MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki asıl ve birleşen alacak ve tazminat davalarının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kabulüne, birleşen davada karar verilmesine yer olmadığına yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde asıl davada davalı kooperatif vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-

Asıl davada davacı vekili, ....03.2008 tarihli sözleşme ile davalı kooperatiften iki adet ... yeri satın alarak üye olduğunu, ......2008 tarihli sözleşme gereğince de tapu masraflarının teminatı olarak davalıya ....000,00 TL bedelli çek verdiğini, davalının kat mülkiyeti tapularını almadığı halde teminat amaçlı verilen çeki tahsil ettiğini ileri sürerek, ....000,00 TL"nin tahsil tarihi olan 03.05.2010"den itibaren reeskont faizi ile birlikte tahsilini; birleşen davada ise ... yerlerinin sekiz ay geç teslim edilmesi sebebiyle maddi zarara uğradığını ileri sürerek, şimdilik ....000,00 TL"nin davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, sözleşmede belirtilen tapu masrafının, sadece tapudaki masraflardan ibaret olmadığını, ... tarafından belirlenen ve yapı kullanma izni için ödenen primler, Belediye"ce alınacak olan ruhsat harçları, Maliye"ye ödenecek vergi ve ruhsat harçları ile çevre düzenlemesine ve ortak kullanım alanlarına imalat harici yapılan giderlerin de buraya dahil olduğunu, bu masraflar için 2010 yılı tahmini bütçesinde daire başına ....000,00 TL, ... yerleri için ....000,00 TL belirlendiğini ve 31.01.2010 tarihli genel kurulda kabul edildiğini, davacı ile sözleşmenin yapıldığı ......2008 tarihinde tahmini bütçedeki bu bedeller genel kurul yapılamadığı için onaylanmadığından bu bedele karşılık davacıdan ....000,00 TL"lik teminat çeki alındığını, genel kurul kararı sonrasında tüm üyeler tarafından bu bedeller ödendiği halde davacının ödeme yapmadığını, şartlı üye olsa davacının genel gider kapsamındaki bu bedelden sorumlu olduğunu savunarak, davaların reddini istemiştir.
Mahkemece, asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine dair verilen kararın taraf vekillerince temyizi üzerine, Dairemizin ....05.2012 tarih, 808 E, 3579 K sayılı ilamı ile davacı vekilinin asıl ve birleşen davada temyiz taleplerinin reddi ile asıl davada davalı vekilinin temyiz talebi yönünden ise, davaya konu ....000,00 TL meblağlı çekin dosyada mevcut ....03.2008 ve ......2009 tarihli sözleşmeler uyarınca dükkanların kullanma ruhsatı ve tapu masrafına teminat amacıyla keşide edildiği anlaşılmakla bu şartın yerine gelip gelmediği, başka bir anlatımla kullanma ruhsatı ve tapu işlemleri için masraf yapılıp yapılmadığı hususlarında kooperatif uygulamalarını bilen bir bilirkişiyle mimar ve inşaat mühendisinin katılımıyla oluşacak bilirkişi heyetinden denetime elverişli bir rapor alınması gerektiği belirtilerek bozulması üzerine;
mahkemece, alınan bilirkişi raporu doğrultusunda, çekin tahsil edildiği tarihte, davalı kooperatifin yapı kullanma izninin bulunmaması ve kat mülkiyetine geçilemediğinin belirlenmesi nedeniyle davalı kooperatifin edimini yerine getirmeden çeki haksız olarak tahsil ettiği gerekçesiyle, asıl davanın kabulü ile ....000,00 TL"nin 03.05.2010 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte tahsiline, birleşen dava yönünden ise, daha önce verilen red kararının Yargıtayca onanmış olması sebebiyle yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararı, asıl davada davalı vekili temyiz etmiştir.
...-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı doğrultusunda inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine göre, asıl davada davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
...-Asıl dava, teminat amaçlı olarak kooperatife verilen çek bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyulmuş ise de, bozma ilamı doğrultusunda Belediye Başkanlığı"na, Tapu Müdürlüğü"ne, ..."ya müzekkere yazılmış ise de, yazı cevapları ile ilgili her hangi bir değerlendirme yapılmadan, bozma sonrası alınan ve yapı kullanım ruhsatının alınmadığı, kooperatifin edimini yerine getirmediği, bu sebeple çekin tahsil edilemeyeceği yolunda görüş belirten yetersiz bilirkişi kurulu raporu esas alınarak, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dava konusu çekin, tapu masraflarının teminatı olarak verildiği uyuşmazlık dışıdır. 31.01.2010 tarihli genel kurulda, tapu ve yapı kullanım ruhsatının alınması için gerekli harçlar ve giderler için ortaklardan ....03.2010 tarihine kadar tek ödemeli senet alınmasına karar verildiği, dava konusu çekin de bu karar kapsamında tahsil edildiği anlaşılmaktadır. Genel kurulda alınan bu karar, tapu masrafları ve iskân harçları için üyelerden avans niteliğinde para istenmesine ilişkin olup, kabul edilen tahmini bütçede bu masraflar için belirlenen miktarın büyük bir bölümünün ..."ya yatırıldığı ..."ya yazılan yazı cevabından anlaşılmaktadır. Bu durumda, ..."ya yatırılan miktardan davacıya isabet eden kısımla ilgili olarak kooperatifin harcama yaptığı ve çeki tahsil etmesine sıra geldiği, diğer anlatımla çekin teminat olarak verilme nedeni olan olguların bir kısmının gerçekleştiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, davalı kooperatifin tapu ve yapı kullanım ruhsatı alınabilmesi için gerekli harç ve masrafların neler olduğu ve bu hususta davalı kooperatifçe herhangi bir ödeme yapılıp yapılmadığının ilgili kurumlardan (Belediye, Vergi Dairesi, Tapu Müdürlüğü vb.) sorularak tespiti ile ..."ya ödenen miktarlar da gözönünde bulundurulup, çekin tahsile konulmasından önce yapılması gereken harcamanın ne kadarının yapıldığı belirlendikten sonra sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle asıl davada davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, asıl davada davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere ....09.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.