MAHKEMESİ :... Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki sıra cetveline şikayetin yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı şikayetin kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde şikayet olunan ... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Şikayetçi vekili, müvekkilinin alacaklı olduğu ... dosyasında, takip borçlusuna ait aracın trafik kaydına ....01.2011 tarihinde haciz şerhi işlendiğini, ....06.2011 tarihinde de aynı araç için fiil haciz istendiğini ve aynı gün buna ilişkin yakalama satış avansı yatırıldığını, araç üzerindeki haciz devam ederken, talepleri üzerine, ... Müdürlüğü"nce 09.05.2012 tarihinde haczin yenilendiğini, 09.05.2012 tarihinde konulan haciz yeni bir haciz olmadığı halde, düzenlenen sıra cetvelinde müvekkilinin haciz tarihi olarak ....01.2011 tarihinin esas alınması gerekirken, 09.05.2012 tarihinin esas alındığı ve müvekkiline, haciz tarihi ....02.2012 olan şikayet olunan ..."dan sonra .... sırada yer verildiğini, oysaki haciz tarihi itibariyle müvekkilinin rehin alacaklısı şikayet olunan ING Bank A.Ş."den sonra .... sırada yer alması gerektiğini ileri sürerek, sıra cetvelinin iptalini istemiştir.
Şikayet olunanlar, cevap vermemiştir.
Mahkemece, dosya üzerinden yapılan incelemeye göre; şikayete konu sıra cetvelinde, şikayetçinin haciz tarihinin 09.05.2012 tarihi olarak kabul edildiği, ancak, şikayetçinin alacaklı olduğu ... takip dosyasında, bedeli paylaşıma konu aracın trafik kaydına ....01.2011 tarihinde haciz şerhi işlendiği, alacaklı vekilinin istemi üzerine ....06.2011 tarihinde de fiili haciz yapılmak üzere yakalama avansı alındığı ve yakalama şerhi işlendiği, takip borçlusunun, şikayetçinin ....01.2011 tarihli haczinin düştüğünün tespiti istemiyle ... ... Hukuk Mahkemesine yaptığı itiraz üzerine, mahkemece, ....06.2011 tarihinde yatırılan avansın aynı zamanda satış avansı olduğu, bu nedenle, ....01.2011 tarihli haczin düşmediğinin tespitine ilişkin verilen kararın kesinleştiği, anılan ... Mahkemesi"nce verilen bu kararın bağlayıcı nitelikte olduğu, bu itibarla ....01.2011 tarihli haczin ....06.2011 tarihinde itibaren bir yıl süreyle devam edeceği, araç üzerine 09.05.2012 tarihinde bir kez daha haciz konulmuş ise de, bu haczin yeni bir haciz olmayıp, ....01.2011 tarihli haczin devamı niteliğinde olduğu, sonuç itibariyle şikayetçinin haczinin şikayet olunan ..."ın ....02.2012 tarihli haczinden önce olduğu, bu bakımdan sıra cetvelinde şikayetçiye .... sırada yer verilmesi gerektiği gerekçesiyle, şikayetin kabulü ile sıra cetvelinin .... sırası bakımından iptaline, sıra cetvelinde .... sırada şikayetçinin, .... sırada şikayet olunan ..."ın alacaklı bulunduğu takip dosyalarının olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Kararı, şikayet olunan ... vekili temyiz etmiştir.
...-Şikayet, sıra cetvelinde sıraya ilişkindir.
Ülkemizin de tarafı olduğu ve Anayasa"nın 90. maddesi gereği iç hukukun bir parçası olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi"nin ..., 1982 Anayasası"nın 36. maddesinde adil yargılanma hakkına yer verilmiştir. 1086 sayılı HUMK"nın 73. maddesi " Kanunun gösterdiği istisnalar haricinde hakim her iki tarafı istima veyahut iddia ve müdafaalarını beyan etmeleri için kanuni şekillere tevfikan davet etmedikçe hükmünü veremez" hükmünü içermektedir. 6100 sayılı HMK"nın .... maddesinde ise adil yargılanma hakkının en önemli unsuru olarak hukuki dinlenilme hakkı düzenlenmiş, bu hakkın, yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını, mahkemenin, açıklamaları dikkate alarak değerlendirme yapmasını da içerdiği belirtilmiştir. İİK"nın .../.... maddesinde " Aksine hüküm bulunmayan hallerde ... mahkemesi, şikayet konusu işlemi yapan ... dairesinin açıklama yapmasına ve duruşma yapılmasına gerek olup olmadığını takdir eder; duruşma yapılmasını uygun gördüğü takdirde ilgilileri en kısa zamanda duruşmaya çağırır ve gelmeseler bile gereken kararı verir." hükmüne yer verilmiştir. Kanunda açıklık bulunmayan hallerde, duruşma yapılıp yapılmayacağı hakimin takdirine bırakılmış ise de; öngörülen takdir hakkı mutlak bir seçimlik hak olmayıp, halin icabına göre değerlendirilmesi gereken bir takdir hakkıdır. Sıra cetveline karşı şikayette bulunulması halinde bu takdir hakkının duruşma yapılarak kullanılması kanunun amacına uygun düşer. Mahkemenin takdirine göre duruşma açılmasının gerekli görüldüğü hallerde ilgililerin duruşmaya çağrılması yasal bir gerekliliktir. Şikayet sonunda hakları haleldar olabilecek alacaklıların savunma haklarını kullanabilmeleri ve adalet dengesinin sağlanabilmesi bakımından takdir hakkı, duruşma açılması yönünde kullanılmalıdır. Mahkemece, şikayet dilekçesi şikayet olunanlara tebliğe çıkarılmış ise de, duruşma günü belirlenmemiş ve taraf vekillerine tebliğ edilmemiş olup, yargılamanın 6100 sayılı HMK"da düzenlenen ilkelere göre yürütülüp sonuçlandırılması gerektiğinden dosya üzerinden hüküm kurulması da doğru olmamıştır.
Öte yandan, sıra cetveline yönelik şikayetlerde ... Mahkemesi, önüne gelen şikayetleri sonuçlandırmak ve ... müdürüne bu yönde talimat vermekle görevli olup, düzenlenecek yeni sıra cetvelinde sıra cetvelinin hangi ilkelere göre düzenleneceğini belirtmesi, diğer anlatımla alacaklıların ne miktar için hangi sıralarda yer alması gerektiğini saptaması, hukuka uygun olmayan kısımları göstermesi, bu çerçevede işlem yapılması için ... müdürüne talimat vermesi (İİK. m..../I) gerektiğinden, iptal nedenlerinin gerekçede belirtilmesi ve sıra cetvelinin iptaline karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, hüküm fıkrasında, ayrıca sıralamanın nasıl yapılacağının gösterilmesi HMK"nın hüküm fıkrasında gerekçeye ait herhangi bir sözün tekrar edilmemesine ilişkin 297/.... maddesine aykırı olarak gerekçe kısmı hüküm bölümünde yeniden tekrar edilmesi anlamına geldiği gibi, ... müdürünün yerine geçilmek suretiyle sıra cetvelinin düzenlenmesi anlamına da geldiğinden doğru olmamış, hükmün bu nedenle de bozulması gerekmiştir.
...-Kabule göre, İİK"nın 106/.... maddesinde, "Alacaklı, haczolunan mal taşınır ise hacizden itibaren bir yıl, taşınmaz ise hacizden itibaren iki yıl içinde satılmasını isteyebilir." İİK"nın 110/.... maddesinde, "Bir malın satılması kanuni müddet içinde istenmez veya ... müdürü tarafından verilecek karar gereği gerekli gider onbeş gün içinde depo edilmezse veya talep geri alınıp da kanuni müddet içinde yenilenmezse o mal üzerindeki haciz kalkar. Hacizli malın satılması yönündeki talep bir defa geri alınabilir." hükümleri öngörülmüştür.
Somut olayda, şikayetçinin alacaklı olduğu ... dosyasında, takip borçlusuna ait aracın trafik kaydına ilk olarak ....01.2011 tarihinde haciz konulduğu, şikayetçinin, ....06.2011 tarihinde aracın muhafaza altına alınmasını talep ederek yakalama ve muhafaza
masraflarını yatırdığı, talep üzerine, aynı aracın trafik kaydına 09.05.2012 tarihinde yeniden haciz konulduğu, aracın şikayet olunan rehin alacaklısı ... Bank A.Ş."nin alacaklı olduğu ... dosyasında ........2012 tarihinde satıldığı ve düzenlenen sıra cetvelinde şikayetçinin haciz tarihi olarak 09.05.2012 tarihi esas alınarak, şikayetçiye üçüncü sırada yer verildiği anlaşılmıştır.
Haczin düşmemesi için yasal süresi içerisinde usulüne uygun olarak açıkça satış talebinde bulunulması ve avansının yatırılması gerekir. Taşınırların muhafaza altına alınması hakkındaki istem satış öncesi hazırlık işlemi olup, satış hazırlıklarına ilişkin istem ve işlemler satış talebi gibi hüküm ve sonuç doğurmayacağından, İİK"nın 106. maddesinde öngörülen süreyi kesmez ve haczin düşmesine engel olmaz. Bu haczin düşmesinden sonra, kesinleşmiş yeni bir takip üzerine, yeni bir haciz talebi olmadan trafik kaydına haciz kolunmasına, esasen şikayetçinin ve mahkemenin de kabul ettiği üzere geçerli hukuki sonuç bağlanamaz. Somut olayda, şikayetçi tarafça süresinde satış istenilmediğinden, şikayetçinin ....01.2011 tarihli haczinin düştüğünün kabulü gerekir. ... ... Hukuk Mahkemesi"nin 2012/128 E, 172 K. sayılı dosyasında, şikayet olunanlardan ... taraf olmadığına göre, o dosya üzerinden anılan ilkelere aykırı olarak verilen kararın eldeki dosya yönünden kesin hüküm oluşturması da mümkün değildir. Bu durumda mahkemece, şikayetçinin ....01.2011 tarihli haczinin düştüğü gerekçesiyle şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ :Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, şikayet olunan ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, ....09.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.