Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2008/2630 Esas 2009/1540 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Sivas İş Mahkemesi
TARİHİ : 21/11/2007
NUMARASI : 2006/253-2007/634
                       
Davacı, Kurum tarafından tahakkuk ettirilen ek prim borcunun iptaliyle, borcu bulunmadığının tespitine   karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin  kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan  ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Dava, Sosyal Güvenlik Kurumu müfettişince saptanan bildirim dışı kalmış işçilik nedeniyle davalı Kurumca tahakkuk ettirilen 21.487.89 TL. ek prim borcu bulunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece istemin kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden davacı şirketin yapımını 05.10.2004 tarihli ihale sözleşmesi ile üstlendiği 100 adet Dam, 1300 adet fren Üçgeni işini davadışı taşeron A. I. Sanayi ve Tic. Ltd. Şirketine fatura karşılığı yaptırdığı bu nedenle davalı Kuruma işçilik bildirimde bulumadığı, davalı Kurum müfettişi tarafından yapılan inceleme ve değerlendirme sonucu yapılan işe %10 işçilik oranı belirlenerek 48.363.65 TL. eksik işçilik tespit edildiği ve bu miktar üzerinden ek prim ve gecikme zammı tahakkuk ettirildiği müfettiş raporunda imal edilen 100 adet Dam ile 1300 adet fren Üçgeninin A. Ltd. Şirketinin fabrika işyerinde devamlı çalışan işyeri elemanlarıyla imal edilerek davacı şirkete fabrikada teslim edilmesi, imal edilen işlerin davacı şirkete ait işyerinde montajının söz konusu olmadığının anlaşılması nedeniyle davacı şirket tarafından ibraz edilen 14.10.2004 tarih 272154, 26.10.2004 tarih 272178, 01.11.2004 tarih 272195, 05.11.2004 tarih 227207 numaralı fatura tutarlarının dikkate alınmadığının bildirildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, davacı şirketin yapımını ihale sözleşmesi ile üstlendiği işe ait ihale sözleşmesi, ihale şartnamesi, geçici ve kesin kabul raporları, hakediş belgeleri ve ekleri getirtilmediğinden bilirkişiler tarafından hazırlanan raporun denetimi yapılamadığı gibi dosyadaki mevcut delillerin hüküm kurmaya yeterli nitelikte olduğundan da söz edilemez.
Yapılacak iş; öncelikle davacı şirket ile dava dışı idare arasında yapılan ihale sözleşmesi, ihale şartnamesi geçici ve kesin kabul raporları hakediş rapor ve belgeleri ile ekleri getirtilmek suretiyle yapılan işi hiçbir kuşku ve duraksamaya yol açmayacak şekilde belirlemek, ihale konusu işlerde asgari işçilik oranını teknik usullerle saptamasını bilen kişiler arasından üç kişilik bilirkişi heyeti oluşturularak işin gerçekleştirildiği tarihte yürürlükte olan 16-192 sayılı Ek Genelgedeki işçilik oranlarıda dikkate alınmak suretiyle yapılan işin kaç günde kaç işçiyle yapılabileceğini belirlemek suretiyle asgari işçilik oran ve miktarını tespit ettirmek, bilirkişilerce tespit edilecek işçilik günü ve işçi sayısına kurumca kabul edilen miktardan ve oranın farklı olması halinde sebeplerini açıklattırmak, Kurumca dikkate alınmayan faturaların dikkate alınıp alınmayacağı, alınacak ise dikkate alınma gerekçeleri, müfettiş raporundan farklı sonuçlara varılması halinde bunun gerekçesi de açıklanmak suretiyle gerçek biçimde işçilik oran ve işçi miktarını, bildirimin noksan olup olmadığını saptamak ve sonuca göre hüküm kurmaktır.
Mahkemece öngörülen biçimde bir inceleme yapılmaksızın, ihale ile alınan işin ne olduğu net olarak belirlenmeksizin soyut ve takdire dayalı bilirkişi raporu esas alınarak sonuca gidilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan  temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 05.02.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.