MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki genel kurul kararının iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

-K A R A R-
Davacı, davalı kooperatiften peşin ödemeli üye olarak konut satın aldığını, ancak kendisinin katılmadığı ....05.2011 tarihinde yapılan genel kurul toplantısında ... no"lu başlıkla alınan kararla ....000,00 TL borçlandırıldığını, ferdileştirme işleminin 2007 yılında yapıldığını, genel kurul toplantısı için çağrı yapılmadığını ve itirazların deftere işlenmediğini ileri sürerek, ....05.2011 tarihinde yapılan genel kurul toplantısında alınan ... no"lu kararın kendisi yönünden yok hükmünde olduğunun tespiti ile iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının davayı bir aylık süre geçtikten sonra açtığını, ilgili karar alınırken davacının muhalefet şerhi koydurmadığını, alınan kararın yasaya ve anasözleşme hükümlerine uygun olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davacının bir aylık dava açma süresinin geçtiği, ancak davacının aynı zamanda alınan kararın yok hükmünde olduğunun tespiti talebinin de bulunduğu, ferdileşmenin 2007 yılında yapıldığı gözetilerek kooperatifçe sonradan davacının borç altına sokulmasının hakkaniyet ve iyiniyet kurallarıyla bağdaşmadığı gerekçesiyle, davanın kabulü ile ....05.2011 tarihli genel kurulda alınan ... no"lu kararın davacı bakımından yok hükmünde olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
...- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
...- Dava, genel kurul kararının yok hükmünde olduğunun tespiti ile iptaline karar verilmesi istemine ilişkindir. İptali istenen ....05.2011 tarihli genel kurulun .... gündem maddesinde önceki yönetim tarafından ..."tan çekilen krediler ile ilgili kooperatifin bankaya olan borcunun ödenmesi için daire tiplerine göre üyelerden para alınmasına karar verilmiştir. Davacının, iptali istenen genel kurula katılmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu ve anasözleşme hükümlerine göre, kural olarak ortakların tümünü ilgilendiren konularda alınan genel kurul kararları tebliğe ihtiyaç göstermeden genel kurula katılan ve katılmayan bütün ortakları bağlar. Ortaklardan sadece bir kısmı hakkında şahsi nitelik taşıyan kararların ise tebliği gerekmektedir. Somut olayda, anılan genel kurul kararı davacının şahsı ile ilgili olup tebliğinin gerektiği kuşkusuzdur.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 45/.... maddesi, "Genel kurul sözleşmede gösterilen şekil ve surette toplantıya çağrılır. Toplantı nisabı sözleşmede gösterilir. Ancak yapı kooperatiflerinin genel kurul toplantısında ortakların en az .../... ünün şahsen veya temsilen hazır bulunmaları şarttır." hükmünü; aynı Kanun"un 51/.... maddesi ise "Kanun veya anasözleşmede aykırı hüküm bulunmadıkça, genel kurul kararlarında ve seçimlerde oyların yarıdan bir fazlasına itibar olunur" hükmünü; anasözleşmenin 33. maddesinin .... fıkrası, "Genel kurulun toplanabilmesi ve gündemdeki konuları görüşebilmesi için, kooperatife kayıtlı ortaklardan genel kurula katılma hakkına sahip olanların en az .../..."ünün şahsen veya temsilen toplantıda hazır bulunması gerekir. İlk toplantıda nisap temin edilmediği takdirde ikinci toplantıda nisap aranmaz." hükmünü; .... fıkrada ise "Genel kurulda kararlar, ortaklar cetvelinde imzası bulunanların yarıdan fazlasının oyu ile alınır." hükmünü içermektedir. Anılan hükümler emredici nitelikte olup, bu hükümlere aykırılık teşkil eden genel kurul kararları, BK"nın ... ve .... maddeleri hükümlerine göre mutlak butlanla batıldır. Yok hükmünde olan kararlar, baştan beri hüküm ifade etmezler ve bunların yok hükmünde olduğunun tespiti için açılacak davalarda genel kurulda muhalefette bulunmuş olma şartı aranmayacağı gibi, bir aylık hak düşürücü süre içinde açılmış olmaları da dinlenmeleri yönünden zorunlu değildir. Sonradan icazetle dahi geçerli hale gelmezler. Yokluk halinde, hukuki işlem bir veya daha fazla unsurunun yokluğu nedeniyle şeklen dahi olsa mevcudiyet (varlık) kazanamamaktadır. Hukuken yok olan bir işleme hiçbir hukuki sonuç bağlanabilmesi mümkün değildir. İptali kabil kararlar ise, daha çok ortakların menfaatlerini koruyan düzenlemelere aykırılık teşkil eden, emredici kurallar dışında, yorumlayıcı ve şekle ilişkin kuralların ihlal edildiği kararlardır. İptali gereken kararlar, baştan itibaren geçersiz olmadıklarından, iptal edilinceye kadar geçerli bir kararın hüküm ve sonuçlarını doğururlar. Genel kurul toplantısına çağrılması gereken ortakların çağrılmaması toplantı ve karar nisabını etkiliyorsa bu durum, kararın mutlak butlan ile malûl sayılmasını gerektirir. Bu nitelikteki kararların yokluğunun tespiti davası açabilmek için kararlara muhalif olmak gerekmediği gibi, açılacak dava da herhangi bir süreye tabi değildir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 53. maddesi uyarınca, genel kurulda alınan kararların, geçersiz olması (yokluk) hali, oyunu kullanmasına haksız yere izin verilmemesi, çağrılmama, çağrının usulsüzlüğü, gündemin gereği gibi ilan veya tebliğ edilmemesi veya toplantıya ve karara yetkili olmayan kimselerin iştirak etmesi iddiaları dışında yasa, anasözleşme ve afaki iyiniyet kurallarına aykırılık halleri ileri sürülerek iptalleri isteminde bulunabilmek için, toplantıya katılan üyenin red oyu vermesi ve karara muhalif kalarak keyfiyeti zapta geçirmesi ve davanın bu iddiaların tümü bakımından toplantıyı izleyen bir ayın içinde açılması gerekmektedir.
Kooperatiflerde genel kurul toplantısına çağrının usulsüz yapılması veya yapılmaması halinin müeyyidesinin bu toplantıda alınan kararların yokluğu mu, yoksa iptal edilebilirliği mi olduğu hususu Türk ve yabancı doktrinde tartışmalı olup, çoğunluk düşüncesi, hukuki işlemlere güvenlik getirme amacı da dikkate alınarak bu nevi sakatlıkların müeyyidesinin iptal edilebilirlik olduğu yönündedir.
Dairemizin yerleşik uygulamasına göre, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 45/.... ve anasözleşmenin .... maddesi emredici nitelikte ise de, aynı Yasa"nın 53. maddesinde çağrıda usulsüzlük halinin genel kurula bu nedenle katılamayan ortaklara bu toplantıda alınan kararların iptali davası açma hakkı verildiğine göre, kanun koyucunun çağrıda usulsüzlük
halinde bunun müeyyidesini yokluk olarak kabul etmediği anlaşılmaktadır. Çağrının usulsüzlüğünü iddia eden tarafın, genel kurul toplantısında alınan kararların yasaya, anasözleşmeye veya iyiniyet kurallarına aykırılık iddialarından birine ya da hepsine dayanması ve iddiasını ispat etmesi zorunludur. Çağrıdaki usulsüzlük, alınan kararların salt bu nedenle iptali ya da yokluğu sonucunu doğurmamaktadır. Yine anılan Kanun"un 53. maddesine göre, çağrılmayan ortağa genel kurulda alınan kararlara red oyu vermesi ve muhalif kalıp, keyfiyeti tutanağa geçirtme koşulları aranmaksızın iptal davası açma hakkı bahşeder. Ancak, iptal davasının yukarıda anılan hüküm gereğince toplantıyı kovalayan bir aylık hak düşürücü süre içerisinde açılması ve bu davada da iptali istenen kararın aynı madde hükmüne göre yasaya, anasözleşmeye veya iyiniyet kurallarına aykırı olduğunun iddia edilip, kanıtlanmış olması gerekir.
Somut olayda, ...+... dairelerden ....000,00 TL alınmasına ilişkin karar davacıyı şahsen ilgilendirmekte olup, bu karar davacıya tebliğ edilmediğinden Kooperatifler Kanunu"nun 53. maddesindeki bir aylık hak düşürücü sürenin geçtiğinden söz edilemez. Bu durumda mahkemece, davanın süresinde açıldığının kabulü ile hazirun cetveli, çağrı belgeleri öncelikle davalı kooperatiften, temin edilememesi halinde ilgili Ticaret Sicil Memurluğu"ndan, mümkün olmaz ise anasözleşmenin 41. maddesi uyarınca Bakanlık İl Müdürlüğü"nden celbedilerek, gerektiğinde kooperatif konusunda uzman bilirkişi aracılığıyla inceleme yaptırılarak davacının anasözleşmenin .../.... maddesindeki çağrı usulüne uygun şekilde çağrılıp çağrılmadığı üzerinde durulması, usulüne uygun çağrılmış ise gelmeyenin iptal davası açma hakkı bulunmadığından, davacının da gelmediği ve yokluk halinin de bulunmadığı gözetilerek iptal isteminin reddine karar verilmesi, şayet hiç çağrılmamışsa ya da usulüne uygun olarak çağrılmamış ise süresinde iptal davası açma hakkının bulunduğu, ancak davacının bir aylık dava açma süresini geçirdiği gözeltilerek, iptal isteminin reddine karar verilmesi gerekirken, davacının çağrı yapılmadığı iddiası üzerinde yeterince durulmaması, genel kurul tutanağındaki açıklama ile yetinerek, çağrının usulüne uygun yapıldığı sonucuna varan bilirkişi raporunun esas alınması, hüküm fıkrasında iptal istemi hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemesi, yokluk sebeplerinden herhangi biri olmadığı halde genel kurulun ilgili maddesinin yokluğunun tespitine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01.....2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.