BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1001 Esas 2019/807 Karar Sayılı İlamı
Esas No: 2017/1001
Karar No: 2019/807
Karar Tarihi: 17.09.2019
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1001 Esas 2019/807 Karar Sayılı İlamı
T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/1001 Esas
KARAR NO : 2019/807
DAVA : Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 31/10/2017
KARAR TARİHİ : 17/09/2019
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 31/10/2017 tarihli dava dilekçesinde; müvekkili ile davalı şirket arasında 15/04/2016 tarihli Otogaz Bayilik Sözleşmesi ve protokol akdedildiğini, işbu sözleşmenin 5 yıl için geçerli ve devam eden süreçte 5'er yıl fesih edilmedikçe uzatılmış kabul edilen prensiple imzalandığını, davalı tarafından 13/07/2016 ve ... yevmiye numaralı ... 2. Noterliğinin tek taraflı fesih ihbarı keşide edildiğini, bunun üzerine müvekkilinin ... 5. Noterliğinin ... tarih ve ... yevmiyeli ihtarlara cevaplar verildiğini ve karşı taleplerde bulunulduğunu, davalının ariyetlerini süresinde teslim etmediğini, sözleşmenin ifasını engellediğini, yeni bayilik yaşanan sorunlar yüzünden yapılamadığını, firmanın zarara uğradığının zarar kaybının 75.000 TL civarında olduğunu, müvekkili şirketin tüm bu gelişmelerden sonra iş yapamadığını, zarar gördüğünü beyan ile manevi tazminat talepleri saklı kalmak üzere haksız fesih nedeniyle, oluşmuş olan menfi zararlarının, oluşan kar mahrumiyetlerinin bilirkişi marifetiyle tespiti ile ihtar tarihi olan ... 5. Noterliğinin ... tarih ve ... yevmiye sayılı ihtarının tebliğ tarihinden itibaren en yüksek reeskont faizi ile davalıdan tahsili ile müvekkil davacı tarafa ödenmesine, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş, davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde; müvekkili firmanın Türkiye genelinde otogaz dağıtımı yaptığını ve davacı firma ile 15.04.2016 tarihinde 5 yıllık Otogaz Bayilik Sözleşmesi yaptığını, sözleşmenin ve eki protokolün gereklerini yerine getirdiğini, davacı şirketin, davalı şirketin sözleşme gereği L3 kurumsal kimlik çalışması ve 6 mt. Büyük boy fiyat panosu vermeyi taahhüt ettiğini ancak sözleşmenin 6-7-8 ve 9. Maddeleri incelendiğinde üst başlığın "Ariyetler ve Bakım bedelleri" olduğu, bu ariyetlerin verileceğine ait bir taahhüttün olmadığını, buna rağmen davalı firmanın fiyat panosu kurulumunu 13.06.2016 tarihinde yaptığını, davacı istasyonunda davalı şirket teknik müdürü tarafından yapılan tespitte fiyat panosu, kanopi altı logo ve bayrak direği kurumsalının yapıldığına ilişkin davacının imzasının bulunduğu tutanağın bulunduğunu, davalı tarafın, davacı ile sözleşme yaptığı zaman ayrıca davacının bir diğer grup firması olan dava dışı ... Akaryakıt adlı akaryakıt firması İle de bayilik sözleşmesi imzaladığını, davalı firmanın kanuni yükümlülüğü gereği kurumsal kimlik çalışmasını tamamladığını, buna ilişkin ... firmasına ait sevk irsaliyesi ve faturanın ekte dosyaya sunulduğunu, Davalı firmanın, davacı firmaya 13.07.2016 tarihinde gönderdiği ihtarda, davalının uzun süreden beri ürün alımında bulunmaması ve sözleşmeyi fiilen terk ettiğini, ayrıca sözleşmede ve protokolde belirtilen 11 gün vadeli çek ile ürün alması gerekirken alınmış olan son ürünü çek ile ödenmediğini ve üç parça halinde ödeme yapıldığını, buna rağmen 294,44 TL borcunun kaldığını, bu nedenle akdedilen bayilik_sözleşmesİni fesh ettiklerini belirttiklerini, Davacı tarafın borca batık oUitifunu gizlediğini, ayrıca davalının grup firmasının kurumsal kimlik çalışmalarını sökerek EPDK'ya şikayette bulunduğunu belirterek; davacı yanın haksız ve hukuka aykırı davasının reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin da vacı yana yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava; taraflar arasındaki Otogaz Bayilik Sözleşmesinin haksız feshi nedeniyle menfi ve kar kaybı zararının tazmini istemine ilişkindir.
Mahkememizce, dosyanın mali müşavir ..., ... ve akaryakıt sektör uzmanı ...'a verilerek taraf defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapıp, taraflar arasındaki akaryakıt bayilik sözleşmesinin fesih şartlarının oluşup oluşmadığı, fesih nedeniyle davacının menfi zararı ve kar kaybı olup olmadığı, talep edebileceği zararı var ise ne kadar olduğuna dair rapor düzenlenmesinin istenmesine, karar verilmiş olup, bilirkişi heyeti tarafından ibraz edilen 24/09/2019 tarihli raporda; Dosyaya sunulan deliller, icra takip dosyası ve davacı ... davalı defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde; davacı şirketin (... Petrol), Türk Ticaret Kanunu'na göre tutulması gereken ticari defterlerinin açılış tasdiklerini yasal süreleri içerisinde yaptırdığı, ancak yevmiye defteri kapanış tasdikini yaptırmadığı, dolayısıyla sahibi lehine delil olma özelliğinin olmadığı görüldüğünü takdiri mahkemenize ait olduğu, davacı şirket defter kayıtlarında, davalı şirketin kesmiş olduğu fatura toplam tutarının defaten "Kasa Hesabından" yani nakit olarak ödendiği görüldüğü, bunun sonucunda bakiyenin kapandığı ve sonraki yıllara devrolmadığı tespit edildiği, davalı şirketin (Oralgaz), Türk Ticaret Kanunu'na göre tutulması gereken ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerini yasal süreleri içerisinde yaptırdığı, dolayısıyla sahibi lehine delil olma özelliğini taşıdığı tespit edildiği, davacı şirkete kesilen faturanın davalı defter ve belgelerinde usulüne uygun olarak yer aldığı görüldüğü, davalı şirket tarafından kesilen fatura bedeli olan 17.237,44 TL'nin, davacı tarafın 27.05.2016, 04.07.2016 ve 08.07.2016 tarihlerinde yapmış olduğu Banka Havaleleri ile 16.943,00 TL'sinin ödenmiş olduğu, 294,44 TL kalan bakiyenin sonraki yıllara devrolduğunun tespit edildiği, sektörel inceleme ve değerlendirmenin bütün olarak mahkememiz tarafından değerlendirilmek suretiyle, hukuki tavsif mahkememize ait olmak üzere görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde, dosya içerisinde bulunan Otogaz Bayilik Sözleşmesi ve protokol örneğinden, taraflar arasında davacının davalının bayisi olarak Otogaz LPG istasyonu kapsamında davalıdan aldığı LPG gazının satışını yapacağına dair sözleşme bulunduğu ve bu kapsamda protokol imzalamış oldukları görülmüştür.
Dosya içerisinde bulunan ... 2. Noterliği'nce düzenlenen ihtarname örneğinden, davalı şirketin davacı bayisine çekmiş olduğu 13/07/2016 tarihli ihtarname ile 15/04/2016 tarihli Otogaz Bayilik Sözleşmesi ve 11/04/2016 tarihli protokolü tek taraflı olarak fesh ettiğini bildirdiği, davacının bu ihtarnameye karşı Denizli 5. Noterliği'nden davalıya çekmiş olduğu ihtarnamede sözleşme ve protokolün tek taraflı ve haksız fesh edildiği, feshi sebebiyle doğan zararlarının karşılanması, teslim edilen çek senetler ve ipoteğin teslim ve fekkinin ihtar edildiği görülmüştür.
Davacı davasında haksız fesih nedeniyle menfi zararlarının ve kar mahrumiyeti zararının davalıdan tazminini istemiştir.
Taraf defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılması için dosya mali müşavir bilirkişiler ve akaryakıt sektör uzmanı bilirkişiye verilmiş, bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen raporda: davacının ticari defterlerinin açılış tasdiklerini süresinde yaptırdığı, yevmiye defteri kapanış tasdikinin yaptırmadığı, davacı defterlerinde davacı şirket tarafından davalı şirketin kesmiş olduğu fatura toplam tutarlarının defaten kasa hesabından nakit olarak ödendiği, bunun sonucu olarak da bakiyenin kapandığı ve sonraki yılların devrolmadığının tespit edildiği, davalı şirketin ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, lehine delil teşkil ettiği, davacı şirkete kesilen faturanın davalı defter ve belgelerinde usulüne uygun olarak yer aldığı, davalı şirket tarafından kesilen fatura bedelinin 17.237,44 TL olduğu, davacı tarafından banka havaleleri ile 16.943 TL'sini ödemiş olduğu, 294,44 TL'nin sonraki yıllara devrolunduğu, davacının zararının ispatına yönelik herhangi bir delil sunmadığı, dosya kapsamında davalı ...Ş. tarafından düzenlenmiş ariyet sözleşmesi, fiyat panosuna yönelik olarak da teslim tesellüm tutanağı, ya da benzer evrakın bulunmadığı, davalı şirketin kurumsal kimlik ve fiyat panosu konusunda kendi üzerine düşen edimini yerine getirmediği, kurumsal kimlik, fiyat panosu ekipmanları olmaksızın akaryakıt istasyonunda ticari faaliyet yapmanın EPDK'nin cezai yaptırımını gerektireceği, davalının teslim ettiği otogazın karşılığını çek olarak değil, cari açık hesap olarak uyguladığı, cari borçta da davacı tarafından üç parça halinde ödeme yapıldığı, yüksek ciro potansiyeli olan sektörde kalan 294,44 TL'nin davacı açısından önem teşkil edecek bir ekonomik büyüklükte olmadığının rapor edilmiş olduğu görülmüştür.
Dosya içerisindeki sözleşme örneği, düzenlenen tutanak ve sözleşmenin feshine ilişkin çekilen ihtarname örneği, bilirkişi raporunda yapılan tespitler itibariyle taraf defter ve kayıtlarındaki sözleşmeye konu mal alım ve yükümlülüklere ilişkin kayıtlar itibariyle, davalının sözleşmeyi haklı olarak fesh ettiği, bu nedenle davacının sözleşmenin feshinden dolayı menfi ve müspet kar kaybı isteyemeyeceği ve bu nedenle de davanın reddine karar verilmesine gerektiği sonucuna varılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM / Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Harçlar yasası uyarınca belirlenen karar harcı olan 44,40 TL'nin, peşin alınan 170,78 TL harçtan mahsubu ile fazla harç olan 126,38 TL'nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, davanın reddedilen kısmı üzerinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 2.725 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı ... davalı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın, karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
dair davalı vekilinin yüzüne karşı davacı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 17/09/2019
Katip ...
Hakim ...
HARÇ BEYANI
K.H.= 44,40 TL
P.H.= 170,78 TL
İ.H.= 126,38 TL
