23. Hukuk Dairesi 2013/5146 E. , 2013/5922 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde dahili davalılar tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, davalı ..."nin müvekkili kooperatifin üyesi olduğunu, kooperatife ödemesi gereken ....000,00 TL"lik aidat borcunu bugüne kadar ödemediğini, aleyhine aidat borcu sebebi ile ... .... ... Müdürlüğü"nün 2009/4875 Esas sayılı dosyası ile ... takibi yapıldığını, davalının borca itiraz ettiğini ileri sürerek, itirazın iptali ile ....270,00 TL alacağın %40"ndan az olmamak üzere ... inkar tazminatının tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı ve dahili davalılar, davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, iddia, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; ... takip tarihi itibariyle davalının asıl borcunun ....034,... TL olduğunun tespit edildiği, davacı vekilinin talebinin ....000,00 TL olduğu, yargılama sırasında davalının ölmesi nedeniyle mirasçılarının davaya dahil edildiği gerekçesiyle, taleple bağlı kalınarak davanın kabulü ile davalıların itirazının iptaline, asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, davalıların itirazı haksız bulunmakla ve alacak belgeye dayalı, net, belirlenebilir, likit bir alacak olmakla asıl alacak üzerinden hesap edilecek %40 ... inkar tazminatının davalılardan alınarak davacı tarafa verilmesine karar verilmiştir.
Kararı, dahili davalılar temyiz etmiştir.
...-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, dahili davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
...-Dava, parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen davalı ortak aleyhine, davacı kooperatifçe girişilen ... takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. 6100 sayılı HMK"nın 266/.... maddesi "Mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir" hükmünü içermektedir. HMK"nın 281 ve 282. madde
hükümlerinde de hakimin bilirkişi raporunu diğer delillerle birlikte serbestçe takdir edeceği, ancak bilirkişi raporunu yeter derecede kanaat verici bulmazsa bilirkişiden ek rapor ya da sözlü açıklama isteyebileceği gibi, başka bir bilirkişiden rapor alabileceği öngörülmüştür.
Somut olayda, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya yeterli değildir. Davacı kooperatif tarafından ait olduğu dönem belirtilmeden, aidat borcu adı altında
davalı hakkında ....000,00 TL asıl alacak ve 270,00 TL gecikme faizinin tahsili için takip başlatılmış, itiraz üzerine de aidatın hangi döneme ait olduğu açıklanmadan itirazın iptali talep edilmiştir. Bilirkişi tarafından da yalnızca kooperatife ait 2007,2008,2009 ve 2010 yıllarına ait defterler ve yine aynı dönemlere ait genel kurul kararları incelenerek, anılan genel kurullarda ortaklardan alınacak aidatların mağaza ve büroya göre ve yine mağaza ve büroların büyüklüklerine göre farklı farklı belirlendiği halde davalının ortaklığının mağazadan mı yoksa bürodan mı kaynaklandığı, hangi büyüklükte mağaza veya büroya ilişkin aidat ödeme yükümlülüğünün bulunduğu belirlenmeden yalnızca davacının yevmiye defterlerindeki devreden borç miktarları ve cari hesap ekstrelerindeki bilgilerin tekrar edilmesi suretiyle rapor tanzim edilmiştir.
Bu durumda; mahkemece, öncelikle davacı taraftan davalıdan talep edilen aidat alacağının hangi döneme ait olduğu sorulup, yine davacı vekili ve dahili davalılardan, davalıya ait bağımsız bölümün niteliği ve yüzölçümü hususunda açıklama alındıktan sonra kooperatifin bu döneme ilişkin tüm genel kurul kararları ile davacı kooperatifin tüm defter, kayıt ve belgelerinin davacı kooperatiften istenilmesi, ibraz edilmezse mahallinde inceleme için keşif yapılması, buna rağmen inceleme yapılamazsa ya da defter ve belgelere ulaşılamazsa genel kurul tutanakları, bilanço ve gelir gider cetvelleri ile yönetim ve denetim kurulu raporlarının ilgili Ticaret Sicili Memurluğundan veya davacı kooperatifin anasözleşmesinin 41. maddesi gereğince Çevre ve Şehircilik ... İl Müdürlüğü"nden getirtildikten sonra üzerinde kooperatif konusunda uzman bir bilirkişi aracılığı ile inceleme yapılarak, genel kurullarda kararlaştırılan aidat miktarlarına göre davalının ödemesi gereken aidat borcu belirlenip, davalı tarafından yapılan ödemelerin aksi yönde bir genel kurul kararı ya da kooperatif uygulaması bulunmadıkça BK"nın 84. maddesi hükmü dikkate alınarak öncelikle işlemiş faizden, aksi halde asıl alacaktan mahsubu ile talep de dikkate alınarak, davalının borç miktarı belirlenip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, dahili davalıların diğer temyiz itirazlarının reddine, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, dahili davalılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere ....09.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
