ve satışı işi için davalı ile davalının damadı ve ortağı olan ... ile anlaştığını ve sözleşme imzalandığını, işin icrası sırasında sözleşmeden kaynaklanacak borçlarla ilgili olarak icra takibine konu ipoteğin şirket yönetim kurulu başkanı olan müvekkili davacı adına tesis edildiğini, davalının damadı ve ortağı ..."ın müvekkili tahsil ettiği tutarları zimmetine geçirdiği, söz konusu tutarların zimmetine geçirdiği tarihten itibaren ticari avans faizleri hesaplandığında davacı müvekkilinin yönetim kurulu başkanı olduğu şirketin alacağının 400.000,00 TL olan ipotek bedelini fazlasıyla aştığını, ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan takibe itirazın haksız olduğunu ileri sürerek; itirazının iptali ile icra takibinin devamına, alacağın %20"si oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, taraflar arasında anlaşma sağlanan işin hiçbir zaman gerçekleştirilmediğini, davacıya borcunun bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Birleşen davada davacı vekili, müvekkili tarafından davalıyla aralarında gerçekleşmesi muhtemel ticari iş için sahibi olduğu gayrimenkulleri üzerine teminat ipoteği tesis edildiğini, davalı ile ticari ilişki sona erdiğini, davalının teminat ipoteğini kaldırmadığını, müvekkilinin davalıya herhangi bir borcu olmadığını, davalı tarafından kötü niyetli olarak icra takibine geçildiğini belirterek borçlu olmadıklarının tespiti ile ipoteğin kaldırılmasını ve %40 kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; asıl dava yönünden taraflar arasında komisyonculuk sözleşmesi imzalandığı, davacının 2009 yılına ait defter kayıtlarına yansıyan 47 müşterinin cari hesap bakiyelerinin tespitinin yapıldığı, dosyada bulunan mutabakat belgelerinde 2013 yılı ticari defterlerinde de belirtildiği gibi ... ve ... hesaplarında 242.173,81 TL kayıtlı olduğu, taraflar arasındaki sözleşmede masrafların komisyoncu tarafından ödeneceğine ilişkin bir kayıt bulunmadığı anlaşıldığından araç tahsisi, yakıt, sigorta v.s. masrafların talep edilmesinin yerinde olmadığı, yine ihbar olunan ..."ın duruşmadaki beyanlarında mutabakat belgelerindeki imzaların kendisine ait olduğu yönündeki beyanı da dikkate alınarak, bu mutabakat belgelerinin taraflar arasında yapıldığı çekişmesiz hale geldiği, yapılan hesaplamada alacak miktarının 242.173,81 TL olarak tespit edildiğini, karşı dava yönünden yapılan incelemede de taraflar arasında alacak miktarının 242.173,81 TL olarak tespit edildiği anlaşıldığından teminat ipoteğine konu ipotek sebebiyle davalının, davacıya 157.826,19 TL borçlu olmadığı anlaşılmış bu hali ile açılan ana davanın kısmen kabulü ile davalının Trabzon 1.İcra Müdürlüğünün 2013/6378 esas sayılı takip sayılı dosyasına yaptığı itirazın 242.173,81 TL yönünden iptali ile takibin bu miktar üzerinden devamına, karşı davanın kısmen kabulü ile, birleşen dosyadaki davacının 157.826,19 TL borçlu olmadığının tespitine, borçlu olunan miktarlar da dikkate alınarak ipoteğin arta kalan kısmı yönünden devamına, fazlaya ilişkin istemlerin reddine dair verilen karar taraf vekillerinin itirazı üzerine Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 02/03/2017 tarihli 2017/348 Esas 2017/347 Karar sayılı ilamı ile mahkeme kararı usule ve esasa uygun bulunduğundan istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1- Asıl dava bakımından; dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere göre, taraf vekillerinin tüm temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2- İtirazın iptali davası açılıp görülmekte iken aynı icra dosyasındaki borç nedeniyle, borçlunun ileri sürebileceği itirazlarını, davalı sıfatıyla itirazın iptali davasında ileri sürme imkanı bulunduğundan ayrı bir menfi tespit davası açmada hukuki menfaati bulunmamaktadır. Hukuki menfaat dava şartı olduğundan ilk derece mahkemesi ve istinaf mahkemesinin bu hususu re"sen dikkate alması gerekir. Bu nedenle Bölge Adliye Mahkemesi kararının birleşen dosya açısından bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin tüm temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle; birleşen davada kararın re"sen BOZULMASINA, aşağıda yazılı onama harçlarının temyiz edenlerden alınmasına, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğininde Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 04.11.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.