MAHKEMESİ :... Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki sıra cetvelindeki sıraya şikayetin yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı şikayetin kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde şikayet olunan ... İnş. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Şikayetçi vekili, şikayet olunan alacaklılar tarafından süresinde satış talep edilerek yeterli miktarda satış avansı yatırılmadığından hacizlerinin düştüğünü ileri sürerek, sıra cetvelinin iptaline karar verilmesini talep ve şikayet etmiştir.
Şikayet olunan ... İnş. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili, şikayetin reddini istemiştir.
Şikayet olunan .... vekili, cevap vermemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; şikayete konu edilen derece kararının .... sırasında yer alan ... .... ... Müdürlüğü"nün 2011/660 Esas sayılı dosyası alacaklısı tarafından süresinde ....03.2011 ve 07.02.2012 tarihinde satış talebinde bulunulmuş ise de, bu taleplerin ... Müdürlüğü"nce reddedildiği, anılan ret kararlarının mahkemeden şikayet yolu ile kaldırılması yoluna başvurulmadığı, ... Müdürlüğü"nün kaldırılmayan ret kararları karşısında geçerli bir satış talebinden söz edilemeyeceği ve İİK"nın 106. maddesinde belirtilen ... yıllık satış isteme sürelerine riayet edilmemesi nedeniyle haczin düştüğü, sıra cetvelinin .... sırasında yer alan ... .... ... Müdürlüğü"nün 2010/2803 Esas sayılı dosyasında haczin 06.04.2009 tarihinde işlendiği, bu tarihten sonra usulüne uygun şekilde herhangi bir satış talebi olmadığı satış avansının yatırılmadığı, bu takip dosyasıyla ilgili olarak da satış tarihinden itibaren İİK"nın 106. maddesinde belirtilen ... yıllık satış isteme süresine riayet edilmemesi nedeniyle haczin düştüğü, şikayetçinin alacaklı olduğu ... .... ... Müdürlüğü"nün 2011/12955 Esas sayılı dosyasında ise satış tarihi itibariyle geçerli bir haciz bulunduğu gerekçesiyle, şikayetin kabulü ile ... .... ... Müdürlüğü"nün 2011/660 Esas sayılı takip dosyasında düzenlenen 09.08.2012 tarihli sıra cetvelinin iptaline, şikayetçinin alacaklı sıfatını taşıdığı ... .... ... Müdürlüğü"nün 2011/12953 Esas sayılı dosyasının derece kararının .... sırasında olacak şekilde yer alması gerektiğine karar verilmiştir.
Kararı, şikayet olunan ... İnş. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
...) Şikayet, haciz sıra cetvelindeki sıraya ilişkindir.
İİK"nın 106. maddesi "alacaklı haczolunan mal taşınır ise bir sene, taşınmaz ise iki sene içinde satılmasını isteyebilir." hükmünü; İİK"nın 59. maddesi "bir talepte bulunan taraf bununla ilgili masrafları peşin olarak verir" hükmünü; İİK"nın 110. maddesi "bir malın satılması kanuni müddet içinde istenmez veya takip geri alınıp da bu müddet içinde yenilenmezse o mal üzerindeki haciz kalkar." hükmünü içermektedir. Haciz düşse dahi ... takibi ayakta kalmaya devam ....
Somut olayda şikayet olunan ... İnş. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti."nin alacaklı olduğu ... .... ... Müdürlüğü"nün 2011/660 E. Sayılı dosyasında alacaklı tarafından haciz tarihinden itibaren iki yıl içinde bedeli paylaşıma konu taşınmazın satışının talep edilip ... ve İflas Kanunu Yönetmeliği"nin .... ve 61. maddelerinde belirlendiği şekilde satış avansının yatırıldığı, ... Müdürlüğü"nce taşınmazın kıymet takdirinin yapılmadığı gerekçesiyle satış talebinin reddine karar verildiği dosya kapsamıyla sabittir.
İİK"nın 106. maddesi ile alacaklının takibi sürüncemede bırakmaması amaçlanmıştır. Bu amaca uygun olarak alacaklı tarafından satış talebinde bulunulmuş, avans da yatırılmıştır. Satış talebinin ret gerekçesi kıymet takdirinin yapılmamış olmasıdır. Bu ret kararının, anılan yasal düzenlemeye uygun olan satış talebindeki haklılığı ortadan kaldıran bir karar niteliğinde bulunmadığını kabul etmek gerekir. Zira, İİK"nın 106. maddesinde satış istenmesinden söz edildiği, bu talebin ... Müdürlüğü tarafından reddedilmesi halinde talebin geçerliliğini kaybedeceğine ilişkin hiç bir yasa hükmü bulunmadığı gibi, İİK"nın 106. maddesinden kaynaklanan hukuki uyuşmazlıklara ilişkin ... .... Hukuk Dairesince alınan yargısal kararların da bu yönde olduğu, ... yıllık süre içerisinde alacaklının bir an evvel satışa yönelik iradesini ... dosyasına yansıtmak zorunda olduğu ve isteğini ... Müdürlüğü"ne iletip İİK"nın 59. madde karşısında gereğini yerine getirmesi halinde geçerli bir satış talebinin doğduğu, bundan sonra satışın da aynı ... yıllık süre içerisinde yapılması yönünde bir zorunluluk bulunmadığı, söz konusu haczin de geçerliliğini kaybettiğinden söz edilemeyeceği kabul edilmelidir. Aynı Kanun"un 59. maddesi uyarınca, bir işlemin yapılmasını isteyen taraf, o işlemin yapılması için gerekli masrafları avans olarak (peşin) yatırmalıdır. ... ve İflas Kanunu Yönetmeliği"nin .... maddesine göre, bu masrafların, tahsilat makbuzu karşılığında para olarak alınması gerekir. Aksi takdirde talep yapılmamış sayılır. Cüz’i de olsa satış avansının yatırılmış olması, usulüne uygun bir satış talebinin bulunduğu anlamına gelir. Yatırılan masrafın yetmeyeceği sonradan anlaşılırsa, bunun tamamlanması istenebilirse de, masraf hiç yatırılmamışsa geçerli bir talebin varlığından söz edilemez.
Kıymet takdiri kesinleşmeden satış yapılmamakla birlikte, kıymet takdiri yapılmadan da satış istenebilir. Diğer bir anlatımla, kıymet takdirin yapılmaması sadece satışın yapılmasına engel olur. ... Müdürünün ret kararının ayrıca ... Hakimliğince iptalinin talep ve dava edilmesine gerek dahi olmadan mahkemece re"sen nazara alınması anılan madde hükümlerine uygun olacaktır.
Şikayet olunan ... İnş. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. satış talebi, yukarıda belirtilen ilke çerçevesinde usulüne uygun bir satış talebi olup, avansın kıymet takdiri aşamasında kullanılmasının sorumluluğu alacaklıya yüklenemeyeceği gibi, eksik masraf avansının ... Müdürlüğü"nce her zaman tamamlatılması da esasen mümkündür.
Diğer yandan, İİK"nda, süresinde satış istendikten sonra haczi ve satışı düşüren sebepler öngörülmemiş, sadece aynı Kanun"un 129/son maddesinde, ikinci ihalede alıcı çıkmazsa ""satış talebinin"" düşeceği düzenlenmiştir. İİK"nın 106 ve 110. madde hükümleri alacaklının takibi sürüncemede bırakmaması amacıyla getirilmiş olup, bu amaca uygun olarak anılan şikayet olunan tarafından İİK"nın 106. maddesindeki ... yıllık süre içerisinde
İİK"nın 59. maddesine uygun olarak satış talep edilerek avansı yatırılmış olmakla, bir daha satış istemesine gerek kalmaksızın, haczi ve satışının ayakta olduğunun kabulü gerekir. Satışın da aynı iki yıl içinde yapılmasının zorunlu olduğu, aksi halde haczin düşeceği yönünde yasada bir hüküm bulunmamaktadır. Alacaklıya yüklenen görev, süresinde satış isteyerek avansı yatırmaktır. İİK"nın 123. maddesinde satış görevi, ... dairesine yüklenmiş olup, satış ne zaman yapılırsa yapılsın, haciz ve satış talebi ayaktadır. Dairemizin son uygulaması bu yöndedir. İİK"nın kesinleşen kıymet takdirinin yapıldığı tarihten itibaren iki yıl geçmedikçe yeniden kıymet takdiri yapılamayacağını öngören 128/a-... fıkrası, varılan bu sonucu bertaraf eden bir düzenleme değildir. Dairemizin ....06.2012 tarih ve 2868 E, 4131 K, ....03.2012 tarih ve 1020 E, 2296 K, ....09.2013 tarih ve 4460 E, 5835 K sayılı ilamları bu yöndedir.
İki yıllık satış isteme süreci içinde taşınmaz başka bir dosyadan satılmış ise haciz düşmeyecektir. İlmi ve yargısal inançların bu yolda olduğu açıktır. (M.Oskay- C.Koçak İİK şerhi ... cilt, Ank.sh. 3046; Y.... H.D. 04...2001 gün ve 8906 Esas 8078K.)
Öte yandan; ... müdürlüğünce satış talebinin reddi kararı, alacaklının yasa ile doğan hakkın özünü ortadan kaldıran bir karar olması nedeniyle süresiz şikayete tabi olan bu karara yönelik şikayetin işbu dava ile yine şikayete bakmakla görevli ... Mahkemesi"nin önüne getirildiğinin de kabulü gerekir. Bu durumda; anılan ret kararının takip hukuku bakımından kesinleştiği sonucuna varılmamalıdır.
Şikayet konusu işlemin bir hakkın yerine getirilmesinden veya sebepsiz sürüncemede bırakılmasından dolayı ve kamu düzenine aykırı olan işlemlere karşı yapılacak şikayetlerin süresiz bulunduğu hususunun somut olayımızda uygulama yeri olmasına göre ... müdürünün işleminin işbu davada savunma yolu ile ayrıca şikayet te edilmesine göre, ret kararının da bu davada ele alınıp değerlendirilmesi gerektiği gözetilmelidir.
... uygulamalarına (örneğin Y... HD"nin ......2003 gün ve 2126/24743 sayılı ilamı) göre en önemli kriter, tarafların, üçüncü kişilerin ve kamunun menfaatinin korunması için konulmuş emredici (amir) hükümlerine aykırılık teşkil etmesi olup, bu nitelikteki ... müdürünün işleminin süreye bakılmaksızın incelenmesi gerekecektir. (Bkz: M.Oskay-C.Koçak, İİK şerhi Ank. sh.140,141)
Belirtilen bu nedenlerle süresiz şikayet hakkına sahip olan şikayet olunanın, aleyhindeki bu karara karşı İİK"nın .... maddesine göre süreli şikayet yoluna gitmeyerek ... müdürünün kararını iptal ettirmemiş olmasının, hakkın özü olan İİK"nın 59, 106 ve 110. maddelerine uygun olarak süresinde yaptığı satış talebinin ona sağladığı hukuki sonuçları ortadan kaldırdığı sonucuna varılmaz.
Bu durumda, İİK"nın 106. maddesi uyarınca iki yıl içinde satış talebinde bulunan, 59. maddesi uyarınca masrafını yatıran şikayet olunan ... İnş. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. yasa ile kendisine yüklenen işlemleri yerine getirdiğinden, haczinin ayakta olduğunun kabulü gerekir. ... müdürünün satış isteme talebinin reddi kararına karşı süreli şikayet yoluna başvurulmadığı gerekçesiyle haczin düştüğü sonucuna varılması, anılan yasal düzenlemelerle ve hakkaniyetle bağdaşmadığından kararın, şikayet olunan ... İnş. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. lehine bozulması gerekmiştir.
...)Kabule göre, sıra cetveline yönelik şikayetlerde ... Mahkemesi, önüne gelen şikayetleri sonuçlandırmak ve ... müdürüne bu yönde talimat vermekle görevli olup, gerekçede düzenlenecek yeni sıra cetvelinde sıra cetvelinin hangi ilkelere göre düzenleneceğini belirtmesi, diğer anlatımla alacaklıların ne miktar için hangi sıralarda yer alması gerektiğini saptaması, hukuka uygun olmayan kısımları göstermesi, bu çerçevede
işlem yapılması için ... müdürüne talimat vermesi (İİK. m..../I) gerektiğinden, iptal nedenlerinin gerekçede belirtilmesi ve hüküm fıkrasında gerekçe tekrar edilmeden sıra cetvelinin iptaline karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, gerekçede yer alması gereken "şikayetçinin alacaklı sıfatını taşıdığı ... .... ... Müdürlüğü"nün 2011/12953 Esas sayılı dosyasının derece kararının .... sırasında olacak şekilde yer alması gerektiğine" ibaresine hüküm kısmında yer verilmesi, özel olarak İİK"nın .../.... maddesine ve genel olarak ta hükmün sonuç kısmında gerekçeye ait herhangi bir sözün tekrar edilmemesine ilişkin HMK"nın 297/.... maddesine aykırı olduğu gibi, ... müdürünün yerine geçilmek suretiyle mahkemece sıra cetvelinin düzenlenmesi anlamına da geldiğinden doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, şikayet olunan ... İnş. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, şikayet olunan ... İnş. Nak. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere ....09.2013 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

- KARŞI OY YAZISI -
Dava; şikayete konu edilen derece kararının .... sırasında yer alan ... .... ... Müdürlüğü"nün 2011/660 esas sayılı dosyasında ....03.2011 ve 07.02.2012 tarihlerinde satış talebinde bulunulmuş ise de; bu taleplerin ... Müdürlüğünce reddedildiği, yapılan şikayet üzerine ret kararının kaldırılmadığı, bu nedenle geçerli bir satış talebinin bulunmadığı ve haczin düştüğü iddiası ile sıra cetvelinin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
... hukuku bir talep hukukudur. ... takibinin tüm aşamalarında tarafların (alacaklı ve borçlunun) talepte bulunması ve ... müdürünün bu kapsamda işlem yapması gerekir.
Kanun bazı işlemleri ... müdürünün kendiliğinden yapacağını öngörmüştür. Ancak satış talebi alacaklı tarafından yapılması gereken işlemlerden biridir. Alacaklı satış talebi ile birlikte gerekli masrafları İİK"nın 59. maddesi uyarınca avans olarak yatırmak zorundadır. Aksi takdirde İİK"nın 110. maddesi gereğince mahcuz üzerindeki haciz düşer. Sicil üzerinde haczedilmiş bir motorlu aracın elde olmaması, mahcuz taşınmazın kıymet takdirinin yapılmamış olması, satış talebine engel değildir. Bu işlemler satışa hazırlık işlemleri niteliğinde olduğundan, satış talebinden sonra da yakalama, kıymet takdiri vb. eksikliklerin tamamlanması mümkündür.
Geçici hacze (İİK.108) veya borçlu ve alacaklı arasında satış talebinden evvel borcun taksitlendirilmesinin (İİK"nın 111.) yapılması halinde, satış talebi ... müdürünce yasal engeller bulunması nedeni ile reddedilecektir. Gerek yasal, gerekse yasal olmayan
nedenlerle satış talebi ... müdürlüğünce reddedilmesi halinde, bu ret kararının yerinde olup olmadığının ... Hakimi tarafından İİK"nın .... maddesi uyarınca şikayet yolu ile huzuruna gelen uyuşmazlığın yasaya uygun olup olmadığını incelenip karara bağlaması gerekmektedir. Aksi halde ... müdürünün reddettiği bir kararın yasal olduğunu kabul etmek demek, ... mahkemelerinin kuruluş amacına ters düşer. Öğretide de; yasal süresi içerisinde şikayet yoluna gitmeyen ilgilinin kanuna uygun verilmeyen kararını kabul ettiği varsayılmaktadır. Uygulamada da; HGK"nın ......2010 gün, ...-507 E, 140 K, ... HD"nin ....03.2010 gün 9534 - 3280 K, 05.06.2008 gün, 4756 E - 6197 K, .... HD"nin 05...2012 gün 4479 - 6395 K sayılı ilamları bu yöndedir.
Açıklanan nedenler karşısında; şikayete konu sıra cetvelinde .... sırada yer alan ... .... ... Müdürlüğü"nün 2011/660 Esas sayılı dosyasında alacaklı olduğunu iddia eden tarafça ....03.2011 ve 07.02.2012 tarihlerinde satış talebinde bulunulmuş ise de; talebinin ... müdürlüğünce reddedilmesi ve şikayet üzerine ... Hakimliğince kaldırılmaması sonucu geçerli bir satış talebinin varlığından sözedilemeyeceğinden ve süresinde geçerli bir satış talebi de olmadığından usul ve yasaya uygun olan davanın kabulüne dair mahkeme ilamının onanması görüşünde olduğumdan sayın çoğunluğun bozma yönündeki görüşüne katılamıyorum. ....09.2013

...