Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2010/3015 Esas 2010/4087 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 19.09.2008 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 16.12.2009 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı, 1 parsel sayılı taşınmazın yola bağlantısı bulunmadığını ileri sürerek, davalıya ait 1 parsel sayılı taşınmazdan geçit hakkı kurulmasını istemiştir.
Davalı, davanın reddini savunmuş, mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş, hükmü davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesine dayalı geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir.
Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir.
Saptanan geçit nedeniyle yükümlü taşınmaz malikine ödenmesi gereken bedel taşınmazın niteliği gözetilerek uzman bilirkişiler aracılığı ile objektif kıstaslar esas alınarak belirlenmelidir. Saptanacak bedel de hükümden önce depo ettirilmelidir.
Somut olayda, davacı maliki olduğu taşınmazın yola bağlantısı bulunmadığından davalıya ait taşınmazdan geçit hakkı kurulmasını istemiştir. Dosya içerisindeki pafta örneğinden, davacının 11 parsel sayılı taşınmazının mutlak geçit ihtiyacı içinde bulunduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece, davacı taşınmazı yararına, davalıya ait 1 parsel sayılı taşınmazdan geçit kurulmasında hukuka aykırı bir yön bulunmamaktadır. Ancak, geçit bedeli geçit ile yükümlendirilen taşınmaz malikine ödenmek üzere hükümden önce depo ettirilmemiş, davalı zararına bir sonuç yaratılmıştır. Bu nedenle, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 09.04.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi.