5. Hukuk Dairesi 2019/1226 E. , 2019/14787 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasının kabulüne dair verilen yukarıda tarih ve numaraları yazılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı idare ve davalı ... vd. vekillerince verilen dilekçelerle istenilmiş davalı ... vd vekili de temyiz dilekçesinde duruşma isteminde bulunulmuş olmakla, duruşma için belirlenen 27/09/2018 günü temyiz eden davacı idare ve bir kısım davalılar vekillerinin yüzlerine karşı; usulüne göre çağrı kağıdı gönderilmesine rağmen gelmediğinden diğer davalının yokluğunda duruşmaya başlanarak davacı idare ve bir kısım davalılar vekillerinin sözlü açıklamaları dinlenip verilen geri çevirme kararı üzerine gelen dosyadaki kağıtlar okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü.
K A R A R -
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacı idare ve bir kısım davalılar vekillerince temyiz edilmiştir.Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Dava konusu ... ili, ...ilçesi, ... köyü 1304 parsel (eski 308 parsel) sayılı taşınmazın zeminine emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesi yöntem itibariyle doğru olduğu gibi, üzerinde bulunan ağaçlara maktuen değer biçilmesinde de bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1)Dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazın 2012 yılında Arsa Metrekare Rayiç Bedeli Takdir Komisyonu tarafından resen belirlenen emlak vergisine esas olan m2 değerleri ilgili Belediye Başkanlığı Emlak Müdürlüğünden getirtilerek ve dava konusu taşınmaz ve içinde bulunduğu bölgenin ileride imar uygulamasına tabi tutulması halinde kesilmesi gereken düzenleme ortaklık payı oranının ve dava konusu taşınmazın çevresinde düzenleme görmüş parseller var ise bunlardan kesilen düzenleme ortaklık payı oranları ile bunlara ilişkin bilgi ve belgeler Belediye İmar Müdürlüğünden sorularak alınacak cevaplara göre bilirkişi kurulu raporu denetlenmeden dava konusu taşınmazın emsal karşılaştırması sonucu tespit edilen metrekare birim fiyatından % 40 oranında düzenleme ortaklık payı düşülmek suretiyle hesap yapan rapor doğrultusunda eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru olmadığı gibi,Mahkemece mahallinde üç kez yapılan keşif sonucu düzenlenen bilirkişi kurulu raporlarında farklı emsaller incelenmiş olup, 17.04.2013 havale tarihli birinci raporda taşınmazın m2 sine 38-TL, 03.10.2013 tarihli ikinci raporda 70,00-TL,15.04.2014 tarihli üçüncü raporda 68.40 TL, hükme esas alınan 20.05.2016 havale tarihli raporda ise 30,20-TL değer biçildiği anlaşılmış olup, aynı taşınmaz için birinci , ikinci ve üçüncü raporda tespit edilen m2 birim fiyatları ile hükme esas alınan üçüncü bilirkişi raporu arasında fahiş fark bulunması sebebiyle raporlar hüküm kurmaya elverişli olmadığı gibi, hükme esas alınan 20.05.2016 tarihli bilirkişi kurulu raporunda kıyas emsal olarak kabul edilen taşınmaz başka mahallede olup dava konusu taşınmaza uzak olduğundan yapılan karşılaştırma inandırıcı bulunmamıştır.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re"sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibariyle, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
2)Hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda; dava konusu taşınmazın kamulaştırmadan arta kalan ve ifraz sonucu oluşan 1302 ve 1305 parselde yol cephesinde dolgu yüksekliğinin yaklaşık 2-3 m civarında oluşu sebebiyle inşaat zorluğu ve yapı maliyetinin yüksek olacağı, bu kısımda yol dolgusunun kot yüksekliğinden dolayı % 2 ve % 4 oranlarında değer azalışı olacağı belirtildiği halde, gerekçesi açıklanmadan arta kalan bölüm için hesaplanan değer azalış bedeline hükmedilmemesi, Doğru olmadığı gibi,
3)7139 sayılı Kanunla değişik Kamulaştırma Kanununun 10/8 fıkrası gereğince bankaya hak sahibi adına yatırılacak bedel bakımından; 7139 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik hükümlerine göre işlem yapılması gerektiğinden,Mahkeme kararının açıklanan nedenlerle davacı idare ve bir kısım davalılar vekillerinin temyiz itirazları doğrultusunda H.U.M.K"nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, davalı ... vd"den peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 1.630,00-TL vekalet ücretinin bir kısım davalılardan alınarak davacı idareye, 1.630,00-TL vekalet ücretinin de davacı idareden alınarak bir kısım davalılara verilmesine, 25/09/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.