MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 30.04.2018 tarih ve 2014/948-2018/373 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesinin davalılar vekili tarafından duruşmalı, davacı vekili tarafından duruşmasız olarak istenildiği ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, bazı noksanlıkların ikmali için mahalline gönderilen dosyanın eksikliklerin giderilmesinden sonra gönderildiği anlaşılmakla, duruşma için belirlenen 01.07.2020 günü hazır bulunan davacı vekilİ Av. ... ile davalılar vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davacı şirketin akaryakıt dağıtım şirketi olduğunu, davalılardan ..."un maliki bulunduğu Ordu İli, Merkez İlçesi, Karapınar Mahallesi, ... mevkii, ...ada,...parselde kayıtlı taşınmaz üzerinde davacı şirketin 12.06.2006 tarihinden itibaren 15 yıl süreyle intifa hakkı sahibi olduğunu, davalılardan Uygun Petrol Kimya Tıbbi Malzemeler Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nin ise bayi olarak faaliyet gösterdiğini, taraflar arasındaki dikey ilişkinin davalı şirket tarafından 13.06.2011 tarihinde sonlandırıldığını, davacı şirketin davalı şirkete peşin ödediği işletme yatırım destek bedelinin geçersiz ve davacı tarafından kullanılamayacak süresine karşılık gelen 646.181,65.-TL kısmının davalı şirkete ödenme tarihinden itibaren faiziyle ve davalı şirketin elde ettiği tüm semerelerin ve davacı şirketin uğradığı ekonomik kayıpların karşılığı 292.074,11.-TL’nin KDV’si ile birlikte dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle davalı ... Petrol Kimya Tıbbi Malzemeler Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nden, davacı şirketin intifa süresinin tamamını nazara alarak peşin ödediği intifa bedelinin geçersiz ve davacı şirket tarafından kullanılmayacak intifa süresine karşılık gelen 52.387,73.-TL’lik kısmının ödeme tarihinden itibaren faiziyle ve davalı ...’un elde ettiği tüm semerelerin ve davacı şirketin uğradığı ekonomik kayıpların karşılığı 23.162,09.-TL’nin KDV’si ile birlikte dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle davalı ...’dan, davacı şirketin davalı akaryakıt istasyonuna yapmış olduğu sabit yatırım bedelinin geçersiz ve davacı tarafından kullanılmayacak süresine karşılık gelen 1.107,20.-TL kısmının ödeme tarihinden itibaren işleyecek faiziyle ve davalıların elde ettiği semerelerin ve davacı şirketin uğradığı ekonomik kayıpların karşılığı 316,72.-TL’nin KDV’si ile birlikte dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı vekiline talebini açıklamak üzere verilen sürede intifa bedeli ile ilgili taleplerini her iki davalıdan talep ettiğini bildirmiştir. Davacı vekili yargılama devam ederken 15.06.2015 tarihinde sabit yatırım ile ilgili toplam 1.423,92.-TL’lık talebinden feragat etmiştir.
Davalılar vekili, intifa hakkının tesisi için davalılara herhangi bir bedel ödenmediğinden, yapılmayan bir ödemenin iadesinin talep edilemeyeceğini, davalı şirkete ödenen yatırım destek bedeli ve sabit yatırım bedelinin geçerli bir sözleşmeye istinaden yapılan ödemeler olduğundan haksız zenginleşme addedilemeyeceği, davacının herhangi bir zararının olmadığını, faiz, KDV ve ekonomik kayıpların karşılanması taleplerinin yerinde olmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacı şirket ile davalı şirket arasında ticari ilişkinin mevcut olduğu, davacı şirketin, davalılardan ..."un maliki bulunduğu taşınmaz üzerinde 12.06.2006 tarihinden itibaren 15 yıl süre ile davacı lehine intifa hakkı tesis edildiği, davalı ... Petrol Kimya Tıbbi Malzemeler Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nin söz konusu taşınmaz üzerinde kurulu akaryakıt istasyonunda aralarındaki sözleşmelere istinaden davacı şirket bayisi olarak faaliyet gösterdiği, taraflar arasındaki dikey ilişkinin davalı şirket tarafından 13.06.2011 tarihinde Rekabet Kurulu"nun tebliğ ve kararları nedeniyle öngörülenden daha erken tarihte sonlandırıldığı, davacı şirket tarafından davalı ...’a 30.06.2006 tarihinde ödenen intifa ivaz bedelinin davacı şirket tarafından kullanılamayacak süresine karşılık gelen tutarın KDV dahil 47.711,75 TL olduğu, davacı şirket tarafından davalı şirkete 30.06.2006 tarihinde ödenen yatırım destek bedelinin davacı şirket tarafından kullanılmayacak süresine karşılık gelen tutarın KDV dahil 759.989,34 TL olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, KDV dahil intifa ve işletme yatırım bedelleri toplamı 807.701,09 TL"nin (47.711,75 TL intifa ve 759.989,34 TL işletme yatırımı) davalılardan müştereken ve müteselsilen 05.10.2011 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacının sabit yatırım bedeli talebinin ise feragat nedeni ile reddine karar verilmiş, hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, davacı vekili tarafından da katılma yoluyla temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davalıların temyiz istemlerine gelince, dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
3-Davalı ...’un, davacı ile diğer davalı arasında düzenlenen bayilik sözleşmesinde herhangi bir imzası bulunmayıp, davalı ... intifa konusu taşınmazın maliki konumundadır. Bu nedenle bu davalı yönünden, işletme yatırım bedelinin de tahsili şeklinde hüküm kurulması doğru değildir. Davalı ... işletme yatırım bedelinden sorumlu tutulamaz. Bu davalının diğer temyiz istemleri yerinde değilse de, hükmün bu davalı yönünden işletme yatırım bedeli yönünden bozulması gerekmiştir.
4-Davalı ... Petrol Kimya Tıbbi Malzemeler Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. vekilinin temyiz istemine gelince, mahkemece davacı şirket tarafından davalı şirkete ödenen yatırım destek bedelinin davacı şirket tarafından kullanılmayacak süresine karşılık gelen tutarın tahsiline karar verilmiş ise de, mahkemece davacı ile davalı şirket arasında düzenlenen bayilik sözleşmesinde söz konusu yatırım bedelinin iadesine ilişkin hüküm bulunup bulunmadığı tartışılmaksızın, şayet sözleşmede işletme yatırım bedelinin iadesine ilişkin hüküm bulunmadığı takdirde, davacı şirketin sözleşmenin kuruluş tarihinde davalı şirkete vermiş olduğu işletme yatırım bedelini talep edemeyeceği gözetilmeksizin intifa hakkı süresinin dikkate alınarak kıstalyevm metodu uygulanarak işletme yatırım bedelinin tahsili şeklinde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle davalı ... Petrol Kimya Tıbbi Malzemeler Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. yönünden bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün ... yönünden BOZULMASINA, (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün davalı ... Petrol Kimya Tıbbi Malzemeler Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. yönünden BOZULMASINA, takdir olunan 3.050,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz edenlere iadesine,02.02.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.