Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2019/554 Esas 2019/1867 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
20. Hukuk Dairesi
Esas No: 2019/554
Karar No: 2019/1867
Karar Tarihi: 18.03.2019

Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2019/554 Esas 2019/1867 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Dava trafik kazasından kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir. 1. ve 2. Asliye Ticaret Mahkemeleri yetkisizlik kararı vermişlerdir. Hukuk Dairesi, kanun maddeleri ve doktrindeki görüşler doğrultusunda, haksız fiil durumunda birden fazla mahkemenin yetkili kılınarak davacıya bir seçimlik hak tanındığını, davacının bu mahkemelerden birisinde dava açma hakkına sahip olduğunu, davacının yetkisiz bir mahkemede dava açması durumunda seçme hakkının davalılara geçeceğini belirtmiştir. Davacının davasını açtığı yer mahkemesi yetkisiz kalmış, davalının süresinde yetki itirazında bulunduğu anlaşılmıştır. Bu durumda uyuşmazlığın 1. Asliye Ticaret Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerektiği kararlaştırılmıştır. Kararda geçen kanun maddeleri, 6100 sayılı HMK'un 16., 19. ve 21. maddeleri ile 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesidir.
20. Hukuk Dairesi         2019/554 E.  ,  2019/1867 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

    Maddi tazminat istemine ilişkin olarak açılan davada ... 1. Asliye Ticaret ile ... 2. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adli yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
    K A R A R
    Dava, trafik kazasından kaynaklanan yaralanma nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
    ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesince, HMK"nın 16. maddesi uyarınca, haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği yada zararın meydana geldiği, yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi yetkilidir. Mevcut dava anılan maddede belirtilen yerlerde açılmamış olmakla, HMK"nın 6. maddesi uyarınca davaya bakmakla yetkili olan mahkeme davanın açıldığı tarihteki davalı şirketteki yerleşim yeri mahkemesi gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
    ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesince ise somut olayda davalı tarafça yetki itirazında bulunulmuş ve yetkinin kesin yetki mahiyetinde olmadığı işbu davada mahkemece 28.04.2016 tarihli karar ile ilk itiraz mahiyetinde olan yetki itirazının reddine karar verilmiş ve ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesi tahkikat safhasına geçerek yetkili mahkeme sıfatı ile yargılamaya devam etmiştir. Mahkemece re"sen yetkisizlik kararı verilebilecek haller, dava şartı olan, kesin yetki halleridir. HMK"nın 19/4 maddesi uyarınca ""Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usûlüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir."" açık kanun hükmü karşısında ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesi yetkili hale geldiği gerekçesiyle karşı yetkisizlik kararı verilmiştir.
    6100 sayılı HMK"nın haksız fiillerde yetkiyi düzenleyen 16. maddesinde de esasen HMK"nın 7/I-2. cümlesindeki düzenleme anlamında kesin yetki sözkonusu değildir. Kanun koyucunun maddenin düzenlenmesinde ortaya koyduğu gerekçeden de bu durum fiilden doğan davalarda uygulamada ve doktrinde oluşan görüşler dikkate alınarak haksız fiilin işlendiği yer dışında zararın meydana geldiği yer, gelme ihtimalinin bulunduğu yer ve karşılaştırmalı hukuktaki örnekler de dikkate alınarak zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkili olarak kabul edilmiştir. Bu anlamda; dava sebebi olan haksız fiil halinde dahi HMK"nın 16. maddesi gereğince birden fazla mahkemenin yetkili kılınarak davacıya bir seçimlik hak tanımmış olması gözönüne alındığında, davacı, bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasının bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiç birisinde açmaz ve yetkisiz bir mahkeme de açar ise, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
    Somut olayda, trafik sigortacısına yöneltilen davada, davacı davasını ..."da açmış isede davalı şirketin yerleşim yeri adresi Üsküdar"da olup, kaza ..."te gerçekleşmiş, davacının ikametgah adresi ise dava dilekçesinde ... olarak belirtildiği ve davalı tarafa dava dilekçesi 26/11/2015 tarihlerinde tebliğ edilmiş ve davalı tarafca 07/12/2015 tarihinde süresinde yetki itirazında bulunduğu anlaşılmıştır.
    6100 sayılı HMK"nın 19. maddesine göre, yetkinin kesin olmadığı hallerde yetki itirazı cevap dilekçesinde ileri sürülmelidir. Davalı, süresi içinde ve usûlüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir hükmü karşısında davalı tarafca süresinde itirazda bulunduğu ve kesin yetki kuralının bulunmadığı anlaşılmıştır.
    Bu durumda, davalı tarafça kanuni süresinde ileri sürülmüş bir yetki itirazında bulunulduğu ve mahkemece itiraz kabul edilerek yetkisizlik yönünde hüküm kurulmuş olduğu ve temyiz edilmeyerek yetkisizlik kararının kesinleşmiş olduğu anlaşılmakla, uyuşmazlığın ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekir.
    SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK"nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince ... 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 18/03/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi

    Bu web sitesi, sisteminin bir üyesidir.