11. Hukuk Dairesi 2016/2087 E. , 2016/9791 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 29/04/2015 tarih ve 2014/888-2015/435 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davacılar vekili tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 20/12/2016 günü hazır bulunan davacılar vekili Av. ... ile davalılar vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, müvekkili ..."un dava konusu bononun keşide edildiği tarihte minibüs sahibi, diğer davacının ise araç sahibi yerine bono veren olduğunu, davalı gerçek kişinin ise halk otobüsü sahibi olduğunu, ... Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Kurulu"nun aldığı 26/10/2007 tarihli bağlayıcı kararla yetersiz olan “M” seri plakalı 14+1 oturma kapasiteli minibüslerin yerine 18+9 yolcu kapasiteli otobüslere geçilme kararı alındığını, Koordinasyon Kurulu kararının ... 2. İdare Mahkemesi kararıyla iptal edildiğini, dava devam ederken üyeleri temsilen ... Minibüsçüler Esnaf Odası ile 21 No"lu Özel Halk Otobüsleri Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi arasında protokol ve tutanaklar düzenlendiğini, bu protokoller çerçevesinde 38.100,00 TL miktarlı senet keşide edilerek oda başkanına teslim edildiğini, oda başkanı tarafından da SS 21 No"lu Özel Halk Otobüsleri Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi Başkanı aracılığıyla davalı gerçek kişiye teslim edildiğini, daha sonra bono bedelinin davacı tarafından ödenerek geri alındığını, protokollerde ön görülen amaçların ortadan kalktığını, protokolün karşı tarafa olan kooperatif ve üyelerinin edimlerini yerine getirmediğini, bu nedenle sözleşmeden dönme hakkını kullandıklarını, karşı tarafın aldığını iade etmek zorunda olduğunu ileri sürerek, 38.100,00 TL"nin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini taleple etmiştir.
Davalılar vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, ... Büyükşehir Belediyesi UKOME"nin aldığı karar doğrultusunda M plakalı minibüslerin taşıma kapasitesinin artırılarak AB sınıfına geçirilip, halk otobüsleri ile aynı statüde çalışmaya başladıkları, alınan kararlar doğrultusunda M plakalı minibüslerin fazla kapasitede yolcu taşıması yaptıkları, kooperatif üyeleri tarafından UKOME kararlarının iptali için dava açıldığı ve bunun sonucunda İdare Mahkemesi tarafından alınan kararın iptal edildiği, minibüsçülerin iptal kararının uygulamaya geçildiği takdirde bu kapasitede çalışamayacakları ve protokoller kapsamında kooperatif üyelerinin davadan da feragat etmedikleri, taraflar arasındaki yapılan protokoller, dosyada bulunan tüm yazışmalar, getirtilen belgeler, benzer dosyadaki belge örnekleri birlikte değerlendirildiğinde, minibüsçüler ile özel halk otobüsleri sahiplerinin bir araya geldikleri ve ... Otobüsçüler Esnaf Odasını kurdukları, odanın faaliyete geçtiği, oda yönetiminde minibüsçüler odasından da kişilerin bulunduğu, sonuçta birleşmenin sağlandığı, taraflar arasında düzenlenen 01/03/2011 tarihli uzlaşma protokolünün icra safahatinde minibüsçülerin özel halk otobüslerinin görmüş olduğu zarara karşılık olmak üzere oda tarafından bedeli karşılanarak 72 adet otobüsün verilmesinin kararlaştırıldığı, 72 adet otobüs verilemediğinden, bunların değeri belirlenerek, belirlenen değerin üye sayısına bölünmesiyle, bulunan miktar olan araç başına 38.100,00.-TL"lik senetlerin minibüs odası tarafından özel halk otobüsü kooperatifi üyelerine verilmek üzere düzenlendiği, minibüs odası üyeleri tarafından senetler imzalanarak yapılan protokoller kapsamında özel halk otobüsü kooperatifine üyelerine dağıtılmak üzere verildiği, bir kısım senet bedellerinin ödenmediği, ... Mahkemelerinde menfi tespit davalarına konu edildiği, bir kısım senet bedellerinin de ödenip istirdat davalarına konu edildiği anlaşılmış olup, işbu dava dosyasında da verilen senet bedeli ödenerek senet iade alınmış, davacı taraf yapılan anlaşmaların ve protokollerin geçerli olmadığını ileri sürmüş ve geçersizliğinin tespitini talep etmiş ise de verilen senetlerin ve bu senetlere mahsuben yapılan ödemelerin 2007 yılından itibaren minibüslerin fazla kapasitede çalışmaları nedeniyle, halk otobüslerine doğmuş zararlarına istinaden ödendiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Dava, davacı ..."un üyesi olduğu dava dışı ... Minibüsleri Esnaf Odası ile davalı ... arasında düzenlenen anlaşma ve protokollerin geçersizliğine dayalı olarak geçersiz sözleşmeler uyarınca ödenen senet bedelinin istirdatı istemine ilişkin olup, dava konusu senedin dosya arasında bulunan anlaşma, çeşitli protokoller çerçevesinde davacı ... tarafından keşide edildiği dosya kapsamı ile sabittir. Taraflar arasındaki temel uyuşmazlık, senedin keşide edilme nedeninin ortadan kalkıp kalkmadığı noktasında toplanmakta olup, mahkemece, yapılan sözleşmelerin geçerli olduğu, kapasite arttırımı nedeniyle özel halk otobüslerinin gördüğü zarar için verildiği belirtilen senet bedelinin iadesi için ve sözleşmelerin feshi için haklı bir gerekçenin bulunmadığı kabul edilerek yazılı gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Oysa, yukarıda yapılan özetten de anlaşılacağı üzere, davacı ..."un da içerisinde olduğu minibüsçülerin araçlarının kapasitesinin artırımına ve dava konusu senedin davacı ... tarafından keşide edilmesine dayanak yapılan 2007 tarihli UKOME genel kurulu kararının mahkemece iptal edilmesi karşısında, iptal kararına rağmen anılan UKOME kararının fiilen uygulamasının devam edip etmediği, davalı Kooperatif üyesinin 2007 tarihli UKOME kararının alınmasından iptal edilinceye kadarki geçen süre zarfında zarara uğrayıp uğramadığı, uğramışsa ne miktar zarara uğradığı gerektiğinde bilirkişi incelemesi de yapılmak suretiyle tespit edilmelidir. Bu bağlamda çekin keşide edilme nedeninin ortadan kalkıp kalkmadığı ya da ne oranda ortadan kalktığı hususları da mahkemece yeterince irdelenip iptal edilen UKOME kararı yerine alınan yeni karar dahi dayanak anlaşma ve protokoller ile birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken denetlenebilir yeterli dayanağı da gösterilmeden eksik inceleme ile yazılı gerekçeyle davanın reddedilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle davacılar yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacılar yararına BOZULMASINA, takdir olunan 1.350,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalılardan alınıp davacılara verilmesine, ödedikleri temyiz peşin harcın istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 22/12/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.