MAHKEMESİ : ... 8. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
MAHKEMESİ : ... 4. İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 11,12,13 ve 14. Dönem Toplu İş Sözleşmesinden kaynaklanan ücret farkı, ilave tediye farkı ve akdi ikramiye farkı alacaklarının ödenmediğini öne sürerek ücret farkı, ilave tediye farkı ve akdi ikramiye farkı alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının davalı kurumda vasıfsız işçi olarak çalışmaya başladığını, bilahare daimi kadroya geçirildiğini, Toplu İş Sözleşmesi hükümlerinden tam olarak yararlandırıldığını, alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere göre, bilirkişi raporu doğrultusunda yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
Karara karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararı:
Davalının istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
I-Dosya arasında bulunan nüfus kaydına göre davacının davadan önce öldüğü anlaşılmaktadır.
Türk Medeni Kanunu"nun 28. maddesi hükmüne göre kişilik, çocuğun sağ olarak tamamıyla doğduğu anda başlar ve ölümle sona erer. Ölüm ile kişilik hakları son bulduğundan, ölü kişi tarafından dava açılamayacağı gibi 04.05.1978 gün, 4/5 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında belirtildiği üzere; ölü kişinin mirasçılarına davayı yöneltmek suretiyle davanın yürütülmesi mümkün bulunmamaktadır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 51. maddesi ve 04.05.1978 tarih ve 4/5 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararı gereğince; davada taraf ehliyeti Medeni Kanuna göre belirlenir ve taraf ehliyetinin birinci ve en önemli koşulu (ön şartı) kişinin sağ olmasıdır. Ölü kimsenin taraf ehliyeti yoktur. Taraf ehliyeti davanın ön şartıdır. Tarafların davada taraf ehliyeti olup olmadığına hakim re’sen bakmak durumundadır.
Ölü kimse adına dava açılması durumunda dava şartı (taraf sıfatı) yokluğundan davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davadan önce ölen ve taraf ehliyeti son bulan davacının mirasçıları davaya dahil edilerek hüküm kurulması hatalıdır.
Mahkemece bu husus gözetilmeden karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
II-Kabul şekline göre ise;
1-Taraflar arasında vefat eden işçinin fark alacağının bulunup bulunmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda fark alacaklar hesaplanırken, ödeme belgeleri sunulmadığı belirtilerek raporun ""ödenen miktar"" bölümleri boş bırakılmak suretiyle ""ödenmesi gereken miktar"" lar tespit edilmiş, Mahkemece de ödeme belgeleri dosya arasına alınmadan, hesaplama dönemi boyunca davalı kurum tarafından davacıya hiç bir ödeme yapılmamış gibi ödenmesi gerektiği belirlenen tüm alacak miktarları hüküm altına alınmıştır. Öncelikle, davacının alacaklarının hiç ödenmediği yönünde bir iddiası bulunmamaktadır. Dava, fark alacak taleplidir. Seri halde açılan davalar olması nedeniyle idarece bazı dosyalarda davacılara ait ödeme belgelerinin sunulmasının gözardı edildiği, istinaf aşamasında ise bu belgelerin bazılarının sunularak dikkate alınmasının istendiği görülmektedir. Dosyada fahiş fark alacak hesabı yapılmıştır. Şu halde, mahkemece davalı idarede bulunan tüm ödeme belgeleri yöntemince temin edilerek dosya yeniden bilirkişiye tevdi edilip denetime elverişli şekilde rapor alınmalı iken yazılı şekilde karar verilmiş olması da doğru bulunmamıştır.
2-Taraflar arasında vefat eden işçinin davalıya ait işyerindeki çalışma süresinin doğru belirlenip belirlenmediği konusunda da uyuşmazlık bulunmaktadır.
Vefat eden işçiye ait bulunan dosya arasındaki hizmet döküm cetveli ile mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; işçinin davalı işyerinde çalışmadığı dönemlerin de dahil edilerek dava tarihi itibariyle alması gerektiği ücretinin belirlenmiş olduğu anlaşılmaktadır. Bir başka deyişle, hatalı olarak davacının fiilen çalışmadığı dönemler için de ilgili dönem toplu iş sözleşmelerine göre ücret zammı eklenmiştir. Mahkemece bu yönden denetime elverişli olmayan rapora itibar edilerek hüküm kurulması da doğru bulunmamıştır.
3-Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, ölüm tarihi yerinde dava tarihine kadar hesaplama yapılmış olması isabetli olmamıştır.
4-Mahkemece, hüküm altına alınan alacakların mirasçılara miras payları oranında ödenmesi gerektiğinin hüküm yerinde açıkça belirtilmemesi hatalı olmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, temyiz olunan ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeple BOZULMASINA, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, karardan bir örneğin ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi"ne gönderilmesine, 22.11.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.