Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hüküm birleşen 2015/141 Esas sayılı dosya davacıları vekili ile asıl ve birleşen 2014/42 Esas sayılı dosya davalıları ve dahili davalılar vekili tarafından temyiz edilmiş, asıl ve birleşen dosyalar davalıları vekili tarafından duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde asıl ve birleşen dosya davacısı vekili Avukat ... ile asıl ve birleşen dosya davalıları vekili Avukat ... ve birleşen dosya davacıları vekili Avukat ... geldi. Asli müdahil vekilleri gelmedi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, asıl ve birleşen ... Batı 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2014/42 Esas sayılı davada, yüklenici sözleşmenin geriye etkili feshedilmesi nedeni ile hakedilen imalât bedelinin ve birleşen ... Batı 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2015/141 Esas sayılı davada taşeronlar imalât bedelinin
tahsilini talep etmişler, asli müdahiller ise yükleniciden alacaklı olduklarını belirterek alacak miktarları kadar müdahale talebinde bulunmuşlardır. Mahkemece, asıl ve birleşen 2014/42 Esas sayılı davada davanın kabulüne, birleşen 2015/141 Esas sayılı davada davanın kısmen kabulüne ve asli müdahillerin taleplerinin kabulüne dair verilen karar asıl ve birleşen 2014/42 Esas sayılı dosya davalıları arsa sahipleri ve birleşen 2015/141 Esas sayılı dosya davacıları taşeron vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle asıl davanın 16.01.2014 olan dava tarihini karar başlığında 06.01.2014 olarak, birleşen ... Batı 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2015/141 Esas sayılı dosyasında 30.04.2015 olan dava tarihinin karar başlığında 11.05.2015 olarak yazılması maddi hataya dayalı olup mahkemesince her zaman düzeltilmesinin mümkün bulunmasına göre yerinde görülmeyen asıl ve birleşen 2014/42 Esas sayılı dosya davalıları arsa sahipleri ve mirasçılarının aşağıdaki bendin dışında kalan diğer, birleşen 2015/141 Esas sayılı dosya davacılarının tüm temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinde, dönme veya fesih halinde sona erme geriye etkili sonuç doğuracağından ve taraflar sebepsiz olarak zenginleşeceklerinden taraflar aldıklarını karşı tarafa geri vermek ile yükümlüdürler. Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalarına göre yüklenicinin sözleşmenin feshinde haklı olup olmadığına bakılmaksızın gerçekleştirilen yasal imalâtların, dönme iradelerinin birleştiği ya da dönmeye (feshe) ilişkin mahkeme kararının kesinleştiği tarihteki mahalli piyasa rayiçleri ile bedeli arsa sahibinden istenebilecektir. (Yargıtay 15. Hukuk Dairesi"nin 14.09.2009 gün 2008/4482 Esas, 2009/4714 Karar, 23. Hukuk Dairesi"nin 11.09.2013 gün 2013/3525 Esas, 2013/5279 Karar sayılı ilamları) Sözleşmenin imzalandığı tarihte yürürlükte bulunan 818 sayılı mülga B.K’nın 366. maddesinde ve dava tarihlerinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK"nın 481. maddesinde ""eserin bedeli önceden belirlenmemiş veya yaklaşık olarak belirlenmişse bedel, yapıldığı yer ve zamanda eserin değerine ve yüklenicinin giderine bakılarak belirlenir” düzenlemesine yer verilmiştir. Bu durumda davacının talep ettiği imalât bedelinin 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 481. maddesi gereğince mahalli piyasa rayiçlerine göre hesaplanması gerekir. Mahalli piyasa rayiçleri içinde KDV ve yüklenici kârı bulunacağından ayrıca eklenmeyecektir. Öte yandan; hükme Esas alınan teknik bilirkişi raporunda da hesaplamanın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyatdan hareketle belirlenmesi doğru olmamıştır.
1086 sayılı HUMK"da asli müdahale düzenlenmemiş ise de; ilmi ve yargısal içtihatlarda kabul edildiği üzere; kişi ya da kişilerin açılmış bir davada kendi yararlarına hakkın tespitini istemelerinin “asli müdahale” olduğu ve dava harcının yatırılması halinde de asli müdahalenin gerçekleşmiş olduğu kabul edilmektedir. 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK"nın 65. maddesi hükmünde ise “aslî müdahale” düzenlenmiştir. Asli müdahale ayrı bir davadır ve asli müdahilin böyle bir dava açmakta hukuki yararı vardır. Asli müdahale davası ile ilk dava arasında bağlantı bulunduğundan bu iki dava birlikte yürütülür ve karara bağlanır. Bu açıklamalar çerçevesinde dosya içeriği incelendiğinde; 10.10.2017 tarihli dilekçe ile ..., 13.11.2017 tarihli dilekçe ile ..., 13.11.2017 tarihli dilekçe ile Bilgin Yüksek ve 13.11.2017 tarihli dilekçe ile de ...’ın asli müdahale talep ettikleri fakat mahkemece asli müdahale taleplerinin değerine göre nispi peşin harç yatırtılıp asli müdahale taleplerinin değerlendirilerek kabul veya reddine karar verilmesi ve bu şahısların karar başlığında asli müdahale talebinde bulunan olarak gösterilip karar tebliği de yapılarak kanun yoluna başvuru olanağı tanınması gerekirken adı geçen kişilerin talepleri ile ilgili usulî
işlemlerin yapılmadığı anlaşılmıştır. Açıklanan nedenlerle mahkemece asli müdahale taleplerinin değerlendirilmemesi hatalı olmuştur.
Bu durumda mahkemece yapılması gereken iş; öncelikle asli müdahale talebinde bulunup haklarında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmeyen kişiler ile ilgili noksan harç tamamlattırılıp talepleri konusunda bir karar verilerek ve 6100 sayılı HMK"nın 281/3. maddesi gereğince maddi gerçeğin ortaya çıkması için yeniden oluşturulacak konusunda uzman üç kişilik teknik bilirkişi heyeti ile mahallinde keşif de yapılmak suretiyle asıl ve birleşen ... Batı 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2014/42 Esas sayılı dosya davacısı yüklenicinin gerçekleştirdiği ve arsa sahipleri yararına olan sözleşme ve ekleri ile tasdikli projesi ve imara uygun iş ve imalâtların, fesih (dönme) kararının kesinleştiği tarihteki piyasa rayiçleri ile piyasa fiyatları içerisinde KDV ve müteahhit karı da bulunduğundan ayrıca bu kalemler eklenmeksizin bedelinin tespit edilmesi konusunda Yargıtay denetimine elverişli rapor alınarak asıl davada yüklenicinin ve asli müdahillerin talepleri ile ilgili sonucuna uygun karar verilmesinden ibarettir.
Mahkemece, bu hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ve yanlış değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır. Açıklanan nedenlerle asıl ve birleşen birleşen ... Batı 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2014/42 Esas sayılı dosyada verilen kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle birleşen 2015/141 Esas sayılı dosya davacılarının tüm, asıl ve birleşen 2014/42 Esas sayılı dosya davalıları arsa sahipleri ve mirasçılarının diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün asıl ve birleşen 2014/42 Esas sayılı dosya davalıları arsa sahipleri ve mirasçıları yararına BOZULMASINA, 2.037,00 TL duruşma vekâlet ücretinin asıl ve birleşen 2014/42 Esas sayılı dosya davacısı yüklenicisi, asli müdahiller ve birleşen 2015/141 Esas sayılı dosya davacıları taşeronlardan alınarak Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan asıl ve birleşen 2014/42 Esas sayılı dosya davalıları arsa sahipleri ve mirasçılarına verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 44,40 TL temyiz ilam harcının temyiz eden birleşen 2015/141 Esas sayılı dosya davacılarından alınmasına, ödenenden 5766 sayılı Kanun"un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 655,50 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan harcın temyiz eden asıl ve birleşen 2014/42 Esas sayılı dosya davalıları ve dahili davalılara iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 28.11.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.