19. Hukuk Dairesi 2018/1061 E. , 2019/3959 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde fer"i müdahiller vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
- KARAR -
Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında imzalanan 20.06.2012 tarihli iki sözleşme gereğince davalının müvekkiline zeytinyağı satmayı borçlandığını, bunun karşılığında davalıya toplam bedeli 476.750.TL olan 10 adet çek verildiğini, ancak davalının üzerine düşen edimi yerine getirmeyerek sözleşmeye konu malları teslim etmediğini belirterek müvekkilinin bedelsiz kalan çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi vermemiş, duruşmada davanın reddini istemiştir.
Davaya müdahale talebinde bulunan Başer Faktoring A.Ş vekili, çekte ciranta ve alacaklı konumunda olduğunu ve davaya katılmak istediklerini talep emiştir.
Davaya müdahale talebinde bulunan Tekstil Bank A.Ş vekili, iyi niyetli hamil olunduğundan davaya katılmak istediklerini, davacı tarafın kötü niyetli olduğunu ve konulan tedbirlerin kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesini talep emiştir.
Mahkemece 06.03.2013 tarihinde, iddia, cevap ve toplanan deliller doğrultusunda davacı tarafın davasını ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Hüküm, Dairemizin 26.09.2013 tarihli, ... E. - 2013/14859 K. sayılı ilamı ile; "Davacı taraf 20.06.2012 tarihli satış sözleşmelerine dayanarak davalıya mal alımı için çek verdiğini, ancak malların teslim edilmediğini ve çeklerin bedelsiz kaldığını belirterek menfi tespit talebinde bulunmuştur.Davacı tarafça mahkemeye sunulan sözleşmelerde teslim tarihi olarak 27.07.2012, 30.07.2012 ve 15.08.2012 tarihleri belirlenmiştir. Teslim tarihinin belirlenmiş olması teslimin satış anında yapılmadığını, yani peşin satış yapılmadığını göstermektedir. Mahkemece sözleşmeler altındaki imzaların davalıya ait olup olmadığı hususunda davalı isticvap edilerek imzaların ona ait olup olmadığı sorulmalı ve bu yönde bir araştırma yapılmalı, imzaların davalıya ait çıkması durumunda davalıya belirtilen tarihlerde mal teslimi yapıldığını kanıtlaması için delilleri sorulup sonucu dairesinde bir karar vermek gerekirken yazılı şekilde ve Anayasamızın 141.maddesi ile HMK"nun 297.maddesine aykırı bir şekilde gerekçesiz karar verilmesi doğru görülmemiştir." gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece 11.02.2015 tarihinde, bozmaya uyularak yapılan yargılamaya ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, taraflar arasında 20.06.2012 tarihinde düzenlenen sözleşme gereğince davalı şirket 214,400 adet natürel zeytin yağının yarısı olan 5360 kolisini, 107.200 adet natürel zeytin yağını ise 15.08.2012 tarihinde davacı şirkete teslim edeceğini kabul ederek taahhüt altına aldığı, ancak çekler karşılığında herhangi bir mal teslimi yapılmadığı, dosya içerisinde mevcut mal teslimine dair faturalarda hangi çeke karşılık olduğunun belli olmadığı, davacı şirket ile davalı şirket yetkililerinin ortak imzası ile 20.06.2012 tarihinde satış sözleşmesinin satıcının kusuruna binaen fesih ve geçersizliğine ilişkin fesih sözleşmesi düzenlendiği gerekçesiyle davanın kabulüne, çeklerin üzerine konulan tedbirin dosya kesinleşmesine kadar devamına, dosya kesinleştikten sonra çekler üzerindeki tedbirin kaldırılmasına karar verilmiş, hüküm fer"i müdahiller vekillerince temyiz edilmiştir.
Hüküm, Dairemizin 13.04.2016 tarihli, ... E.- 2016/6532 K. sayılı ilamı ile; "Hüküm taraflara yönelik olarak kurulur. Bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda dava konusu 10 adet çek yönünden davacının davalı ... Tic. Ltd. Şti."ye borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, ancak hüküm fıkrasının ikinci bendinde 10 adet çek üzerindeki tedbirin hüküm kesinleşinceye kadar devamına karar verilmiştir. Hükmü temyiz eden Turkasset Varlık Yönetim Şirket A.Ş. vekili ile Başer Faktoring A.Ş. vekili dava konusu çeklerin ciro yoluyla hamili olduklarını ve davada taraf olmadıları için üçüncü kişi konumunda bulunduklarını ve haklarını engelleyecek şekilde hüküm kurulamayacağını bildirmişlerdir. Yukarıda açıklandığı üzere mahkemenin davada taraf olmayan üçüncü kişilerin haklarını kısıtlayacak şekilde karar verilmiş olması isabetsiz olup, feri müdahil ve hükmü temyiz eden Adana Başer Faktoring A.Ş. ile Turkasset A.Ş. vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü gerekmiştir." gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde, taraflar arasında 20.06.2012 tarihinde düzenlenen sözleşme gereğince davalı şirket 214,400 adet natürel zeytin yağının yarısı olan 5360 kolisini, 107.200 adet natürel zeytin yağını ise 15.08.2012 tarihinde davacı şirkete teslim edeceğini kabul ederek taahhüt altına aldığı, ancak çekler karşılığında herhangi bir mal teslimi yapılmadığı, dosya içerisinde mevcut mal teslimine dair faturalarda hangi çeke karşılık olduğunun belli olmadığı, davacı şirket ile davalı şirket yetkililerinin ortak imzası ile 20.06.2012 tarihinde satış sözleşmesinin satıcının kusuruna binaen fesih ve geçersizliğine ilişkin fesih sözleşmesi düzenlendiği gerekçesiyle davanın kabulüne, çeklerin üzerine konulan tedbirin kaldırılmasına karar verilmiş, hüküm fer"i müdahiller vekillerince temyiz edilmiştir.
Daha önceden 11.02.2015 tarihinde mahkemece verilen hüküm, Dairemizin 13.04.2016 tarihli, ...E. - 2016/6532 K. sayılı ilamıyla “Yukarıda açıklandığı üzere mahkemenin davada taraf olmayan üçüncü kişilerin haklarını kısıtlayacak şekilde karar verilmiş olması isabetsiz olup, fer"i müdahil ve hükmü temyiz eden Adana Başer Faktoring A.Ş. ile Turkasset A.Ş. vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü gerekmiştir.”gerekçesiyle bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyularak karar verilmiş olmasına rağmen, bu kez fer"i müdahiller karar başlığında ve hüküm fıkrasında davalı sıfatıyla gösterilip aleyhlerine vekalet ücreti ve yargılama giderlerine hükmedilmek suretiyle yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden fer"i müdahiller yararına BOZULMASINA, peşin harçların istek halinde temyiz eden fer"i müdahillere iadesine, 20/06/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.