MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 05.06.2008 gününde verilen dilekçe ile satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescili istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabul, kısmen reddine dair verilen 30.09.2009 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, 18.09.1997 tarihli satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemi ile 05.06.2008 tarihinde asliye hukuk mahkemesinde açılmıştır.
Asliye hukuk mahkemesince, sözleşmedeki değere bakılarak görevsizlik kararı verilmiş, hüküm temyiz edilmeksizin 15.12.2008 tarihinde kesinleşmiş, yargılama Uzunköprü Sulh Hukuk Mahkemesince sürdürülmüştür.
Uzunköprü Sulh Hukuk Mahkemesince davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiş olup hükmü davalı temyiz etmiştir.
Davada, 18.09.1997 günlü biçimine uygun düzenlenmiş gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayanılmıştır. Gerçekten, bu sözleşmede satışı vaat edilen dava konusu taşınmazların 1 milyar değerinde olduğu yazılıdır. Yukarıda açıklandığı üzere, dava 05.06.2008 tarihinde açılmış ve mahkemeden hukuki himaye bu tarihte talep edilmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanununun 16.maddesi gereğince; müdahalenin men’i, tescil, tapu kayıt iptali gibi gayrimenkulün aynına taalluk eden davalarda, gayrimenkulün değeri nazara alınarak harç alınır. Mahkemelerin görev konusunu düzenleyen HUMK’nun 1.maddesi gereğince de görev dava olunan şeyin değerine göre belirtilmiş ise görevli mahkemenin tespitinde davanın açıldığı gündeki değerin esas tutulması gerekir. Diğer yandan, taşınmaz mal satış vaadi sözleşmesine dayalı davalar münhasıran sulh mahkemelerinin görevini tayin eden 8.madde kapsamında da değildir. Bütün bunlar dışında gerek harç sorununun, gerekse görev hususunun kamu düzenine ilişkin olduğu tartışmasızdır. Böyle olunca mahkemenin görevi belirlenirken sözleşmede yazılı değere bakmamak, eldeki davanın gayrimenkulün aynına ilişkin tapu iptali ve tescil davası olduğu düşünülerek dava konusunun davanın açıldığı gündeki değeri keşfen belirlenip görevli mahkemeyi tayin etmek, şayet sulh hukuk mahkemesi görevli ise davayı esastan karara bağlamak, dava değerinin asliye hukuk mahkemesinin görev alanına girmesi halinde ise görevsizlik kararı vermek gerekir.
Mahkemece yapılması gereken; satış vaadi sözleşmesinde gösterilen değer bir kenara bırakılıp, somut uyuşmazlıkta 18 ayrı parsele ilişkin tapu iptal ve tescil isteminde bulunulduğu hususu da nazarı dikkate alınarak öncelikle kamu düzeninden olan görev hususunun açığa kavuşturulması, yukarıda değinilen ilkeler çerçevesinde değerlendirme yapıldıktan sonra sulh hukuk mahkemesinin görevli olması durumunda işin esasına girmek, asliye hukuk mahkemesinin görevli olması durumunda ise görevsizlik kararı vererek dosyadan el çekmek olmalıdır. Görev hususunda herhangi bir değerlendirme yapmaksızın işin esasına girilip esas hakkında karar verilmiş olması doğru olmamış, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, 08.04.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi.