3. Hukuk Dairesi 2016/459 E. , 2017/7135 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE ... MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, ... Kapalı Çarşı içerisinde tuvalet işletmesi bulunduğunu ve işletmede ..."ye bağlı kartlı su sayacı kullanıldığını, 01.08.2013 tarihinde davalı kurum yetkililerince yapılan kontrolde kaçak su kullanıldığının tespit edilerek 69.348,79 TL tutarlı kaçak su tutanağı düzenlendiğini, bu borca itiraz ettiğini ancak tutanağın iptal edilmediğini, kendisinin kaçak su kullanmadığını ve tutanağın hukuka aykırı olduğunu belirterek, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla şimdilik ....000,00 TL davalı kuruma borçlu bulunulmadığının tespitini istemiş, ........2014 tarihli dilekçesi ile talebini 68.337,56 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı, yapılan kaçak tahakkukunun usulüne uygun olduğunu ileri sürerek, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile, davacının davalıya 68.337,56 TL borçlu bulunmadığının tespitine karar verilmiş, hüküm davalı tarafça temyiz edilmiştir.
Dava, kapalı çarşı içerisinde bulunan umumi tuvalet işletmesinde, kaçak su kullanımına dayalı borç tahakkukundan kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir.
Somut olayda, davalı idare görevlilerince yapılan kontroller sırasında, su sayacına gelmeden ayrı bir hat çekerek WC"lerde kaçak su kullanıldığı saptanarak 01.08.2013 tarihli kaçak su tutanağı düzenlenmiştir.
... Tarifeler Yönetmeliği 55 . maddesi : “Abone olmaksızın su dağıtım şebeke hattından veya şube yolundan İdareye ait kuyu veya kaynaktan delerek, boru döşeyerek, motor bağlayarak vs. surette su temin etmek veya abone olup da sayaçsız, ters sayaç (abonece ters bağlantı yapılarak) veya sayacı işletmeyecek herhangi bir tertibatla su kullanmak işlenmesi yasak olan fiillerden olup, aynı zamanda su hırsızlığı suçunu oluşturur.
Bu fiili işleyenler hakkında yasal soruşturma yapılmakla birlikte saptanabilmişse o tarihten, saptanamamış ise üç aydan beri;
a) Konutlarda daire başına aylık ... m³ su tüketildiği varsayılarak, tespit tarihindeki konut tarifesinin ... katı olarak tahakkuk ettirilir.
b) Konut dışı bir alanda kaçak su kullanılmış ise süre bakımından yukarıdaki esas dikkate alınarak bu yönetmeliğin 44 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre saptanacak ortalama aylık tüketimin saptama tarihindeki kendi tarifesinden ... katı olarak tahakkuk ve tahsil edilir. Kaçak bağlantı kaldırılır. ...” düzenlemesini içermektedir .
... Tarifeler Yönetmeliği 55. maddesine göre; eğer kaçak tespitinde geriye doğru saptama yapılıyor ve kaçak tüketimin yapıldığı tarih belli oluyorsa bu sürecin kaçak tahakkuku yönünden esas alınması gerekir.
Somut olayda; mahkemece, hükme dayanak alınan bilirkişi raporu ve ek raporunda kaçak su kullanımının tespitinin ardından, Tarifeler Yönetmeliği"nin 55. Maddesi gereğince kaçak kullanım süresinin ... ay olarak alınıp buna göre hesaplama yapılması uygun ise de, ortalama (kaçak) tüketimin hesaplanmasında izlenen, yıllara göre kartlı su sayacına alınan su miktarının kıyaslanarak, günlük ortalama daha az kullanılan su miktarına göre yapılan hesaplama yönteminin Tarifeler Yöentmeliği"ne uygunluğu yönünden denetlenebilir olmadığı anlaşılmaktadır.
Davaya konu olayda, davalıların eylemi, ... Tarifeler Yönetmeliği 55. maddesine göre kaçak su kullanımıdır. Kaçak su kullanımında kaçak hesabının nasıl yapılacağı, katsayı ve süresi bu maddede açıkça düzenlenmiş olup hükme esas alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya elverişli değildir.
Hal böyle olunca, mahkemece; yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular gözetilerek, öncelikle dosyanın önceki bilirkişi dışında uzman bir bilirkişiden davalının davacı taraftan isteyebileceği kaçak su bedelinin, kaçak su tutanağının düzenlendiği tarihte yürürlükte bulunan ... Tarifeler Yönetmeliği hükümlerine göre hesaplanması ve tarafların itirazlarının karşılanması konusunda denetime elverişli rapor alınması, davalının tahsilini istemekte haklı olduğu alacak miktarının bu şekilde belirlenmesi, daha sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yetersiz bilirkişi raporu benimsenerek yazılı şekilde karar verilmesi yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde ... atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren ... günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ....05.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.