23. Hukuk Dairesi 2013/3503 E. , 2013/5424 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki asıl ve birleşen kooperatif üyesi olmadığının tesbiti ve menfi tespit davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün asıl ve birleşen davada davacı ... vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde asıl ve birleşen davada davacı vekili Av.... ile asıl ve birleşen davada davalı kooperatif vekili Av. ... gelmiş, diğer davalılardan kimse gelmemiş olduğundan onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -
Asıl davada davacı vekili, taraflar arasındaki 06.08.2001 tarihli sözleşme ile davalının G Blok ... no"lu daireyi ... karşılığında vermeyi taahhüt ettiğini, mesken teslim belgesi adı altında belge düzenlenerek müvekkilinin bütün yükümlülüklerini yerine getirdiğinin kabul edildiğini, davalı aleyhine açtıkları tapu iptali ve tescil davasının derdest olduğunu, dava açıldıktan sonra davalı kooperatifin müvekkilinin kooperatif üyesi olduğu ve eksik ödemeleri olduğu gerekçesi ile müvekkiline ihtar çektiğini, şimdiye kadar hiç kimseye aylık % ... gecikme faizi uygulamasının yapılmadığını, bu durumun iyiniyet kurallarına aykırı olduğunu, bir genel kurul kararı olmadığından gecikmelere 818 sayılı BK" nın 84. maddesinin uygulanmasının olanaksız olduğunu, müvekkilinin aldığı dairenin parasını defaten ödediğini, bütün borçlarını yerine getirdiğini ileri sürerek, müvekkilinin davalı kooperatife üye olmadığının ve borcu bulunmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiş; birleşen davada, yaptığı ... karşılığında davalı kooperatif tarafından müvekkiline dairenin teslim edildiğini, ancak tapusunun halen teslim edilmediğini, diğer davalıların davalı kooperatifle arsa sahibi olarak kat karşılığı inşaat sözleşmesi yaptıklarını, arsa üzerinde halen kat irtifakının kurulmadığını ileri sürerek, dava konusu parsel üzerine kat irtifakı kurulması için davacıya yetki verilmesine, kooperatifle yapılan sözleşme gereğince dairenin tapusunun davacı adına tesciline ve kat irtifakı kurulması durumunda dairenin arsa payı miktarının arsa sahipleri adına olan tapusunun iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl ve birleşen davada davalı kooperatif vekili, davacının kooperatif üyesi olduğunu, davacının taşeron olarak ... yaptığı hususunda her hangi bir bilgi ve belge bulunmadığını, davacıya daire tahsisi yönünde bir genel kurul kararının bulunmadığını, davacının eksik aidat ödemeleri olduğundan ihtarname gönderildiğini savunarak, her iki davanın da reddine karar verilmesini istemiştir.
Birleşen dava davalısı ... vekili, arsa sahibi müvekkili ile diğer davalı yüklenici kooperatif arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi akdedildiğini, yüklenicinin edimlerini tam olarak yerine getirmediğini, davacı ile kooperatif arasındaki ilişkinin müvekkilini bağlamadığını savunarak, birleşen davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Birleşen davanın diğer davalıları ... ve ..., yüklenici kooperatifin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin gereklerini tam olarak yerine getirmediğini, davacı ile kooperatif arasındaki ilişkinin müvekkilini bağlamadığını savunarak, birleşen davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir.
Mahkemece asıl davada, benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacının üye olduğu gerekçesiyle, üye olmadığının tespiti talebinin reddine; davacının ....016,00 TL aidat, aylık % ... oranı üzerinden hesap edilen ....582,00 TL de gecikme faizi olmak üzere toplam ....598,00 TL borcu bulunduğu gerekçesiyle, menfi tespit isteminin kısmen kabulü ile dava tarihi itibariyle 480,00 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir. Birleşen davanın ilk olarak görüldüğü, ... .... Asliye Hukuk Mahkemesince, davacının açmış olduğu asıl davada kooperatif üyesi olduğu ve kooperatife halen borcu bulunduğu, yüklenici kooperatifin de arsa sahibi olan diğer davalılara karşı olan edimlerini yerine getirmediği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Her iki davanın da davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, asıl dava açısından Dairemizin ....2011 tarihli ilamıyla ....02.2001 tarihli genel kurul tutanağı, 06.08.2001 tarihli ... karşılığı daire sözleşmesi ve 06.09.2008 tarihli mesken teslim belgesi getirtilip kooperatif ve muhasebe konusunda uzman bir bilirkişi kurulundan, davacının peşin ödemeli ortak olup olmadığı, kooperatifte ayrı bir ortaklığının olup olmadığı, birden fazla ortaklığın varlığının tespiti halinde, dava tarihine göre sona eren ortaklığının bulunup bulunmadığı, sona eren ortaklığı varsa bu ortaklığa ait geri ödemelerin diğer ortaklığa ne miktarda, hangi tarihlerde ve ne suretle aktarıldığı hususlarında rapor alınarak oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi ve 818 sayılı BK’nın 84. maddesinin de hatalı uygulandığı belirtilerek karar bozulmuş; Dairemizin ....02.2012 tarihli ilamıyla da .... Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülen dava açısından, hükme esas alınan davacının davalı kooperatif aleyhine açmış olduğu ve karar tarihi itibariyle kesinleşmemiş Asliye Ticaret Mahkemesi’ndeki davasının işbu davayla yakından ilgili olması nedeniyle, anılan dava dosyasıyla bu dava dosyasının birleştirilmesi veya anılan dava dosyasında verilmiş olan kararın kesinleşmesinin beklenilmesi gerektiği belirtilerek karar bozulmuştur. .... Asliye Hukuk Mahkemesi’nce bozma ilamına uyularak davanın davacının kooperatife açmış olduğu Asliye Ticaret Mahkemesi’nde görülen dava ile birleştirilmesine karar verilmiş, her iki dava açısından yapılan yargılama soncunda mahkemece, benimsenen ....2012 tarihli ikinci bilirkişi heyeti raporuna göre, asıl davada; davacının kooperatif üyesi olduğu gerekçesiyle, üye olmadığının tespiti talebinin reddine; davacının dava tarihi itibariyle davalı kooperatife ....070,00 TL aidat ödemesi yapması gerektiği, davacının ....054,00 TL ödeme yaptığı, bunun ....013,00 TL’sini 818 sayılı BK’nın 84. maddesi hükmüne göre faize mahsup edilmesi gerekeceği, ....041,00 TL aidat ödemesi mevcut olduğu, ....029,00 TL davacının bakiye aidat borcu olduğu, dava tarihine kadar işlemiş faiz borcunun ise ....022,50 TL olup toplam borç miktarının ....051,50 TL olduğu, Mahkemece verilen ilk karar, sadece davacı tarafça temyiz edilmiş olup, hüküm de davacı yararına bozulduğu, ilk kararda davacının davalı kooperatife dava tarihi itibariyle ....582,00 TL aidat anapara ve ....016,00 TL gecikme faizi olmak üzere ....598,00 TL borçlu olduğunun belirlendiği, davacı da ....078,00 TL borçlu olmadığını belirttiğinden davacı lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu gerekçesiyle, davacının davalı kooperatif başkanlığına 480,00 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş; birleşen davada da, mahkemece, tüm dosya kapsamına göre, davacının kooperatif üyesi olarak ödemelerinin bulunduğu, davacının üye olarak ödeme yapmasının ... karşılığı daire aldığı iddiasını çürüttüğü, yapılan kurada boş daire çektiği, üye kayıt talep dilekçesindeki imzanın da kendisine ait olduğu, hazirun cetvellerinde davacının üye olarak adının ve imzasının bulunduğu, böylelikle davacının üyelik karşılığı
ödemeler yaptığı anlaşılmakla kooperatif üyesi olduğu, yüklenici olan kooperatifin, arsa sahiplerine karşı olan edimini henüz yerine getirmemiş olması sebebiyle davacının, kooperatiften ve arsa sahiplerinden bağımsız bölümün adına tescilini talep etmesi mümkün bulunmadığı, davalı kooperatife ....03.2009 esas dava tarihi itibariyle toplamda ....051,50 TL borcu olduğu, ödemelerini tamamlamayan kooperatif üyesinin adına daire tescili isteyemeyeceği gerekçesiyle, birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, asıl-birleşen dava davacısı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
...) Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı doğrultusunda inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine göre, asıl-birleşen davada davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
...) Asıl dava, kooperatif üyesi ve borçlu olmadığının tespiti, birleşen dava tapu tescil istemine ilişkindir. Kooperatif genel kurullarında aidat ödemelerinin geciktirilmesi halinde alınması kararlaştırılan gecikme zammı temerrüt faizi niteliğindedir. 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 120/.... Maddesine göre, sözleşme ile kararlaştırılacak yıllık temerrüt faiz oranı, birinci fıkrada belirlenen yıllık faiz oranının yüzde yüz fazlasını aşamaz. 6101 sayılı Kanun"un .... maddesine göre TBK"nın temerrüt faizine ilişkin 120. maddesi görülmekte olan davalarda da uygulanır. Bu yön gözetilmeksizin, asıl davadaki menfi tespit istemine ilişkin olarak davalı kooperatif genel kurullarında kabul edilen faiz oranlarına göre hesaplama yapan bilirkişi raporu esas alınarak hüküm kurulması da doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda ( ... ) numaralı bentte açıklanan nedenlerle asıl-birleşen dava davacısı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, ( ... ) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, diğer temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, asıl ve birleşen davada davacı yararına BOZULMASINA, vekili ... duruşmasında hazır bulunan asıl ve birleşen davada davacı yararına takdir olunan 990,00 TL duruşma vekalet ücretinin asıl ve birleşen davada davalılardan alınarak anılan tarafa verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ....09.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.