MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi


Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinin tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı, davalı kooperatife 1980 yılında üye olduğunu, ödemelerini düzenli bir şekilde yaptığını, kendi adına kayıtlı 378 ada ... parsel sayılı taşınmazı ....09.2007 tarihinde... isimli kişiye sattığını, ancak ortaklık haklarını devretmediği, bu yönde bir beyanı da olmadığı halde, davalı kooperatif yönetiminin, ortaklık hissesini, arsayı daha sonra satın alan diğer davalı ..."a devretmiş olduğunu öğrendiğini ileri sürerek, davalı ..."ın üyeliğinin ipt...ni ve ortaklığının yeniden tesis edilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı kooperatif vekili, davanın zamanaşımına uğradığını ve hak düşürücü süre içerisinde açılmadığını, davacının üyeliğini ve arsasını ....09.2007 tarihli devir ve satış sözleşmesi ile..."a devrettiğini,..."ın da devraldığı bu üyeliği ve arsayı ..."a devrettiğini,... ve ..."ın başvurusu üzerine ..."ın üye olarak kabul edildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... vekili, müvekkilinin kooperatif üyeliğini ve arsayı ....2007 tarihinde..."tan devraldığını, aynı gün kooperatife yapılan müracaat üzerine, yönetim kurulunun ....01.2008 tarihli kararıyla üyeliğe kabul edildiğini, bu tarihten sonra üyelikten kaynaklanan tüm yükümlülükleri müvekkilinin yerine getirdiğini, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; ....09.2007 tarihli iki adet sözleşmeden, davacının dayandığı sözleşmede sadece arsa satışının konu edildiği, davalıların dayandığı sözleşmede ise arsa yanında kooperatif hissesi devrinden de bahsedildiği, aynı tarihli ikinci sözleşmede hataya düşürüldüğünü, sözleşme metnini okumadan imzaladığını, esasında ikinci metnin esas sözleşmenin bir nüshası olarak..."ın el yazısı ile tanzim edildiğini, acelesi olması nedeniyle bu metni okumadan imza attığını iddia eden davacının, BK"nın 31. maddesinde belirtilen ... yıllık hak düşürücü süre içerisinde ....04.2008 tarihinde davalı kooperatife müracaat ederek, hissesini devretmediğini bildirdiği ve beş yıllık zamanaşımı süresi içerisinde eldeki davayı açtığı, tanık beyanları da dikkate alındığında, davacının asıl iradesinin kooperatif hissesi devri değil, arsa devri olduğu, zira, ....09.2007 tarihli birinci metinden farklı olarak hisse devrini de içeren ikinci metinde devir bedeli konusunda bir değişiklik olmadığı, devir konusu artmasına rağmen devir bedelinin aynı kalmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, iradesi hataya düşürülerek sakatlanan davacının, hisse devrine ilişkin hüküm içeren ....09.2007 tarihli ikinci sözleşme ile bağlı olmayacağı gerekçesiyle, davanın kabulü ile davacının davalı kooperatif üyesi olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Kararı, davalılar vekilleri temyiz etmiştir.
Dava, kooperatif üyeliğinin tespiti istemine ilişkindir.
Daire ya da arsa satımında üyelik kendiliğinden alıcıya satım ile birlikte geçmez. Satıcının üye olması ve üyeliğinin alıcı tarafından ayrıca devir alınması gerekmektedir. Üyelik ayrıca devredilmedikçe satıcının üyeliği kooperatif nezdinde devam eder. Satıcının üye olması, alıcının bu üyeliği ayrıca devir alması ve kooperatif üyelik koşullarını taşıması h...nde kooperatifin bu kişiyi 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun .../.... maddesi uyarınca ortaklığa kabul etmesi zorunludur. Üyelik devir sözleşmesi yapıldığı tarih itibariyle sözleşmenin yanları arasında geçerli sonuç doğurmasına karşın, kooperatif bakımından ise 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu"nun .../.... ve anasözleşmenin .../.... ve .... maddeleri hükümleri gereği, devrin kooperatife bildirilmesi ve kooperatifin makul bir sürede yapacağı inceleme sonunda devir alanın ortaklık şartlarını taşıması durumunda yönetimin devir alanı üyeliğe makul bir süre içerisinde kabulü kararı verdiği tarihte hüküm ifade eder.
Dosya kapsamına göre, davacı ile dava dışı ... arasında ....09.2007 tarihli sözleşmede 378 ada ... parselin ..."e satışı kararlaştırılmış, aynı tarihli diğer bir sözleşmede davacının üyeliği de devrettiği yazılmıştır. Davacı, ....2007 tarihli vekaletnamede taşınmaz satışı için ..."e vekalet vermiştir. Bu vekalet ile gerçekleşen satış sonrasında davalı kooperatife hitaben, davalı ... tarafından yazılan ....2007 tarihli dilekçede, kooperatifin 152 nolu üyesi ..."a ait bağımsız bölümdeki hissesinin 01...2007 tarihinde satın alındığı belirtilerek üyelik talebinde bulunulmuş; yine aynı tarihli dava dışı... tarafından verilen dilekçede ise, kendisinin 763 nolu üye olduğu ve davacıya ait 152 nolu üyeliğe karşılık gelen bağımsız bölüme ait hissenin kendisi tarafından ..."a satıldığı belirtilmiş ve ..."ın üyelik kaydının yapılması talebinde bulunulmuştur. Dava dışı... davalı kooperatifin 763 nolu üyesi olup, davalı kooperatifçe, davacının 152 nolu üyeliğinin..."a devredildiğine ilişkin bahsi geçen ....09.2007 sonraki tarihli sözleşmeye dayalı olarak herhangi bir işlem yapılmadığı, yani... adına 152 nolu üyelik kaydı yapılmadığı, davacı tarafından 152 nolu üyelik doğrudan ..."a devredilmiş gibi ..."ın ....02.2008 tarihinde alınan karar ile üyelik kaydı yapıldığı anlaşılmıştır. Bu kararda, davacının üyeliğinin ..."e devrinden sözedilmemiş, davacının ...ye üyelik devrettiği belirtilmiştir.
Davacının,152 nolu üyeliğinin ..."e devrinin kooperatifçe kabulü ile ... üye yapılmadan, ..."in 152 nolu üyeliği davalı ..."ye devrettiğinden sözedilemez. Davacının dava konusu 152 nolu üyeliğini davalı ..."a devrettiğine dair gerek davalı kooperatif, gerekse davalı ... tarafından herhangi bir delil ya da belge sunulamamıştır. Davalı ... adına yapılan bu üyelik kaydının dayanaksız olduğu anlaşılmaktadır. Esasen, ... 763 nolu üye olup, 152 nolu üyeliği davacıdan devir almamış, ... üyeliği...."den değil, davacıdan aldığını bildirmiştir. ... davacıdan aldığı ve sadece taşınmaz satışı yetkisi içeren ....2007 tarihli vekalet ile sadece taşınmazı tapuda ..."ye satmış olup, kooperatif davacıdan ....01.2008 tarihli yazı ile aidat talep etmiş, davacı aidat ödemeye devam etmiş, bu aidatları kooperatif tahsil etmiş, ... genel kurullara 763 nolu üye olarak çağrılmıştır. O halde, davacının davalı kooperatifin 152 nolu üyesi olduğunun kabulü gerekir. Bu durumda mahkemece, davanın bu sebeple reddine karar verilmesi gerekirken, davacının ....04.2008 tarihli dilekçesi ile sözleşmenin tarafı olmayan kooperatife başvurduğu, sözleşmenin tarafına yönelik bir bildirimde bulunmadığı, bir yıl içinde de bu davayı açmadığı, anılan dilekçede sözleşmenin ipt...ne yönelik irade açıklanmasının bulunmadığı gözetilmeden, aksi yöndeki bir kısım gerekçe de ilave edilerek, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değil ise de, sonucu itibariyle doğru olan kararın, gerekçesi kısmen değiştirilmek suretiyle HUMK"nın 438/son maddesi uyarınca onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile hükmün HUMK"nın 438/son maddesi uyarınca gerekçesi kısmen değiştirilmek suretiyle ONANMASINA, alınması gereken harçlar peşin olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04...2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.