Davacı ... Ür. Tic. Ltd. Şti. ile davalılar 1-... 2-... Mirasçıları a-... b-... c-... d-... 3-... Mirasçısı a-... 4-... 5-... 6-... 7-... 8-... 9-... 10-... Mirasçıları a-... b-... c-..., birleşen 2005/369 Esas sayılı davada davacılar ... Mirasçıları 1-... 2-... 3-... 4-... ile davalı 1-... Ür. Tic. Ltd. Şti., birleşen 2005/271 Esas sayılı davada davacılar 1-... 2-... 3-... 4-... 5-... Mirasçıları a-... b-... c-... ile davalı 1-... Ür. Tic. Ltd. Şti., birleşen 2004/603 Esas sayılı davada davacı ... ile davalılar 1-... 2-... 3-... 4-... 5-... 6-... Ür. Tic. Ltd. Şti. 7-... 8-... Mirasçıları a-... b-... c-... d-... 9-... 10-... 11-... 12-... Ür. Tic. Ltd. Şti., birleşen 2004/852 Esas sayılı davada davacı ... ile davalılar ... Mirasçıları 1-... 2-... 3-... 4-... arasındaki davadan dolayı ... 10. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 13.02.2014 gün ve 2012/82-2014/34 sayılı hükmü bozan 23. Hukuk Dairesi"nin 28.06.2018 gün ve 2017/1581-2018/3792 sayılı ilamı aleyhinde davacı-birleşen dosyalar davalısı ile davalı-birleşen dosyalar davacısı ... Mirasçıları ..., ..., ... ve ... vekillerince karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Asıl ve birleşen davalar kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptâl ve tescil, alacak talebine ilişkin olup, mahkemece asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün asıl davada davacı-birleşen davalarda davalı ... Tic. Ltd. Şti. vekili, asıl davada davalı-birleşen davada davacılar ..., ..., ..., Özel vekilince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 23. Hukuk Dairesi"nin 28.06.2018 tarihli 2017/1581 Esas 2018/3792 Karar sayılı ilamına karşı davacı ve davalılardan ...Özel mirasçıları tarafından karar düzeltme talebinde bulunulmuştur.
1-Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre davalılardan ...Özel mirasçılarının tüm, davacı yüklenici ... Tic. Ltd."nin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer karar düzeltme taleplerinin reddi gerekmiştir.
2-Davacı yüklenici ... Tic. Ltd. Şti. asıl davada, davalı arsa sahipleri ile aralarında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince, inşaatın tamamlandığını ve yapı kullanma izin belgesinin alındığını, ancak kalan üç adet bağımsız bölümün devrinin yapılmadığını ileri sürerek, 3 numaralı parselde 1 numaralı, 4 parselde bulunan 15 numaralı bağımsız bölümlerin tapu kaydının iptâli ile tescilini, 16 numaralı bağımsız bölüm davalı arsa sahiplerince satıldığından bedelinin tahsilini, sözleşme dışı yapılan fazladan imalâtların bedelinin, zamanında devir yapılmaması nedeniyle oluşan menfi ve müspet zararlar ile sözleşmenin 6. maddesinde düzenlenen gecikme tazminatının tahsilini talep etmiş, birleşen 2005/369 ve 2005/271 Esas sayılı davalarda ise davacı arsa sahipleri, davalı yüklenicinin sözleşme gereğince teslimi gereken tarihte inşaatı teslim etmediğini ileri sürerek, sözleşmenin 5. maddesi gereğince gecikme cezasının,yükleniciye isabet eden daireler için aidat, vergi ve havuz bedelinin ve yoksun kalınan kira bedelinin tahsilini; birleşen 2004/603 ve 2004/852 Esas sayılı davalarda, davacı vekili, İİK’nın 94/2. maddesi gereğince 1, 7 ve 15 numaralı bağımsız bölümlerin davalı yüklenici adına tescilini talep ve dava etmişlerdir.
Sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK"nın 106/1, dava tarihinde yürürlükte olan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 123. maddesi hükmünce, karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde taraflardan biri temerrüde düştüğü takdirde, diğeri borcun ifa edilmesi için uygun bir süre verebilir veya uygun bir süre verilmesini hakimden isteyerek karşı tarafı temerrüde düşürdükten sonra BK"nın 106/II, TBK"nın 125 maddesindeki seçimlik haklarını kullanabilir. BK"nın 107, 6098 sayılı TBK"nın 124. maddesindeki süre verilmesini gerektirmeyen durumların varlığı halinde alacaklı süre vermeden temerrütten doğan haklarını kullanabilir.
Somut olayda taraflar arasında düzenlenen 26.10.2000 tarihli ek protokol geçersiz ise de 14.03.1997 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesinde yükleniciye tapu devrinin aşamalı yapılacağı kabul edilmiştir. Bu hükme göre kararlaştırılan devir aşamalarında tapu devrinin yapılmaması halinde yüklenicinin arsa sahibini temerrüde düşürüp tapu devrinin yapılmaması halinde sözleşmede kararlaştırılan cezai şartı talep etmesi mümkün olup tapu devrinin yapılmamasının inşaatın süresine etkisinin de değerlendirilmesi zorunludur.
Diğer taraftan, yüklenici sözleşmede kararlaştırılan imalâtlar dışında arsa sahiplerinin bağımsız bölümlerine yaptığı fazla imalâtların bedellerini yapıldığı yıl piyasa fiyatlarıyla talep edebilecek olup, bu imalâtları kendi bağımsız bölümlerine yapmış olup olmamasının sonuca etkisi yoktur. Bu imalâtların bedellerinin talep edilmesi konusunda bozma ilamında 24.06.2003 tarihli geçici teslim tutanağı başlıklı belgenin zamanaşımının başlangıcına esas alınması gerektiği belirtilmiş ise de, bu tutanak her hangi bir ibrayı içermediği gibi tutanakta eksik ve kusurlarla ilgili ayrıca değerlendirme yapılacağı da belirtilmiştir. Bu durumda, bu belge zamanaşımının başlangıç tarihinde dikkate alınamayacağından ve taraflar arasındaki sözleşmede inşaatın anahtar teslimi bitirilmesi kabul edildiğinden zamanaşımanın başlangıcı için iskân tarihlerinin dikkate alınması gerekir. Mahkemece, en son iskân tarihinin dikkate alınarak davacı yüklenici şirketin fazla imalâtlarla ilgili talebinin değerlendirilmesi ve yüklenici arsa sahiplerini temerrüde düşürmüş ise kendisine tapu devrinin zamanında yapılıp yapılmadığının incelenip zamanında devir yapılmadığının anlaşılması halinde inşaatın süresine etkisinin belirlenip davalı arsa sahiplerinin kira kaybı talepleri ile yüklenicinin tapu devrinin geç yapılması ile ilgili taleplerinin sonucuna göre değerlendirilmesi gerekirken, bu
hususlar dikkate alınmadan karar verilmesinin hatalı olduğu bu kez yapılan inceleme ile anlaşıldığından, Yargıtay 23. Hukuk Dairesi"nin 28.06.2018 tarihli 2017/1581 Esas 2018/3792 Karar sayılı ilamına bu bozma gerekçelerinde eklenerek bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle ...Özel Mirasçılarının tüm, davacı yüklenici ... Tic. Ltd. Şti."nin diğer karar düzeltme taleplerinin reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile Yargıtay 23. Hukuk Dairesi"nin 28.06.2018 tarihli 2017/1581 Esas 2018/3792 Karar sayılı bozma ilamına açıklanan gerekçelerin de eklenerek mahkeme kararının BOZULMASINA, HUMK’nın 442. maddesi hükmünce 315,00 TL para cezası ile bakiye 17,70 TL red harcının karar düzeltme isteyen davalı-birleşen dosya davacısı ...Özel Mirasçılarına yükletilmesine, ödediği karar düzeltme peşin harcının istek halinde karar düzeltme isteyen davacı-birleşen dosyalar davalısına geri verilmesine, 27.11.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.