23. Hukuk Dairesi 2017/2888 E. , 2020/3359 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde davalı temlik alan ...Varlık Yönetim A.Ş vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkilinin davalı ... Fotografçılık Paz. Tic. A.Ş."den finansal kiralama yolu ile fotograf cihazı almak istediğini, fakat finansal kiralama hizmeti veren diğer davalı ... A.Ş."nin taksit adedinin müvekkiline az geldiğini; bunun üzerine davalı ... Fotografçılık Paz. Tic. A.Ş. yetkililerinin diğer davalı ile sözleşme yapılması halinde, kendilerinin de ilave taksit imkanı sağlayabileceklerini ve taksitlerin adı geçen şirket tarafından davalı bankaya ödeneceğini, müvekkili ile davalı şirket arasında da ayrıca bir sözleşme yapıldığını ve bu sözleşmede belirlenen 48 taksit için teminat bonoları düzenlendiğini, davalı şirketin bir kısmının üzerinde tarih bulunmayan ve bir kısmında da ciro imzasının sahte olduğu bonoları davalı bankaya kredi teminatı olarak verdiğini ve süreç içinde ödemelerin aksadığını, bunun üzerine müvekkilinin bono bedellerini bankaya ödediğini ileri sürerek, bonolardan dolayı davalı şirkete, protokol kapsamında verilen çeklerden dolayı da davalı bankaya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... Fotografçılık Paz. Tic. A.Ş. vekili, bankanın meşru hamil olduğunu, bonoların bedel hanesinde "malen" kaydı bulunduğunu; diğer davalı ... A.Ş. vekili de davalı şirketin müvekkili ile genel kredi sözleşmesi akdettiğini ve bankaya olan borçlarının itfası ve mahsubu için kambiyo senetlerini verdiğini, bankanın meşru hamil olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Yargılama aşamasında davalı ... Fotografçılık Paz. Tic. A.Ş. iflas etmiş ve tasfiyesi tamamlanarak iflasın kapatılmasına ve adı geçenin ticaret sicilinden terkinine karar verilmiştir.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen kararın davacı ... Fotoğrafçılık ve Elektronik San. Ltd. Şti. vekilince temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 25.06.2014 tarihli 2013/8835 Esas, 2014/4874 Karar sayılı ilamı ile; mahkemece, fer"iler bir kenara bırakıldığında, davacıların davalı bankaya olan borcunun esasen finansal kiralama sözleşmesinden doğduğu da düşünülerek, oluşturulacak yeni bir bilirkişi kurulunca yapılacak incelemeye dayalı olarak verilen kambiyo senetleri ve yapılan ödemeler de dikkate alınarak, diğer senetler bakımından da borçlu olup olmadığı, şartların bulunması halinde de menfi tespit ve gereği halinde istirdada karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmasına kararverilmiştir. Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda; finansal kiralama sözleşmesine ve protokole dayalı olarak düzenlenen davaya konu bonolar ve çekler nedeni ile davacıların davalılara borçlu olmadıkları anlaşılmış, davanın kabulüne, davalı Müflis ...Fotoğrafçılık Pazarlama Tic. A.Ş yönünden mahkememizin 2001/35-2007/323 sayılı 06/06/2007 tarihli kararı ile verilen hüküm kesinleştiğinden belirtilen davalı hakkında yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararı davalı temlik alan ...Varlık Yönetim A.Ş vekili temyiz etmiştir.
Dava, finansal kiralama sözleşmesine istinaden düzenlenen senetler nedeniyle menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir.
Dava konusu bonolar ve çekler 2001 yılından beri dava konusu edilmiş ve dosya arasındaki bilirkişi raporlarına göre davacı taraf, davalı banka elinde bulunan tüm çek ve bono borçlarını ödemiştir. Davalı banka alacakları ödenmesine rağmen gerek davacı şirketten aldığı çekler gerekse davacının ...Fotoğrafçılık A.Ş’ye verilen bonolardan kaynaklanan alacaklarını 08.08.2008 tarihinde Girişim Varlık Yönetim A.Ş’ye temlik etmiştir.
Mahkemenin çek ve bonoların iptaline 147.640 Euro’nun Varlık Yönetim Şirketinden tahsiline dair kararı temlik alan Varlık Yönetim şirketince temyiz edilmiştir.
1-Davalı temlik alan şirket dava konusu çek ve bonoları yargılama sırasında devraldığı için davacı taraf ödeme iddiasını temlik alana karşı da ileri sürebileceğinden (TTK’nun 825/2) aşağıdaki bentler dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2-Kambiyo senetleri kamu güvenine mazhar senetlerdir. Tedavül kabiliyetleri bulunduğundan tedavülde bulunan bir kambiyo senedinin iptal veya iadesi mümkün değildir. Bu nedenle mahkemenin sadece çek ve bonoları tek tek saymak suretiyle “davacıların borçlu olmadıklarının tespitine” şeklinde karar vermesi gerekirken senetlerin iptal ve iadesine karar vermesi isabetsiz olmuştur.
3-... Fotoğrafçılık ve Elektronik San. Ltd. Şti ve ...Fotoğrafçılık A.Ş arasında finansal kiralama sözleşmesindeki borçlara ilişkin yapılan taahhütnamenin davalı Banka tarafından bilindiği veya bilinmesi gerektiği davacı tarafından ispat edilmesi halinde davalı Banka’ya karşı açılan dava kabul edilebilir. Aksi halde temlik alan lehine açılan menfi tespit ve istirdat davasının reddedilmesi gerekir. Yine istirdat kararı sadece fazladan ödeme yapılan kişi hakkında verilebilir. Somut olayda davalıya (temlik alan) ödeme yapılıp yapılmadığı açıklığa kavuşturulmadan 147.640 Euro’nun davalıdan tahsiline karar verilmesi de doğru olmamıştır. Mahkemece bu kapsamda yapılan tüm açıklamalar değerlendirilip sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş kararın bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı temlik alan ...Varlık Yönetim A. Ş vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2-3) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle, davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının talep halinde temyiz edene iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02.11.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.