4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun’a aykırı davranmaktan dolayı... Radyo ve Televizyon Yayıncılık A.Ş. hakkında, aynı Kanun’un 3/6. maddesi uyarınca 73.263,00 Türk lirası idarî para cezası uygulanmasına dair Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun 26/06/2013 tarihli ve 82 sayılı kararına yönelik başvurunun reddine ilişkin Ankara 7. Sulh Ceza Mahkemesinin 14/10/2013 tarihli ve 2013/861 değişik iş sayılı kararına yapılan itirazın reddine dair mercii Ankara 26. Asliye Ceza Mahkemesinin 20/12/2013 tarihli ve 2013/606 değişik iş sayılı kararı aleyhine, Adalet Bakanlığı"nın 24/09/2018 gün ve 10442 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekindeki dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 01/10/2018 gün ve KYB. 2018/78912 sayılı ihbarnamesi ile dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre, benzer bir olaya ilişkin olarak Yargıtay 19. Ceza Dairesinin 08/10/2015 tarihli ve 2015/193 esas, 2015/5256 sayılı kararında da değinildiği üzere, 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun’un 3/6. maddesinde yer alan “Televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde tütün ürünleri kullanılamaz, görüntülerine yer verilemez”, aynı Kanun’un eylemin işlendiği tarihte yürürlükte bulunan 5/4. maddesine göre “3 üncü maddenin altıncı fıkrasındaki yasağın görsel yayın yoluyla ihlal edilmesi halinde; yerel yayın yapan kuruluşlar, bin Türk Lirasından beşbin Türk Lirasına kadar, bölgesel yayın yapan kuruluşlar, beşbin Türk Lirasından onbin Türk Lirasına kadar, ulusal yayın yapan kuruluşlar, ellibin Türk Lirasından yüzbin Türk Lirasına kadar idarî para cezası ile cezalandırılır. Bu cezaya karar vermeye Radyo ve Televizyon Üst Kurulu yetkilidir.” maddeleri gözetildiğinde itirazcı kuruluşun 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’un 3. maddesinde tanımlanan ulusal yayın kapsamında nüfusun %70"ine ulaştığına ve karasal yayın ruhsatı olduğuna dair dava dosyasına sunulan delil olmadığı, bu nedenle itiraz eden kuruluşa ulusal yayın kapsamında ceza verilmesinin kanunî dayanağının bulunmadığı gözetilmeden, itirazın kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediği, gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla,
Gereği görüşülüp düşünüldü:
Kabahate konu eylem tarihinde yürürlükte bulunan 4207 sayılı Kanun"un "Diğer Koruyucu Önlemler" başlıklı 3/6. maddesi;
"(6) Televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde tütün ürünleri kullanılamaz, görüntülerine yer verilemez." iken,
05.12.2018 tarihinde yürürlüğe giren, 15/11/2018 tarihli 7151 sayılı Kanun"un 23. maddesiyle değişen 4207 sayılı Kanun"un 3/6. maddesi;
"(6) (Değişik:15/11/2018-7151/23 md.) Televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde, sinema ve tiyatrolarda gösterilen eserlerde tütün ürünlerinin kullanılması ve görüntülerine yer verilmesi ya da internet, topluma açık olan sosyal medya veya benzeri ortamlarda ticari gaye ile veya reklam amacıyla tütün ürünlerinin kullanılması ve görüntülerine yer verilmesi yasaktır." şeklinde düzenlenmiştir.
Yine kabahate konu eylem tarihinde 4207 sayılı Kanun"un "Ceza hükümleri" başlıklı 5/4. maddesi ise;
"(4) 3 üncü maddenin altıncı fıkrasındaki yasağın görsel yayın yoluyla ihlal edilmesi halinde; yerel yayın yapan kuruluşlar, bin Türk Lirasından beşbin Türk Lirasına kadar, bölgesel yayın yapan kuruluşlar, beşbin Türk Lirasından onbin Türk Lirasına kadar, ulusal yayın yapan kuruluşlar, ellibin Türk Lirasından yüzbin Türk Lirasına kadar idari para cezası ile cezalandırılır. Bu cezaya karar vermeye Radyo ve Televizyon Üst Kurulu yetkilidir." hükmünü amir iken,
11.09.2014 tarihinde yürürlüğe giren, 10.09.2014 tarihli 6552 sayılı Kanun"un 111. maddesiyle değişen 4207 sayılı Kanun"un 5/4. maddesi;
"(4) (Değişik: 6552 - 10.9.2014 / m.111) 3 üncü maddenin altıncı fıkrasındaki yasağın görsel yayın yoluyla ihlal edilmesi hâlinde, yasağa aykırı yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşa ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir. İdari para cezası miktarı, on bin Türk lirasından az olamaz. Bu cezaya karar vermeye Radyo ve Televizyon Üst Kurulu yetkilidir." şeklinde düzenlenmiştir.
Keza Dairemizin 08.10.2015 tarihli, 2015/193 E. 2015/5256 K. Sayılı, 26.10.2015 tarihli, 2015/17689 E. 2015/6118 K. Sayılı ve 12.12.2016 tarihli, 2016/700 E. 2016/23377 K. sayılı kararlarında;
... TV logolu... Radyo ve Televizyonculuk A.Ş. adlı yayıncı kuruluş hakkında, RTÜK tarafından değişik tarihlerde yine 4207 sayılı Kanun"un 5/4. Maddesi gereği verilen idari para cezası uygulamaları hakkında;
Eylem tarihindeki yasal düzenlemeler çerçevesinde kabahatlinin yerel yayın mı bölgesel yayın mı yoksa ulusal yayın mı yaptığının tespiti açısından, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu İzleme ve Değerlendirme Dairesinin, RTÜK Başkanlık makamına sunduğu 06/11/2013 tarih ve 44096195-120.02/567 sayılı yazısı ve eki olan ek 6 tabloda anılan TV kanalının "Yerel TV (T3) Tipinde" "Yerel ve Uydu Ortamında Yayın Yapan Kuruluş" olarak belirtilmiş olması karşısında, söz konusu sigara görüntülerinin yayınlandığı TV kuruluşunun yerel statüde olduğu, ayrıca yayının 6112 sayılı Kanun kapsamındaki teknik tabiri ile "karasal" nitelikte olmadığından, "ulusal bir yayın" olarak da kabul edilemeyeceği, bu nedenle eldeki verilere göre sadece karasal ortamda yerel yayın lisansına sahip olan yayıncının "yerel yayın yapan kuruluş" olarak nitelendirilerek idari yaptırıma tabi tutulması gerektiği belirtilmiştir.
Kanun yararına bozma talebine konu somut olayda;
Bursa ve çevresinde izleyici kitlesine sahip olan, 6112 sayılı Kanun"a göre hem yerel karasal yayın lisansı, hem de uydu yayını lisansı olduğu anlaşılan... TV adlı yayıncı kuruluşun, 26.05.2013 tarihli yayın akışında tütün ürünü görüntüsüne yer verdiğinin tespit edilmesi üzerine RTÜK"ün 26.06.2013 tarihli 73.263,00 TL idari para cezası yaptırımıyla cezalandırıldığı, başvuranın "bahsi geçen yayının ulusal bazda yayın yapan kuruluş olmadığı gerekçesiyle" yaptığı başvurunun reddedilmesi üzerine yapılan itirazının da reddedildiği görülmüştür.
Yukarıda yazılı mevzuat ve emsal kararlar çerçevesinde; 4207 sayılı Kanun"daki kavram ve terimlerin karıştırılmaya müsait yazımı göz önüne alınarak, gerek 6552 gerekse 7151 sayılı kanunlarla yapılan değişiklikler sonucunda, kabahat eyleminin cezalandırılmasında esas alınan temel ölçütün "yayının yerel, bölgesel veya ulusal bazda olup olmadığı" değil, "yayıncı kuruluşun ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim geliri" olarak değiştirildiği, 5326 sayılı Kanun"un "Zaman bakımından uygulama" başlıklı 5. maddesi uyarınca, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun zaman bakımından uygulamaya ilişkin hükümlerinin kabahatler bakımından da uygulanacağı, somut olayda "lehe kanun" değerlendirilmesi yapılsa dahi değişiklik sonrası son durumda verilebilecek idari para cezasının 10.000 TL"den az olamayacağının düzenlenmesi karşısında, kanun yararına bozmaya konu mahkeme kararının verildiği tarihteki uygulamanın eylem tarihindeki mevzuata göre kabahatlinin lehine olacağı değerlendirilmiştir.
Buna göre mahkemece, kabahate konu eylem, idari para cezası ve başvurunun reddine dair karar tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat çerçevesinde, başvuran yayın kuruluşunun statüsünün "yerel yayın yapan kuruluş" olarak nitelendirilmesi ve buna göre uygulanan idari yaptırımın, kabahatin işlendiği tarihte yürürlükte ve lehe olan 4207 sayılı Kanun"un 5/4. maddesinde düzenlenen ve 2013 yılı öncesi yeniden değerleme oranları da dikkate alındığında yerel yayın yapan kuruluşlar için öngörülen 1.463,00 TL idari para cezası olarak belirlenmesi gerekirken, RTÜK tarafından verilen ulusal yayın yapan kuruluş olarak kabul edilen başvuranın başvurusunun ve itirazının reddedilmesinin kanuna aykırı olduğu anlaşılmakla,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yukarıdaki nedenlerle yerinde görüldüğünden, Ankara 26. Asliye Ceza Mahkemesinin 20/12/2013 tarihli ve 2013/606 değişik iş sayılı kararının 5271 sayılı CMK"nin 309/4-d maddesi uyarınca BOZULMASINA, bozma nedenine göre; kabahatli hakkında Radyo ve televizyon Üst Kurulunun 26.06.2013 tarihli ve 82 sayılı kararıyla uygulanan 73.263,00 TL idari para cezasının, kabahatli yayın kuruluşunun karasal ortamda yerel yayın yapan kuruluş olarak nitelendirilmesi nedeniyle, 4207 sayılı Kanun"un eylem tarihinde yürürlükte olan ve kabahatlinin lehine olduğu değerlendirilen 1.463,00 TL idari para cezası olarak DÜZELTİLMESİNE, infazın bu miktar üzerinden yapılmasına, 06.05.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.