Mahkemesi :İş Mahkemesi


Davacı, meslek hastalığı sonucu sürekli iş göremez durumuna giren sigortalıya bağlanan gelirin ve yapılan masrafların davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Yasanın 21. maddesi olup, Mahkemece, 32 yıl formülüne göre kusur oranları benimsenmişse de, 32 yıl formülüne ilişkin rapor hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir.
Meslek hastalığı işin niteliğine göre tekrarlanan bir sebeple veya işyerinde işin yürütüm şartları yüzünden ortaya çıkan ve sigortalıyı geçici veya sürekli şekilde hasta, sakat veya ruhen arızalı bırakan bir olgu olup, işveren bu konuda her türlü tedbiri almış olsa bile işin ve işyerinin niteliği sebebiyle bu hastalığın ortaya çıkması muhtemel olduğundan, belli orandaki bir kaçınılmazlıktan söz edilmesi gerekeceği tartışmasızdır. Bu sebeple meslek hastalığındaki kaçınılmazlık kavramı ile, iş kazasında söz konusu olabilen kaçınılmazlık birbirinden farklı olup, buna ilişkin bilirkişi incelemesi de farklıdır.
Hükme esas alınan rapor Dairemizin ve Yargıtay’ın kabul ettiği, uygulamada 32 yıl formülü olarak adlandırılan esaslara aykırı düşmektedir. Kusur incelemesi yapılırken, meslek hastalığının bu özelliği dikkate alınarak ve öteden beri uygulanan şekliyle yeraltı maden işyerlerinde çalışan sigortalılar bakımından 32 yıl formülü esas alınmak suretiyle belirleme yapılmaktadır. Bilindiği üzere, sigortalının işyerlerinde 32 yıldan daha kısa bîr süre çalışması halinde, kaçınılmaz maluliyet oranı; çalışılan yıl sayısı: 32 yıl ortalaması ile çarpılarak kaçınılmaz maluliyet oranı belirlenmelidir. Sigortalının 18 yaşından sonra çalışmaya başlaması halinde ise; 32 yıldan, geç başladığı her 3 yıl için 1 yıl indirilerek kaçınılmaz maluliyet belirlenmeli, artık yaşlar için orantılama yoluyla indirime gidilmelidir.
Mahkemece, öncelikle, sigortalının, başka işverenler nezdindeki çalışmaları ve çalıştığı işyerlerindeki işin niteliği ile süreleri belirlenmeli; davalı işyerindeki çalışma dönemi ve işi tespit edilmeli; davalı işyerinden ayrıldığı tarihteki meslekte kazanma güç kaybı oranı saptanmalı; sigortalının davalı işyerinden ayrıldığı tarih itibariyle meslekte kazanma güç kayıp oranı belirlendikten sonra, belirlenen bu orana göre davalı işverenin kusur miktarı 32 yıl formülü ile tespit edilerek sonucuna göre değerlendirme yapılması gerekirken, kusur raporu bu hususları nazara almadığından yetersiz görülmüştür. Mahkemenin, ODTÜ"den oluşturulacak bilirkişi kurulundan bu doğrultuda yeniden kusur raporu alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekir.
Ayrıca, gerçek zarar hesap raporunun meslek hastalığına göre ve yer altı çalışma dönemleri gözetilerek düzenlenmemiş olması da usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular gözetilerek, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde gözetilerek düzenlenmemesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
O hâlde, davacı kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 30.10.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.