23. Hukuk Dairesi 2013/3772 E. , 2013/5813 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın husumet nedeni ile reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkili ile davalılar arasında müvekkili adına .../... hisse oranında tapuda kayıtlı olan arsa üzerinde inşaat yapımı için ....02.2007 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını, sözleşmenin .... maddesinde anlaşmaya uymayan taraf veya ihlâl edenin, diğer tarafa mevcut arsa üzerindeki bir adet dairenin rayiç değerinin yarısı kadar cezai şart ödemekle yükümlü olduğunun kararlaştırıldığını, buna rağmen inşaatın sözleşmede belirlenen otuz ay içerisinde bitirilmediğini ileri sürerek, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla cezai şart olarak belirlenen bir adet dairenin rayiç değerinin yarısı ....000,00 TL"nin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar, davacının dava konusu taşınmaz üzerindeki tüm hisselerini başkalarına sattığını, dava açma hakkı bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; davacı arsa sahibinin kendi adına olan tapu kaydını dava açmadan önce devrettiği, sözleşmeye konu binada kat irtifakı kurulduğu, davacı arsa sahibi adına herhangi bir daire ve dükkanın tapu kaydının olmadığı, davacının aktif dava ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle, davanın husumet nedeni ile reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine bağlı cezai şartın tahsili istemine ilişkindir. Davacı arsa sahibinin, dava tarihinden önce yüklenici ... ile... ve ..."e bazı bağımsız bölümlerin devrini yaptığı ve kendi üzerinde hiç bir bölüm kalmadığı, inşaatın henüz tamamlanmamış olduğu uyuşmazlık dışıdır.
Sözleşmenin tarafı olan arsa sahibinin taşınmaz üzerindeki payını yüklenici olan davalılar dışında kalan dava dışı .... kişilere tapuda devretmiş olması, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden doğan hakları ayrıca yazılı olarak temlik etmedikçe, anılan sözleşmeye dayalı hakların da devri anlamına gelmez. (YHGK"nın ....03.2008 tarih ...-279 E., 2008/277 K. sayılı ilamı ile Dairemizin ....03.2013 tarih ve 327 E, 1732 K sayılı ilamı bu yöndedir.)
BK"nın 163. maddesi gereğince, alacağın temliki kapsamında sözleşmeden doğan şahsi hakların temliki yazılı biçimde yapılmadıkça geçerli olmaz. Davacı arsa sahibi yüklenici ile arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan haklarını bağımsız bölümü sattığı dava dışı .... ile...."e temlik etmemiş ise sözleşmeye dayalı olarak talepte bulunma hakkının bulunduğunun kabulü gerekir. Sözleşmeden kaynaklanan hakların temlik edilmiş olması halinde, arsa sahibinin sözleşmeye dayalı olarak talepte bulunma hakkı olmayacaktır.
Öte yandan, 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 355 nci vd. ( 6098 sayılı TBK"nun 470 nci vd) maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi” ... sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa (yapı) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, tam olarak iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir. Davacının yüklenicilerden sadece ..."ya bu sözleşmenin özelliği gereğince inşaat yapımının bedeli olarak arsa payını devretmesi, sözleşmeden kaynaklanan hakların bu yükleniciye temliki sonucunu doğurmayacağından, anılan .... kişilere bu hakları ayrıca temlik etmedikçe, davacı sözleşmeye dayalı haklarını yüklenici bu davalıya ileri sürebileceği gibi, diğer davalı yüklenici ..."e (herhangi bir pay devri dahi yapılmamıştır) sözleşmeye dayalı istemlerini anılan .... kişilere bu haklarını ayrıca temlik etmedikçe ileri sürebilir. Davacının aktif dava ehliyeti bulunup bulunmadığının tespiti, davalı yüklenicilere değil, .... kişilere devir ve ayrıca sözleşmeden kaynaklanan hakların temlik edilip edilmemesine bağlıdır.
Bu durumda mahkemece, davacı ile davacı tanıkları .... ile .... dinlenerek, arsa sahibinin sözleşmeden kaynaklanan haklarını tapuda devir yaptığı bu kişilere devredip devretmediği sorulup, varsa yazılı temlik sözleşmesinin sunulmasının sağlanması, davacının aktif dava ehliyetinin bulunup bulunmadığı üzerinde yeterince durulması, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, bu yönden eksik incelemeye dayalı olarak karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ....09.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.