MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi



Taraflar arasındaki genel kurul kararının iptali davasında davacı vekilinin talebi üzerine verilen ihtiyati tedbir kararına itirazın reddine yönelik olarak verilen kararın ihtiyati tedbire itiraz eden-davalılar vekilince süresi içinde temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-KARAR-

Davacı vekili, müvekkilinin üyesi bulunduğu davalı kooperatifin bir kısım yönetim ve denetim kurulu üyelerinin aynı zamanda yüklenici firmalar ile de çeşitli ilişkiler içinde olduklarını, bu durumun 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 59. maddesine aykırılık teşkil ettiğini, bu kişilerin yüklenici firmalar ile birlikte hareket ederek kooperatifi zarara uğrattıklarını, henüz üyelerin daireleri belirlenmediği halde yüklenici firmanın konut satışlarına başladığını, denetçilerin görevlerini yapmadıklarını, yönetim kurulu faaliyet raporlarının yanıltıcı olduğunu, denetim kurulu raporlarında sahte imza kullanıldığını, bu haliyle müvekkiline çağrı yapılmadan ....06.2011 tarihinde bir genel kurul yapıldığını, müvekkilinin bu durumu ....06.2012 tarihli genel kurulda öğrendiğini, yapılan usulsüz işlemler ve sahtecilikler nedeniyle ....06.2011 tarihli genel kurulda yönetim ve denetim kurulu üyelerinin ibrasına ilişkin alınan kararların geçersiz olduğunu, kooperatifin organlarının işleyemez halde ve yok hükmünde bulunduğunu ve feshi gerektiğini, öte yandan ....06.2012 tarihli genel kurulda ... üyeli kooperatife 120 yeni üye alınmasına karar verildiğini ve yeni parasal yükümlülükler ihdas edildiğini, oysaki dairelerin bitmiş ve teslim aşamasına gelmiş olduğunu, kooperatifin daha kaç dairesi olduğu dahi belli değilken bu kadar üye alınmasının doğru olmadığını ileri sürerek, öncelikli olarak yönetim kurulunun azline ve kooperatife kayyım atanmasına, kooperatife ait taşınmazların üçüncü kişilere devrinin önlenmesi için teminatsız olarak tedbir konulmasına, ....06.2011 tarihli genel kurulda alınan kararların iptaline, ....06.2012 tarihli genel kurulun ....000,00 TL aidat toplanmasına ilişkin .... maddesi ile 120 yeni üye alınmasına ilişkin .... maddesinin uygulanmasının tedbiren durdurulmasına ve bu kararların iptaline ve davalı kooperatifin feshine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, ....06.2011 tarihli genel kurul yönünden dava açma süresinin sona erdiğini, genel kurulların hükümet komiserinin denetim ve gözetimi altında yapıldığını, davacının soyut ithamlarda bulunduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre, davacının ihtiyati tedbir istemlerinin kısmen kabulü ile TTK"nın 449. maddesi gereğince davalı kooperatifin ....06.2012 tarihli olağan genel kurul toplantısında alınan .... ve .... sıradaki kararların yürütülmesinin geri bırakılmasına, davacı yandan, davalı kooperatifin ileride doğması
muhtemel olan zararlarına karşılık takdiren 100.000,00 TL teminat alınmasına, davalı kooperatif adına kayıtlı ..... Köyü 947 ada ... parsel ve ... ... . Köyü 944 ada ... parselde kayıtlı taşınmazların .... kişilere devrinin önlenmesi için ihtiyati tedbir konulmasına ve bu tedbir yönünden takdiren ayrıca teminat alınmasına yer olmadığına, kayyım atanmasına ilişkin talebin reddine dair verilen ........2012 tarihli ara kararına karşı, davalılar vekili tarafından süresi içerisinde yapılan itiraz üzerine, dosya kapsamı ve mevcut delil durumu itibariyle verilen tedbir kararlarının değiştirilmesine, kaldırılmasına veya genişletilmesine yer olmadığı gerekçesiyle, itirazın reddine karar verilmiştir.
Kararı, ihtiyati tedbir kararına itiraz eden-davalılar vekili temyiz etmiştir.
...-HMK"nın 394/.... maddesinde, tedbir kararına itiraz üzerine mahkemenin ilgilileri dinlemek üzere davet edeceği, gelmedikleri takdirde dosya üzerinde inceleme yaparak kararını vereceği belirtilmiş olup, itiraz üzerine incelemenin duruşmalı yapılması zorunlu olduğundan, mahkemece öncelikle, duruşma günü verilerek ilgililer dinlenmek üzere usulen davet edildikten sonra gelmeseler dahi itiraz sebepleri incelenerek sonucuna göre gerekçeli karar yazılmak suretiyle bir karar verilmesi gerekir. İhtiyati tedbir kararlarının içeriğinin HMK"nın 391/.... maddesine uygun olması gerektiği gibi, itiraz üzerine verilen kararın da HMK"nın 297/...-c maddesine uygun olarak yazımı gereklidir. Anılan 297/...-c maddesinde, hükmün, iki tarafın iddia ve savunmalarının özetlerini, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususları, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan delilleri, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesini, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebepleri de kapsaması gerektiği öngörülmüştür. Yine Anayasa’nın 141/.... madde hükmü de tüm mahkeme kararlarının gerekçeli olmasını buyurmaktadır. Kararlarda bulunması gereken gerekçeler sayesinde taraflar, hükmün hangi maddi ve hukuki sebebe dayandırıldığını anlayabilecekleri gibi, karar aleyhine kanun yoluna başvurulduğunda da HUMK"nın 428. maddesi uyarınca ... incelemesi sırasında ancak bu gerekçe sayesinde kararın usul ve yasaya uygun olup olmadığı saptanabilecektir. Diğer bir anlatımla, ... denetimi ancak bir kararın gerekçe taşıması halinde mümkün olabilir. Açıklanmaya çalışıldığı üzere, mahkemece, tarafların tüm delillerinin açıkça değerlendirilerek davanın hangi gerekçeyle reddedildiğinin karara yansıtılması gerekirken, yetersiz gerekçeyle hüküm kurulması, Anayasa"nın .... maddesinde düzenlenen hukuk devleti ilkesini, HMK"nın .... maddesinde düzenlenen hukuki dinlenilme hakkını ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi"nin .... maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkını ihlal edecektir. Mahkemece, davalılar vekilinin tedbire itiraz dilekçesi, davacı vekiline tebliğ edilerek, davacı vekilinin tedbire itiraz hakkında yazılı beyanları alınmış ise de, duruşma açılmamış olup, tedbire itiraz hakkında duruşmada bir kısa karar verilmiş değildir. Mahkemece itiraz hakkında ....05.2013 tarihinde dosya üzerinden karar verilmiş ve aynı tarihte gerekçeli karar yazılmış olup, hükmün anılan usule uygun olarak verilmemiş olması nedeniyle kararın bozulması gerekmiştir.
...- Bozma nedenine göre ihtiyati tedbir kararına itiraz eden davalılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
...- Kabule göre; ihtiyati tedbirin şartlarını düzenleyen 6100 sayılı HMK"nın 389/.... maddesine göre, "Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hale geleceğinden veya
gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir." İhtiyati tedbir, bu madde hükmü uyarınca kural olarak kendisi çekişmeli olan, bir diğer ifade ile davacının üzerinde ayni hak iddia ettiği malların üçüncü kişilere devrinin engellenmesi amacını güder. Bir alacağın güvence altına alınması için öngörülen geçici hukuki himaye yolu ise İİK"nın 257 vd. maddelerinde düzenlenen ihtiyati haciz olup, bununla mal üzerinde bir ayni hak iddiası ileri sürülmemekte, malın üçüncü kişiye devrine engel olunmamakta, bunun yerine alacağın o malın satış bedelinden karşılanması ve malın devri halinde haczin, devralana karşı da dermeyan edilebilmesi imkânı sağlanmaktadır.
Somut olayda, davacı, davalı kooperatifin feshini, kooperatife kayyım atanmasını ve genel kurul kararlarının iptalini istemiştir. Üzerine tedbir konulan taşınmazların uyuşmazlık konusu olmadığı dosya kapsamı ile sabit ve çekişmesizdir.
Bu durumda, mahkemece, itiraz eden davalılar vekilinin talebinin yukarıda yapılan açıklamalar ışığında değerlendirilip, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, taraflar davet edilmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, üstelik "" dosya kapsamı ve mevcut delil durumu"" şeklinde soyut ve yetersiz yazılı gerekçe ile ihtiyati tedbir kararına itirazın reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaraları bentte açıklanan nedenlerle, ihtiyati tedbir kararına itiraz eden davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle ihyati tedbir kararına itiraz eden davalılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına peşin alınan harcın istek halinde iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 04.....2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.