MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
...

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:


Yargıtay bozma ilamında özetle; “Mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin hüküm vermek için yeterli olmadığı belirtilerek, tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait üç hava fotoğrafları ile aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftaların getirtilmesi, taraf dayanağı tapu kayıtlarının miktarı arasındaki çelişkinin giderilebilmesi ve tapu kayıt miktar fazlasının zilyetlikle kazanılmasının mümkün olup olmadığı hususunun değerlendirilmesi açısından tapu kayıtlarının ilk tesislerinden itibaren açıkta pay kalmayacak şekilde getirtilmesi, dosya ikmal edildikten sonra mahallinde, fen bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi, serbest orman mühendisi bilirkişi ve 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılması, keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişiler, tutanak bilirkişilerinin tümü ve taraf tanıklarından, taşınmazın öncesinin ne olduğu, taşınmazlar üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği hususlarının sorulması, taraf dayanağı ile komşu parsel dayanağı kayıt ve belgeler yerel bilirkişi ve tanıklar eliyle uygulanarak çekişmeli taşınmaz yönünü ne ve kimin yeri olarak okuduğunun belirlenmesi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılması, bilgisayar programı vasıtasıyla dava konusu taşınmazın paftası ile hava fotoğrafları ve temin edilecek uydu fotoğraflarının ölçekleri eşitlenmek suretiyle çakıştırılmasının istenilmesi, ziraatçi bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazların belirtilen dönem içindeki niteliğini ve kullanım durumunu kesin olarak belirleyen, orman mühendisi bilirkişiden taşınmazların orman sayılan yerlerden olup olmadığını bildiren rapor alınması, davanın tarafları ve miras bırakanları yönünden belgesizden zilyetlik yolu ile edinilen taşınmaz miktarı araştırılarak sonucuna göre karar verilmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak ve 344 ada 19 ve 22 parsel sayılı taşınmazlar hakkındaki dava yönünden tefrik kararı verilip ayrı bir esaslara kaydedilmesinden sonra, dava konusu 344 ada 19 parsel hakkında yapılan yargılama sonunda, çekişmeli taşınmazın 11.07.2017 tarihli fen ve jeodezi bilirkişi raporunda (D) harfiyle gösterilen 13.122,20 metrekare yüzölçümlü kısmının ifrazı ile aynı ada son parsel numarası verilerek tamamı 36 pay kabul edilmek suretiyle, muris ... mirasçıları müdahiller ... ve arkadaşları adına hükümde gösterilen pay oranları ile, aynı tarihli bilirkişi raporunda (E) harfiyle gösterilen 16.528,35 metrekare yüzölçümlü kısmın aynı ada ve parsel numarası ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyulduğu halde, bozma ilamının gerekleri yerine getirilmemiştir. Oysa ki, bozma ilamına uyulmakla taraflar yararına usuli kazanılmış hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma ilamının gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Her ne kadar bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda çekişmeli 344 ada 19 parsel sayılı taşınmazın hükme esas alınan 11.07.2017 tarihli fen bilirkişi raporunda (D) harfiyle gösterilen kısmında ... mirasçıları olan müdahiller, (E) harfiyle gösterilen kısmında ise davacı ... lehine zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar vermek için yeterli bulunmamaktadır. Önceki tarihli bozma ilamında, davanın taraflarının belgesizden zilyetlik yolu ile edindiği taşınmaz miktarının belirlenmesi ve çekişmeli taşınmazın sınırında orman niteliğinde olan 107 ada 1 parsel sayılı taşınmaz bulunduğundan orman araştırması yapılarak evveliyatının olduğunun tespit edilmesi istenildiği halde, Mahkemece belirtilen hususlar hakkında araştırma yapılmadan, orman bilirkişinin sadece hava fotoğraflarına ilişkin değerlendirmeleriyle yetinilmiş, fen ve harita mühendisi bilirkişi tarafından düzenlenen raporda, 1961, 1973 ve 1986 yıllarına ilişkin tekli hava fotoğrafları üzerinden stereoskop aleti kullanılmadan inceleme yapılarak dava konusu taşınmazın eski tarihli hava fotoğraflarındaki konumu ve durumu ile taşınmaz üzerindeki imar–ihyaya en erken ne zaman başlanıldığı ve tamamlandığı, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığı hiçbir tereddüte yer bırakmayacak şekilde belirlenmemiş, ziraatçi bilirkişi kurulu raporunda da, taşınmazın (E) harfiyle gösterilen kısmının bir bölümünün fındıklık, bir bölümün ise çayır olarak kullanıldığı, toprağın işlendiği bir kısımda ise patates, buğday ve mısır üretimi yapıldığı; (D) harfiyle gösterilen kısmının ise bir bölümünün çayır olarak kullanıldığı, toprağın işlendiği bir kısımda ise patates, buğday ve mısır üretimi yapıldığı belirtildiği halde bu kısımların taşınmazın neresinde olduğu gösterilmemiş ve taşınmazın toprak yapısı ve niteliği, zirai durumu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresi, taşınmaz bölümünün imar-ihyasına hangi tarihte başlanıldığı ve ne zaman tamamlandığı hususlarında somut verilere dayalı açıklama içermeyen bu rapora itibar edilerek hüküm kurulması cihetine gidilmiştir. Bu şekilde araştırma, inceleme ve uygulamaya dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca varılabilmesi için Mahkemece öncelikle, Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilerek, taşınmazın bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle buradan elde edilen verilere göre tespit tarihi olan 2011 yılından 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğü"nden getirtilerek dosya arasına konulmalı, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar, uydu fotoğrafları ile memleket haritaları ilgili kurumlardan celbedilmeli, çekişmeli taşınmazın bulunduğu yörede kesinleşen orman kadastrosu olup olmadığı sorularak; varsa, çalışma tutanakları ile çekişmeli taşınmazın bulunduğu yeri orman tahdit sınır noktalarıyla birlikte gösterir orijinalinden renkli orman tahdit haritası Orman İdaresinden getirtilmeli, davanın tarafları ve muris ... adına taşınmazın bulunduğu çalışma alanı içerisinde kayıtsız ve belgesizden taşınmaz mal tespit ya da tescil edilip edilmediği Tapu Müdürlüğü, Kadastro Müdürlüğü ve Hukuk Mahkemeleri Yazı İşleri Müdürlüğünden ayrı ayrı sorulup, varsa tespit tutanakları ve oluşmuş iseler tapu kayıtlarının onaylı örnekleri getirtilmeli, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra mahallinde, yerel bilirkişiler, tutanak tanıkları ve taraf tanıkları ile fen bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi, serbest orman mühendisi bilirkişi ve 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılmalı, keşif sırasında dinlenilecek davada yararı bulunmayan mahalli bilirkişiler, tutanak bilirkişilerinin tümü ve taraf tanıklarından, taşınmazların öncesinin ne olduğu, taşınmazlar üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin hangi tasarruflarla sürdürüldüğü, kimden kime ve nasıl intikal ettiği, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı ve böyle yerlerden ise imar ihyasının hangi tarihte tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, taraf dayanağı ile komşu parsel dayanağı kayıt ve belgeler yerel bilirkişi ve tanıklar eliyle uygulanarak çekişmeli taşınmaz yönünü ne ve kimin yeri olarak okuduğu belirlenmeli, ayrıca taşınmazlara ait kadastro tutanağının edinme sebebinde açıklanan olgu ile önceki keşif beyanları yerel bilirkişi, tutanak bilirkişileri ve tanıklara okunarak somut, detaylı ve çelişkiyi giderir şekilde beyan alınmalı, beyanlar arasında oluşacak çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeye çalışılmalı; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılmalı, bilgisayar programı vasıtasıyla dava konusu taşınmazın paftası ile hava fotoğrafları ve temin edilecek uydu fotoğraflarının ölçekleri eşitlenerek çakıştırılmak suretiyle, hava fotoğraflarının çekildikleri tarihlerde taşınmazların niteliğinin ne olduğu, kullanım sınırlarının oluşup oluşmadığı, imar ihyayı gerektiren yerlerden olup olmadıkları, böyle yerlerden ise imar ihyanın ne zaman başlayıp hangi tarihte tamamlandığı ve üzerlerindeki zilyetliğin hangi tasarruflarla sürdürüldüğü hususlarında ayrıntı rapor düzenlettirilmeli; ziraatçi bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazların belirtilen dönem içindeki niteliğini ve kullanım durumunu kesin olarak belirleyen, orman bilirkişiden ise taşınmazların orman sayılan yerlerden olup olmadığını bildiren ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, HMK"nın 290/2. maddesi uyarınca birlikte keşfe götürülecek bir fotoğrafçı aracılığıyla taşınmazlar ve çevresinin yakın plan ve panoramik fotoğrafları çektirilip, bu fotoğraflar üzerinde sınırları gösterilip mahkemece onaylandıktan sonra dosya arasına konulmalı ve varsa zilyetliğin ekonomik amaca uygun olarak sürdürülüp sürdürülmediği tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin, eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazine temsilcinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08.02.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.