11. Hukuk Dairesi 2016/82 E. , 2016/9415 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada ... 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 22/05/2015 tarih ve 2014/414-2015/406 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davacılar vekili tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 04.10.2016 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacılar vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, müvekkillerinin ortağı oldukları ... Enerji Şti"nin, Enerji Bakanlığı"nda hak sahibi olduğu 15 MW"lık ... Rüzgar Santralleri Projelerinin, davalı ..."e devredilmesi konusunda sözleşme imzalandığını, taraflar arasında yapılmış bu sözleşme gereğince müvekkillerinin sözleşme yükümlülüklerini yerine getirdiğini ancak, davalının üzerine düşen yükümlülükleri zamanında ve tam olarak yerine getirmediğini, bu nedenle Enerji Bakanlığı"nda hak sahibi olunan projelerden Bandırma hariç hiçbirini hayata geçirmediğini, Bandırma projesi ile ilgili olarak, alınmış üretim lisansının tesisin zamanında bitirilmemesi nedeniyle Elektrik Piyasası Kanunu gereğince iptal edildiğini, müvekkillerinin Enerji Bakanlığı"nda hak sahibi olduğu projelerdeki haklarının, zamanında başvuruların yapılmaması, tesis inşa edilmemesi, projelerin ve işin gereği gibi takip edilmemesi, devralanın projelerle ilgili olarak kurulması gereken anonim şirketinin kurulmaması gibi nedenlerle yitirildiğini, müvekkillerinin sözleşmeden kaynaklanan haklarını alamadığını ileri sürerek 03/11/1998 tarihli sözleşme gereğince müvekkillerinin 494.178 USD alacaklı olduğunun tespitiyle alacağın aynen tahsiline, aynen tahsilinin mümkün olmaması halinde fiili ödeme tarihindeki TC. Merkez Bankası döviz satış kurundan hesaplanacak TL karşılığının faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, sözleşme konusu ... ve ... projelerinin, Bakanlıkça oluşturulan Teklif Değerlendirme Kurulu tarafından, aynı bölgedeki hak sahibi olan projelerle birlikte değerlendirildiğini ve RES kurulması için uygun şartları taşımadığı gerekçesi ile reddedildiğini, ..., ... ve ... Projelerinin de Bakanlıkça resen durdurulduğunu ve projelerin yap, işlet, devret modeli kapsamında realize edilemeyeceğinin bildirilmesi ile reddedildiğini, böylece sözleşme içeriğine göre bu projelerle ilgili olarak davacıya herhangi bir ödeme yükümlülüklerinin bulunmadığını, Bandırma projesinde ise istenen tüm çalışmaların başarı ile tamamlandığını ve üretim lisansının alındığını, ancak kamulaştırma çalışmaları sırasında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından belirlenen santral yerinin Hava Kuvvetleri Komutanlığı"nca değiştirilen doğal mania alanı kriterleri yüzünden lisans iptali yaşandığını, sözleşmenin ifasının bu nedenle mümkün olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, Dairemiz bozma ilamına uyularak, dosya kapsamına göre, .../ ../ ...Res projelerinin Bakanlık tarafından reddedildiği, ret işleminin, davalının insiyatifi dışında yasa hükümlerinin değişmesinden meydana geldiği, bu nedenle davalının bir kusuru bulunmadığı ve davalının bu projelerden dolayı davacıya sözleşme hükümleri çerçevesinde herhangi bir bedel ödemek zorunda olmadığı; .....Res projeleri yönünden ise, projelerin gerçekleşmemesinin nedeninin, projelere ilişkin fizibilite raporlarının gerektiği şekilde hazırlanmaması veya teknik olarak fizibıl olmamalarından kaynaklandığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, 59.838 USD"nin 29/04/2008 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince işleyecek faizi ile birlikte fiili ödeme günündeki TC Merkez Bankasının dolar cinsinden döviz satış kuru üzerinden hesaplanacak TL karşılığının davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir.
Dava, davacıların sahibi oldukları Rüzgar Santralleri Projelerinin (RES), davalı ..."e devredilmesi konusunda imzalanan 03/11/1998 tarihli sözleşmenin III. maddesinde düzenlenen yükümlülüklerin davalı tarafından yerine getirilmediği iddiasına dayalı ve aynı maddede düzenlenen alacağın tahsili istemine ilişkindir. Sözleşmenin III. maddesinde “... firmasının hak sahibi olduğu yerlerdeki projelerden herhangi birisinin finansman dışı hukuki ve sair sebeplerle fizibıl olamamaları nedeniyle yatırımın gerçekleşmemesi halinde gerçekleşmeyen yatırım bedeli ön protokolde belirtildiği üzere Bakanlığın onayına müteakip ödenecek tutardan mahsup edilecektir. ... Holding A.Ş., bu projelerin yürütülmesi ve tamamlanmasıyla ilgili herhangi bir aşamada projeleri gerçekleştirmekten vazgeçerek gerekli başvuruları yapmaması halinde (.... Holding A.Ş.nin inisiyatifi dışındaki hukuki ve özel koşullar hariç) ... ve ...’a söz konusu proje ile ilgili MGW başına 8.500 USD nin tamamını ödemeyi taahhüt eder.” hükmüne yer verilmiş, mahkemece Dairemiz bozma ilamına uyularak uyuşmazlığın çözümünün teknik bilgi gerektirdiği kabul edilerek bilirkişi görüşüne başvurulmuş; yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Temyiz eden tarafın sıfatı nazara alındığında uyuşmazlık, ...Res projelerine ilişkin bulunmaktadır. Adı geçen projelerin Bakanlık tarafından reddedildiği, ret işleminin, davalının insiyatifi dışında yasa hükümlerinin değişmesinden meydana geldiği, bu nedenle davalının bir kusuru bulunmadığı ve davalının bu projelerden dolayı davacıya sözleşme hükümleri çerçevesinde herhangi bir bedel ödemek zorunda olmadığı gerekçesiyle bu projeler yönünden davacı talepleri reddedilmişse de, 03/03/2001 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4628 Sayılı Enerji Piyasası Kanununa göre enerji üretim tesisi kurulmasına ilişkin lisanslar EPDK tarafından verileceğinden ve tüm enerji santrali projelerinin iş ve işlemlerinin EPDK tarafından yürütülmesi zorunlu olduğundan davalının sözleşme gereği söz konusu projeler için ilgili mevzuatın yürürlüğe girmesiyle EPDK’ya başvurmakla yükümlü olup olmadığı, adı geçen kuruma başvurulsa bir sonuç alınıp alınamayacağı, EPDK mevzuatında yapılan sair değişikliklerin hak sağlayıp sağlamayacağı incelenip araştırılmamıştır.
Bu itibarla; mahkemece, alınan bilirkişi raporlarındaki aynı konuda yapılan farklı değerlendirmeleri tartışan ve çelişkiyi gideren, sorumluluğu yeniden değerlendiren, davacıların itirazlarını karşılayan yeni bir bilirkişi incelemesi yaptırılması, böylece projelerin uygulanmamasında davalının kusurunun bulunup bulunmadığının mevzuat hükümlerindeki yenilik ve değişikliklerin tartışılarak belirlenmesi ve buna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde noksan incelemeyle ve yetersiz bilirkişi raporlarına göre hüküm tesisi doğru görülmemiş, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün davacılar yararına BOZULMASINA, takdir olunan 1.350,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacılara verilmesine, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 08/12/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.