Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2014/14067 Esas 2015/973 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Manisa 1. Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 30/09/2014
NUMARASI : 2013/796-2014/736

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, hak ve nesafet esaslarına göre kira bedelinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile kira bedelinin aylık net 700 TL olarak tespitine karar verilmiş, hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili dava dilekçesinde, davalının 15.5.1985 tarihli sözlü kira ile kiracısı olduğunu, emsallerin çok altında olarak aylık 400 TL kira bedeli ödediğini belirterek 15.05.2014 tarihinden itibaren aylık kira bedelinin 700 TL olarak belirlenmesine karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili davanın reddini savunmuştur.
Kiralanan taşınmazın getireceği kira bedelinin 18/11/1964 gün ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı gereğince hak ve nesafete göre saptanması gerekir. Bunun için dava konusu yerin yeniden kiralanması halinde getirebileceği kira parası bilirkişiler tarafından brüt olarak belirlenmelidir. Böyle bir belirleme yapılırken, benzer yerlerin kira sözleşmeleri incelenmeli (taraflardan emsal göstermelerini istemek ya da re"sen emsal araştırması yapmak suretiyle); dava konusu yer ile ayrı ayrı karşılaştırılmalı, kira parasına etki eden hususlar üzerinde de ayrıca durulmalıdır.
Mahkemece kira parasının hak ve nesafet uygulamasına göre tespiti için bilirkişi incelemesi yapmış, bilirkişi oto galeri olarak kullanılan taşınmazın yeniden boş olarak kiraya verilmesi halinde 15.5.2014 tarihinden itibaren aylık net 700 TL kira bedelinin olacağını belirtmiştir. Mahkemece kira bedelinin hak ve nesafet uygulamasına göre belirlenmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak, kira parasının bir bölümünün stopaj ve fon kesintileri adı altında, vergi dairelerine kiracı tarafından ödenmesi, kiraya verenin gelir vergisi yükümlülüğüne ait ve vergi yasalarınca düzenlenen bir konudur. Yakıt parası, aydınlatma temizlik, sigorta veya doğrudan doğruya mecurun kullanımından doğan masraf kalemlerinden olmayan vergi, kira parasının tespitinde bir unsur olarak dikkate alınamayacağından fon ve vergi stopajı, KDV düşülerek “net” kira parası tespit edilemez. Hükme dayanak yapılan bilirkişi raporunda dava konusu taşınmazın yeni dönemde boş olarak getirebileceği net miktar gösterilmiş ise de mahkemece hükmedilen tutarın net mi brüt mü olduğu belirtilmemiş olup, mahkemece kira bedelinin aylık net 700 TL olarak tespitine karar verilmiş ve hüküm fıkrasında tespit edilen kira bedelinin hangi dönemden itibaren geçerli olacağı yazılmamıştır.
Mahkemece, kiralananın boş olarak kiraya verilmesi durumunda serbest koşullarda getirebileceği net kira parası tespit edilse de, davalının eski kiracı olduğu da gözetilerek belirlenen kiranın brütü üzerinden hak ve nesafet indirimi yapılması gerekirken net kira parasının brütü belirlenmeden ve hak ve nesafet indirimi yapılmadan tespit edilen kira parasının hangi tarihten itibaren tespit edildiği belirtilmeden infazda duraksamaya yol açacak şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 29.01.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.