MAHKEMESİ : Malatya 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 31/12/2013
NUMARASI : 2006/212-2013/669

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin, S.S..... Yapı Kooperatifine ait dükkanı, bedelini peşin ödeyerek satın aldığını, ancak bugüne kadar dükkan teslim edilmediği gibi hangi dükkanın davacıya ait olduğunun da doğru bir şekilde belirlenmediğini ileri sürerek, Malatya İli, İlyas Mahallesi, 212 ada, 21 parsel üzerindeki zemin kat, C blok, 7 numaralı dükkanın müvekkili adına tapuya tesciline karar verilmesini dava etmiş, yargılama sırasında dava ıslah edilerek 49.725,00 TL"nin davalıdan tahsiline karar verilmesi talep edilmiştir.
Davalı vekili, davacı ile davalı arasında herhangi bir taşınmazın peşin para ile satılması konusunda anlaşmanın olmadığını, davacının üyelik aidatlarını ödemediği gibi genel kurul toplantılarına da katılmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, keşif, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davacının halen kooperatif üyesi olduğu, kooperatif yönetim kurulunun 06.07.1996 tarihli kararı ile dava dilekçesinde belirtilen dükkanın davacıya satıldığı, davacının satış nedeniyle kendisine tahsis edilen iş yerinin bedelini ödediği, kooperatife başka borcunun da bulunmadığı, bu durumda satıma konu bağımsız bölümün dava tarihindeki rayiç değerini talep edebileceği gerekçesiyle, 49.725,00 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
1) Dava, kooperatif üyesi olan davacıya tahsis edilen bağımsız bölüm bedelinin tashili talebine ilişkindir.
Yapı kooperatifinin ana amacı, ortakların akçalı yükümlülüklerini yerine getirmeleri karşılığında anasözleşmeye uygun, konut ya da işyeri teslim etmektir. Çeşitli nedenlerle konut ya da işyeri tahsisi imkansızlığı ortaya çıktığında ortağın uygun bir tazminat isteme hakkı bulunmaktadır. Ortağın tüm ödemelerini yapmış, başka bir anlatımla peşin ödemeli veya kooperatife karşı tüm yükümlülüklerini yerine getirmiş normal statüde ortak olduğu belirlenirse verilecek tazminat miktarı emsal bir konutun dava tarihi itibari ile değeridir. Ödemelerin eksik yapılmış olması halinde ise Dairemizin yerleşik uygulamasına göre tazminat hesaplama ilkesi aşağıdaki şekilde formüle edilmiştir.
a-Önce ortaklara tahsis edilen konutun dava değeri itibariyle rayiç değeri hesaplanmalıdır.
b-Davalı kooperatife normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın ödemelerinin ödeme yaptıkları tarihler itibariyle toplam ödemeleri dava tarihine kadar ( toptan eşya fiyat endeksi " TEFE" artış ortalama rakamları esas alınarak) taşınarak güncel değeri bulunmalıdır.
c-Bundan sonra yukarıda (a) maddesinde bulunan değerden (b) maddesinde bulunan değer çıkarılarak kooperatife normal ödeme yapan bir ortağın bu ödemelerine karşı ne miktarda yararlanma elde ettikleri ortaya çıkarılmalıdır.
d- Bunu takiben eksik ödeme yapan davacı ortağın ödentileri (b) maddesindeki ilkelere göre dava tarihine taşınarak eksik ödeme miktarı güncelleştirilmelidir.
e- Bu hesaplamalardan sonra normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın yukarıda (b) maddesinde bulunan ödemelerinin güncel değerinin karşılığı yine yukarıda (c) maddesinde bulunan bir yararlanmayı sağladığına göre davacının (d) maddesinde eksik ödemelerinin güncel değerinin ne miktarda yararlanması gerektiği orantı kurallarına göre belirlenmelidir. Yani sonuç olarak (d) maddesinde bulunan miktar (c ) maddesinde bulunan değerle çarpıldıktan sonra bulunan rakamın (b) maddesinde bulunan miktara bölünmesi sonucu bulunacak miktarın (d ) maddesinde bulunan davacı ödemelerinin güncel değerinin ilave edilmesi sonucu bulunacak miktar davacı ortağın davalı kooperatiften talep etmesi mümkün olan zarar tutarıdır.
Bu durumda mahkemece, kooperatifler konusunda uzman bir bilirkişinin de yer aldığı yeni bir bilirkişi heyeti oluşturularak; kooperatifin defter, belge, kayıt ve varsa banka hesapları üzerinde inceleme yaptırılıp, öncelikle davacının üyelik statüsü belirlendikten sonra, yukarıda belirtilen hususlar doğrultusunda açıklamalı, gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınarak, oluşacak uygun sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ve eksik incelemeye dayalı bilirkişi raporu esas alınarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
2) Bozma nedenine göre, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bendde açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bendde açıklanan nedenlerle, diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23.10.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.