MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : UYGULAMA KADASTROSU
KANUN YOLU : TEMYİZ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında 326 parsel sayılı 102200 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz irsen intikal, trampa ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle .... ve paydaşları adına tespit edilmiştir. ..."nın itiraz davası açması üzerine mahkemece hükmen ifraz edilerek 97000 metrekare olarak 1419 sayılı parsel numarası ile Hazine adına tescil edilmiştir. 2859 sayılı Yasa gereği paftaların yenilenmesi uyarınca yapılan tespit sırasında da 34450 metrekare olarak 309 ada 48 sayılı parsel numarası ile Hazine adına tespit edilmiştir. Davacı Hazine yenileme sırasında adına tescil edilen eski 1419 yeni 309 ada 48 parsel sayılı taşınmazın eksik yüzölçümü ile tespit edildiğini, mevcut eksikliğin dava konusu taşınmazlar içinde kaldığını öne sürerek ...., ... ve paydaşları, ... ve paydaşları aleyhine husumet yönelterek dava açmıştır. Mahkemece özetle "davacı Hazinenin adına olan 309 ada 48 parsel sayılı taşınmazın paftaların yenilenmesi hakkındaki Yasa uyarınca yüzölçümünün eksik tespit edildiğini ve bu eksikliğin komşu olan taşınmazlara katılmasından kaynaklandığını öne sürerek komşu 46 ve 55 parsel sayılı taşınmazların maliklerini hasım olarak gösterdiği, bu halde Hazinenin açtığı davanın 48 parsel sayılı taşınmaza yönelik olmayıp komşu parsellere yönelik olduğunun kabulünün gerektiği, buna göre komşu 47, 46 ve 56 parsel sayılı taşınmaz maliklerinin de davaya dahil edilerek taraf koşulunun oluşturulması" ... gereğine değinen bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın reddine eski 1419 parsel, yeni 309 ada 48 parsel sayılı taşınmazın 34450 metrekare olarak davacı Hazine adına tespit gibi tesciline karar verilmiş; hüküm davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Uygulama kadastrosu yapılırken öncelikle zeminde bulunan ve tesis kadastrosu tarihinde mevcut olan sabit nokta ve sınırlardan, aynı döneme ya da yöreye ait farklı amaçlarla üretilmiş haritalar ile benzeri verilerden yararlanılarak yapılan teknik çalışmalarla, tesis kadastrosuna ait pafta haritaları ortofoto üzerine işlenmekte; haritanın zemine uygun olmaması halinde farklılıkların nerelerden ve hangi sebeplerden kaynaklandığı tespit edilip varsa hatalar yöntemine uygun şekilde giderilmekte, düzenlenen ada raporu ile yapılan teknik çalışmalar ve gerekçeleri açıklanmakta; bundan sonra yukarıda sözü edilen yönetmelikte açıklanan ilkeler çerçevesinde taşınmazların bütün sınırları tek tek değerlendirmeye tabi tutularak ilk tesis kadastrosu sırasındaki gerçek fiili duruma ulaşılmaya çalışılarak, uygulama tutanağı düzenlenmekte ve uygulama kadastrosu haritaları üretilmektedir. İşte, uygulama kadastrosuna itiraz davaları, uygulama kadastrosu faaliyetinin yöntemine uygun yapılıp yapılmadığının denetlenmesine yönelik davalardır. Bu nedenle mahkemelerce, uygulama faaliyetine eşdeğer ve amaca uygun bir araştırma yapılması zorunludur.
Mahkemece, amacına ve yöntemine uygun bir araştırma yapılabilmesi için öncelikle, denetime veri teşkil etmek üzere, tesis kadastrosunun yapıldığı tarihe en yakın tarihli hava fotoğrafları, temin edilebilen en eski ve güncel ortofoto ve uydu fotoğrafları, tesis kadastrosuna ait pafta haritası, varsa bu haritada değişiklik yapan ifraz haritaları, mahkeme ilamları ve eki olan haritalar, varsa uygulama kadastrosu sırasında yararlanıldığı anlaşılan diğer haritalar, çekişmeli taşınmaza ilişkin tesis kadastrosu ve uygulama kadastrolarına ait ölçü çizelgesi, hesap cetveli ve ölçü krokileri gibi bilgi ve belgelerin toplanması gerekmektedir. Bundan sonra mahallinde, yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, harita ya da jeodezi mühendisi fen bilirkişisinin katılımı ile keşif yapılmalıdır. Keşif sırasında çekişmeli taşınmaz ve çevresinin toprak yapısı, bitki örtüsü, zeminde mevcut ağaçların yaşı gibi hususlar ile zeminin jeolojik yapısının değerlendirilmesine ihtiyaç duyulan hallerde uzman ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişi de keşif heyetine dahil edilmelidir. Yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan tesis kadastrosu sırasında da zeminde mevcut olan sabit sınır ya da yapılar bulunup bulunmadığı sorularak varsa yerleri fen bilirkişisine işaretlettirilmeli, fotoğrafları çekilmeli, taraflar keşif sırasında hazır bulunmakta ise zeminde ortak sınır üzerinde uzlaşıp uzlaşmadıkları tespit edilip gerektiğinde imzaları ile beyanları tevsik edilmeli, uzlaşılan sınırlar ile iddia edilen sınırlar fen bilirkişisi tarafından haritasında işaretlenmeli, keşif sırasında hazır edilmeleri halinde ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişisinden, taşınmazlar arasında değişmeyen doğal ya da yapay sınırlar bulunup bulunmadığı, sınırlarda mevcut ağaçların yaşları gibi hususlarda bilgi alınmalı, fen bilirkişisinden denetime veri teşkil etmek üzere dosya içine getirtilen bilgi ve belgeler ile bilirkişi ve tanık anlatımlarından yararlanarak uygulama kadastrosunu denetlemesi istenmelidir. Fen bilirkişisinden, tesis kadastrosunun, paftaların üretim yılı, üretim tekniği, altlığı ve ölçeği gibi hususları da açıklar tarzda hangi yöntem ve tekniklerle yapıldığı, uygulanan yöntemlerin hata paylarının ne olduğu, üretilen haritaların zeminle uyumsuz bulunması halinde farklılığın nereden ve hangi sebeplerden kaynaklandığı, sırasıyla tersimat hatası, hesap hatası, ölçü hatası ve sınırlandırma hatası bulunup bulunmadığı, uygulama kadastrosu sonucu tespit edilen yeni sınırların niteliğinin ne olduğu ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak belirlenip belirlenmediği, uygulama kadastrosunda hata yapılmış ise doğru sınır ve haritanın nasıl olması gerektiği gibi hususlarda ve "ada raporu" ile "uygulama tutanağı ve haritasını" irdeler şekilde, teknik ve bilimsel verilere dayalı, gerekçelendirilmiş, denetlenebilir ve ayrıntılı rapor ve haritalar alınmalıdır. Raporun denetime elverişli olması için fen bilirkişisinden, düzenleyeceği haritalardan iki tanesinde hava fotoğrafı üzerinde, iki tanesinde ise ortofoto (yoksa uydu fotoğrafı) üzerinde ilk tesis kadastrosu paftası ve uygulama kadastrosu paftasını çakıştırması istenmeli; çakıştırmaların birer tanesinin ada bazında değerlendirme yapmaya elverişli geniş ölçekli olması, diğerinin ise çekişmeli taşınmaz ve çevresini gösterir şekilde daha dar ölçekli olması istenmelidir. Fen bilirkişi haritasında, uygulama kadastrosunda yanlışlık varsa, infazı kabil bir hükme esas olmak üzere doğru sınırların nasıl olması gerektiği de gösterilmelidir. Açıklanan yönteme uygun inceleme ve araştırma yapıldıktan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmeli; değerlendirme yapılırken uygulama kadastrosunun amacının mülkiyet ihtilaflarını çözmek olmadığı ve mülkiyet uyuşmazlıklarının uygulama kadastrosuna ilişkin davalarda tartışma konusu yapılamayacağı göz önünde bulundurulmalıdır.
Somut olayda mahkemece, nizalı taşınmazların arazi kadastrosuna ait ölçü krokisi, hesap cetveli, ölçü cetveli ile diğer teknik bilgi ve belgeler getirtilmemiş, fen bilirkişisinden yukarıda açıklanan şekilde, özellikle hava fotoğrafı ve ortofoto üzerinde taşınmazları gösterir rapor ve harita alınmamıştır. Öte yandan çekişmeli taşınmazların tesis kadastrosu sırasında belirlenen paftasındaki konumları ile uygulama kadastrosunda düzenlenen paftasında belirlenen yer ve konumları arasında farklılık olduğu görülmekle fen bilirkişiden özellikle davacı Hazine adına olan taşınmazın tesis ve uygulama kadastrosu paftalarındaki konumu ve yerinin değiştirilip değiştirilmediği, haritadaki yerinin kaydırılıp kaydırılmadığı tesis kadastrosu sırasında ki ölçü noktaları tesis ve yenileme paftası üzerinde gösterilerek, bir başka deyişle tesis kadastrosundaki ölçü cetveline göre sınır olarak belirlenen noktaların tesis ve uygulama paftasına ne şekilde yansıtıldığı her iki harita üzerinde gösterilmek suretiyle açıklanmamış, bu yolla denetime elverişli rapor oluşturulmamıştır. O halde doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece, öncelikle dosya yukarıda açıklanan şekilde keşfe hazır hale getirilmeli, bundan sonra mahallinde yöntemine uygun keşif yapılarak, harita mühendisi bilirkişiden yukarıda açıklanan niteliklere sahip rapor ve eki haritaları düzenlemesi istenmeli; bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu şekilde araştırma yapılmaksızın eksik inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olup, davacı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 10.05.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.